Thỏa thuận quốc phòng Canada-Philippines thúc đẩy khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Tự do và Rộng mở

The Associated Press

Canada và Philippines đã kết thúc đàm phán về một thỏa thuận quốc phòng quan trọng, cho phép lực lượng hai nước tiến hành các cuộc tập trận chung và tăng cường hợp tác, Bộ Quốc phòng Philippines cho biết vào tháng 3 năm 2025.

Canada và các quốc gia phương Tây khác đang củng cố sự hiện diện quân sự trong khu vực nhằm thúc đẩy một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Tự do và Rộng mở, đồng thời mở rộng thương mại và đầu tư.

Trong khi đó, Philippines đang mở rộng quan hệ quốc phòng với các quốc gia cùng chí hướng nhằm tăng cường khả năng phòng thủ, trong bối cảnh Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) ngày càng có những hành động gây hấn.

Theo Bộ Quốc phòng Philippines, thỏa thuận với Canada “sẽ thiết lập một khuôn khổ hợp tác gia tăng, thúc đẩy sự phối hợp chặt chẽ hơn giữa các cơ quan quốc phòng và quân sự, nâng cao khả năng tương tác giữa các lực lượng và tạo điều kiện thuận lợi cho các cuộc tập trận chung hiệu quả hơn cũng như các hoạt động nâng cao năng lực”.

Bộ trưởng Quốc phòng Gilberto Teodoro cho biết Philippines sẽ tiếp tục xây dựng các liên minh an ninh nhằm ngăn chặn sự gây hấn của ĐCSTQ. Ông nói rằng các hành động thù địch của Bắc Kinh có thể dẫn đến việc hạn chế hoạt động trên Biển Đông, một tuyến đường thương mại quan trọng đối với chuỗi cung ứng toàn cầu.

Philippines hiện có các thỏa thuận về lực lượng viếng thăm (VFA) với Úc và Hoa Kỳ, tạo khung pháp lý cho các chuyến thăm của binh sĩ nước ngoài và các cuộc tập trận quy mô lớn.

Manila đã ký một thỏa thuận tương tự với Nhật Bản vào tháng 7 năm 2024. Các cuộc đàm phán với New Zealand cũng đã kết thúc gần đây, và giới chức hai nước đang thảo luận về một thỏa thuận tương tự với Pháp. Ông Teodoro cho biết Philippines có thể tìm kiếm các VFA với các quốc gia như Đức, Ấn Độ và Singapore.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền đối với hầu như toàn bộ Biển Đông, bất chấp phán quyết của tòa án quốc tế năm 2016 bác bỏ yêu sách lãnh thổ này. Bắc Kinh triển khai tàu quân sự và các tàu dân quân nghi ngờ để quấy rối tàu thuyền của các quốc gia khác. Các tàu của ĐCSTQ thường xuyên xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines và Việt Nam.

Tàu Hải cảnh Trung Quốc đã đâm va, cản trở và dùng vòi rồng tấn công các tàu tiếp tế của Philippines nhằm áp đặt yêu sách bất hợp pháp của Bắc Kinh tại Bãi Cỏ Mây và các khu vực xung quanh. Các tàu của ĐCSTQ cũng quấy rối ngư dân Philippines, đồng thời cản trở các hoạt động khai thác dầu khí tại vùng biển của Indonesia, Malaysia và Việt Nam.

Vào tháng 8 năm 2024, lực lượng Canada và Philippines đã tham gia cùng Úc và Hoa Kỳ trong các cuộc diễn tập không quân và hải quân nhằm đảm bảo hoạt động đi lại không bị cản trở trên vùng biển quốc tế thuộc Biển Đông và thúc đẩy khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Tự do và Rộng mở.

Đại sứ Canada tại Philippines, ông David Hartman, tuyên bố vào tháng 2 năm 2025 rằng Canada “luôn lên tiếng phản đối các hành động khiêu khích và bất hợp pháp của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa tại Biển Đông và Biển Tây Philippines, và sẽ tiếp tục làm như vậy”.

Canada và Philippines đã ký một thỏa thuận hợp tác quốc phòng vào năm 2024. Trước đó, vào năm 2023, Canada cung cấp cho Philippines quyền truy cập vào hệ thống Phát hiện Tàu Ẩn (Dark Vessel Detection System), sử dụng công nghệ vệ tinh để theo dõi các tàu bất hợp pháp ngay cả khi chúng vô hiệu hóa thiết bị phát tín hiệu định vị.

Lực lượng Tuần duyên Philippines đã sử dụng công nghệ của Canada để theo dõi các tàu Hải cảnh Trung Quốc và tàu đánh cá trên Biển Đông.