Năng lực tập thể củng cố an ninh và chủ quyền của Philippines

Nhân viên DIỄN ĐÀN

Hải quân Philippines đã kỷ niệm 127 năm thành lập vào tháng 5 năm 2025 bằng cách đưa vào biên chế tàu khu trục nhỏ tên lửa điều khiển đầu tiên và trình diễn các tàu mặt nước không người lái (USV) do Hoa Kỳ cung cấp. Các màn trình diễn năng lực này thể hiện sự hợp tác quốc phòng ngày càng phát triển giữa Manila và các Đồng minh và Đối tác trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. đã chủ trì lễ đưa vào biên chế tàu BRP Miguel Malvar – tàu chiến mặt nước mạnh nhất của nước này và là tàu đầu tiên được trang bị hệ thống phóng thẳng đứng, tại Căn cứ Hải quân Subic. Manila đã nhận tàu từ tập đoàn đóng tàu Hyundai Heavy Industries của Hàn Quốc, đơn vị sẽ bàn giao chiếc tàu khu trục nhỏ thứ hai vào cuối năm 2025. Trước đó, Seoul đã viện trợ một tàu hộ tống nhằm tăng cường khả năng chống ngầm và chống chiến tranh trên mặt nước cho Philippines. Các nhà phân tích cho biết, đến năm 2028, Hải quân Philippines sẽ sở hữu ít nhất 12 tàu từ các nhà sản xuất Hàn Quốc, từ tàu tuần tra xa bờ đến các tàu chiến hiện đại.

Theo báo cáo của Viện Hải quân Hoa Kỳ (USNI), trong lễ kỷ niệm của Hải quân Philippines, binh sĩ cũng đã trình diễn hai tàu USV do Hoa Kỳ sản xuất. Washington đã cung cấp năm tàu như vậy nhằm tăng cường khả năng bảo vệ chủ quyền và hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Manila ở Biển Đông, theo tuyên bố của các quan chức vào cuối năm 2024. Lực lượng Đặc nhiệm Hoa Kỳ đã tiến hành huấn luyện tại Philippines trong năm 2025, bao gồm sử dụng USV trong cuộc tập trận Balikatan. Hợp tác này giúp nâng cao “khả năng tương tác và sẵn sàng tác chiến của lực lượng Hoa Kỳ và Philippines nhằm tận dụng lợi thế về các năng lực quân sự tiên tiến trong môi trường tác chiến Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương”, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Pete Hegseth phát biểu trong chuyến thăm Manila vào tháng 3.

Úc, Nhật Bản, Philippines và Hoa Kỳ đã tham gia cuộc tập trận Balikatan 2025. Cuộc tập trận bao gồm huấn luyện tại eo biển Luzon và Biển Đông, nơi các tuyên bố chủ quyền tùy tiện và hành vi gây hấn của Trung Quốc tiếp tục làm gia tăng căng thẳng. Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông, bao gồm cả các phần thuộc EEZ của các quốc gia khác, và lực lượng hải cảnh cùng dân quân biển của nước này liên tục quấy rối ngư dân, quân đội và lực lượng chấp pháp của Philippines trong vùng biển này. Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền với Đài Loan và đe dọa xâm lược hòn đảo dân chủ này. Nếu xung đột xảy ra, nó có thể lan rộng qua eo biển Luzon, một điểm nghẽn chiến lược giữa Đài Loan và Philippines.

Hệ thống Đánh chặn Tàu Viễn chinh Hải quân-Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ (NMESIS) không người lái đã được triển khai đến quần đảo Batanes ở cực bắc Philippines trong cuộc tập trận Balikatan và một lần nữa vào tháng 5 cho cuộc tập trận Kamandag. Tên cuộc tập trận Kamandag xuất phát từ cụm từ tiếng Tagalog “Kaagapay Ng Mga Mandirigma Ng Dagat”, nghĩa là Sự hợp tác của Các Chiến binh Biển cả. Việc triển khai NMESIS tại chuỗi đảo chiến lược này đánh dấu lần đầu tiên Hoa Kỳ triển khai tên lửa chống hạm tới eo biển Luzon.

Tại bờ tây tỉnh Palawan của Philippines, Hoa Kỳ có kế hoạch nâng cấp một căn cứ quân sự nằm trong vùng Biển Đông đang tranh chấp. Theo USNI, Manila dự kiến sẽ nhận được khoản tài trợ từ 25 đến 125 tỷ đồng (1 đến 5 triệu đô la Mỹ) để cải tạo cơ sở hạ tầng tại Biệt đội Hải quân Oyster Bay. Dự án bao gồm xây dựng cần cẩu di động có thể di chuyển tàu dài đến 7 mét, nâng cấp cầu tàu và mở rộng không gian chức năng. Manila thường xuyên sử dụng căn cứ này cho các hoạt động nhằm bảo vệ chủ quyền trước các yêu sách hàng hải phi pháp của Trung Quốc.

USNI báo cáo: “Dự án Oyster Bay là sáng kiến mới nhất trong chuỗi các dự án phát triển cơ sở hạ tầng quốc phòng do Hoa Kỳ tài trợ trên khắp quần đảo Philippines”. “So với các sáng kiến khác, vốn theo truyền thống nằm trong khuôn khổ Hiệp định Hợp tác Quốc phòng Tăng cường năm 2014, các dự án này nằm ngoài chín địa điểm đã thỏa thuận và được đặt gần hơn với các điểm nóng tiềm tàng ở Biển Đông và Eo biển Luzon”.