Hiệp ước quốc phòng nhằm tăng cường hơn nữa quan hệ bền chặt giữa Úc và Papua New Guinea
Nhân viên DIỄN ĐÀN
Năm mươi năm sau khi Papua New Guinea (PNG) thành lập Lực lượng Quốc phòng của mình khi giành được độc lập từ Úc, binh sĩ hai nước sẽ phục vụ trong lực lượng của nhau theo một hiệp ước quốc phòng được đề xuất.
Thỏa thuận này, tiếp nối hiệp định an ninh song phương năm 2023, sẽ phát triển dựa trên “lịch sử và sự gắn kết đặc biệt” giữa hai nước, theo thông báo của bộ trưởng quốc phòng hai bên vào tháng 2 năm 2025. Bộ trưởng Quốc phòng PNG, ông Billy Joseph, cho biết trong một tuyên bố rằng mối quan hệ bền chặt này “được hun đúc từ những cuộc xung đột tại Thái Bình Dương” trong Chiến tranh Thế giới thứ Hai.
Bộ trưởng Joseph phát biểu: “Với tình hình địa chính trị hiện nay và các cuộc cạnh tranh khác nhau, điều quan trọng là chúng tôi đã chủ động lựa chọn ai sẽ là đối tác an ninh của mình”. “Và thật phù hợp khi, ngay trước thềm kỷ niệm 50 năm quốc gia của chúng tôi, chúng tôi đang hướng tới việc ký kết một hiệp ước an ninh song phương với Úc.
“Chúng tôi muốn gửi lời cảm ơn đến (Phó Thủ tướng) Marles và chính phủ Úc vì lần đầu tiên đưa cuộc tập trận Talisman Sabre đến PNG, và một phần của cuộc tập trận này sẽ được tổ chức trên lãnh thổ PNG”.
NGUỒN VIDEO: BỘ QUỐC PHÒNG ÚC
Canberra và Port Moresby đang tăng cường hợp tác và nâng cao khả năng tương tác trong bối cảnh căng thẳng gia tăng, chủ yếu do những nỗ lực của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) nhằm mở rộng ảnh hưởng tại khu vực Thái Bình Dương. Các hành động gây bất ổn của Bắc Kinh bao gồm thỏa thuận an ninh bí mật với Quần đảo Solomon năm 2022 và các cuộc tập trận bắn đạn thật gần đây trên biển Tasman giữa Úc và New Zealand.
Bộ trưởng Quốc phòng Úc, ông Richard Marles, cho biết cuộc diễn tập vào tháng 2 năm 2025, khi ba tàu chiến của ĐCSTQ tiến vào vùng đặc quyền kinh tế của Úc, “không phải là chưa từng có tiền lệ, nhưng là điều bất thường”, theo The Associated Press.
Theo thỏa thuận an ninh năm 2023, Úc đang đầu tư 3.250 tỷ đồng (130 triệu đô la Mỹ) vào cơ sở hạ tầng và huấn luyện để giúp PNG tăng gấp đôi lực lượng cảnh sát lên 10.000 sĩ quan. Trong khi đó, lực lượng quốc phòng hai nước thường xuyên tổ chức các cuộc tập trận song phương như Olgeta Warrior và Puk Puk, đồng thời Úc đã cung cấp cho PNG nhiều trang bị, bao gồm máy bay vận tải hạng nhẹ.
NGUỒN HÌNH ẢNH: BỘ QUỐC PHÒNG ÚC
Năm 2023, binh sĩ PNG lần đầu tiên tham gia cuộc tập trận Talisman Sabre do Úc tổ chức, và ông Joseph cùng ông Marles thông báo rằng PNG sẽ đăng cai một phần cuộc diễn tập hai năm một lần này vào giữa năm 2025 — lần đầu tiên cuộc tập trận đa quốc gia được tổ chức bên ngoài lãnh thổ Úc. Trong một bước đi lịch sử khác, một sĩ quan PNG đã được bổ nhiệm làm phó tư lệnh Lữ đoàn 3 của Quân đội Úc vào năm 2024.
Vài ngày sau cuộc gặp giữa ông Joseph và ông Marles tại Brisbane, các chiến đấu cơ của Không quân Hoàng gia Úc (RAAF) đã dừng tiếp nhiên liệu tại Port Moresby khi bay đến miền bắc Úc sau khi tham gia cuộc tập trận Cope North tại Guam cùng Nhật Bản và Hoa Kỳ. Theo báo PNG Post-Courier đưa tin, đây là lần đầu tiên các máy bay F-35 của RAAF hạ cánh tại quốc đảo này.
Cũng trong tháng 2, Thủ tướng PNG James Marape đã công bố kế hoạch hiện đại hóa lực lượng quốc phòng trong vòng 20 năm tới, bao gồm:
- Đầu tư vào huấn luyện và trang bị để xây dựng một lực lượng chuyên nghiệp với ba tiểu đoàn lục quân và 5.000 đến 7.000 quân nhân.
- Thành lập một Không đoàn chung để hỗ trợ các chiến dịch thực thi pháp luật, quốc phòng, ứng phó thảm họa và các sáng kiến an ninh quốc gia khác.
- Mở rộng năng lực hậu cần và hỗ trợ, như kỹ thuật và dịch vụ y tế, để giảm sự phụ thuộc vào các nhà thầu tư nhân.
- Cung cấp huấn luyện quân sự cho dân thường và kích hoạt lực lượng dự bị nhằm đảm bảo sự sẵn sàng ứng phó với khủng hoảng.
Thủ tướng Marape nói: “Chúng ta phải xây dựng lại Lực lượng Quốc phòng để trở thành một trong những lực lượng tốt nhất trong khu vực”. “Một quân đội mạnh mẽ, được trang bị đầy đủ là yếu tố quan trọng để bảo vệ chủ quyền và đảm bảo an ninh quốc gia trong một thế giới ngày càng phức tạp”.
PNG, nằm cách Úc 150 km qua eo biển Torres, từng do nước láng giềng phía nam quản lý trong nhiều thập kỷ trước khi giành độc lập vào năm 1975. Lực lượng Quốc phòng PNG ban đầu được thành lập từ các binh sĩ Quân đội Úc và Trung đoàn Quần đảo Thái Bình Dương. Theo tuyên bố chung của ông Joseph và ông Marles, hiệp ước quốc phòng được đề xuất “sẽ giúp Úc và PNG dễ dàng hỗ trợ lẫn nhau về an ninh và đóng góp vào an ninh tập thể của khu vực”.
Hai ông tuyên bố: “Mối quan hệ gần gũi và sự tôn trọng giữa hai lực lượng đã được hun đúc khi họ đứng sát cánh bên nhau trong những ngày tháng đen tối nhất của Chiến tranh Thế giới thứ Hai”. “Dù 50 năm đã trôi qua kể từ khi PNG giành độc lập, quan hệ quốc phòng đặc biệt giữa hai nước vẫn ngày càng bền chặt”.
