Nhật Bản tăng cường đầu tư vào vệ tinh quốc phòng để tăng cường khả năng phục hồi không gian và thông tin liên lạc

Felix Kim

Thế trận không gian của Nhật Bản đang nhận được nâng cao đáng kể với mức tăng gấp mười lần về tài trợ trong 5 năm cho các vệ tinh quốc phòng mới và các sáng kiến liên quan. Chương trình thúc đẩy này bao gồm các kế hoạch cho vệ tinh liên lạc tiên tiến và bền bỉ nhất của đất nước cùng năng lực chống lại các mối đe dọa chống vệ tinh.

Việc phóng vệ tinh Kirameki 3 vào tháng 11 năm 2024 giúp tăng cường khả năng liên lạc an toàn, tốc độ cao và dung lượng lớn cho Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (JSDF) là minh chứng cho những nỗ lực của Tokyo.

Kirameki 3 là phiên bản mới nhất của loạt vệ tinh băng tần X của Nhật Bản. Cùng với Kirameki 1 và 2, Kirameki 3 có mặt trên quỹ đạo địa tĩnh, cung cấp thông tin liên lạc liên tục cho JSDF, cả trong nước và trong các hoạt động ở nước ngoài, sử dụng tần số băng tần X để cung cấp các liên kết thoại và dữ liệu mạnh mẽ, nhanh chóng và chống nhiễu. Việc triển khai Kirameki 3 cũng làm nổi bật độ tin cậy của thiết bị phóng H3 của Nhật Bản – thiết bị đã hoàn thành nhiệm vụ thứ ba liên tiếp.

Trong khi đó, ngân sách đề xuất của Tokyo cho năm tài chính 2025 sẽ bao gồm cả kinh phí cho vệ tinh liên lạc quốc phòng thế hệ tiếp theo, theo công bố của Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Gen Nakatani vào tháng 12 năm 2024. Với chi phí ước tính khoảng 20,23 nghìn tỷ đồng (800 triệu đô la Mỹ), vệ tinh này sẽ mạnh mẽ hơn và có nhiều khả năng liên lạc hơn so với các thế hệ trước, ông Nakatani nhấn mạnh.

Theo tờ Mainichi, ngân sách đề xuất bao gồm khoảng gần 88,49 nghìn tỷ đồng (3,5 tỷ đô la Mỹ) cho các dự án liên quan đến không gian, cao hơn 1.000% so với mức chi tiêu năm 2020.

Các thiết bị quốc phòng ngoài không gian của Nhật Bản cũng bao gồm một chòm sao vệ tinh giám sát quỹ đạo thấp (LEO) thuộc chương trình Vệ tinh Thu thập Thông tin (IGS). IGS-Radar 8, vệ tinh mới nhất trong loạt vệ tinh này, đã được phóng vào tháng 9 năm 2024. Các vệ tinh này sử dụng radar quang học và radar mở rộng khẩu độ tổng hợp để giám sát các mối đe dọa tiềm tàng, đặc biệt là ở Đông Bắc Á, bao gồm cả các chương trình tên lửa bất hợp pháp của Bắc Triều Tiên.

Theo Sách Trắng Quốc phòng mới nhất của Tokyo được công bố vào tháng 7 năm 2024, các kế hoạch đòi hỏi một hệ thống thu thập thông tin tình báo tích hợp hình ảnh từ vệ tinh của chính phủ và tư nhân, bao gồm cả các chùm sao vệ tinh nhỏ để chụp ảnh thường xuyên.

Nhật Bản hợp tác về hoạt động tình báo và giám sát ngoài không gian với đồng minh hiệp ước là Hoa Kỳ, cũng như với Hàn Quốc theo Hiệp định Chung về An ninh Thông tin Quân sự.

Tiến sĩ Jeffrey Hornung, một nhà phân tích quốc phòng của Rand Corp., phát biểu với DIỄN ĐÀN: “Nhật Bản thực sự bắt đầu nghiêm túc về không gian vào năm 2018, khi họ đưa các lĩnh vực không gian, mạng và điện từ vào tư duy quốc phòng của mình” “Họ đang trở nên tinh vi hơn, và điều này giúp ích cho Lực lượng Phòng vệ khi cung cấp khả năng định vị, điều hướng và tính thời gian chính xác hơn”.

Ông Hornung cho rằng Nhật Bản sẽ cần những cải tiến như vậy nếu quốc gia này phát triển năng lực phản công, có thể bao gồm cả tên lửa tầm xa.

Sách trắng cảnh báo về việc Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa ngày càng đẩy mạnh chi tiêu cho vệ tinh quân sự và nêu bật những nỗ lực của Nhật Bản nhằm tăng cường năng lực thông qua nghiên cứu và phát triển, phát triển chính sách và hợp tác với các đồng minh cùng khu vực tư nhân.

Để chống lại các mối đe dọa chống vệ tinh, Nhật Bản đang phát triển năng lực giám sát ngoài không gian, bao gồm vệ tinh nhận thức về miền không gian dự kiến phóng vào năm 2026.

“Trong những năm gần đây, việc sử dụng ổn định miền không gian đã bị đe dọa bởi sự xuất hiện của những vũ khí chống vệ tinh có tên gọi vệ tinh sát thủ”, ông Nakatani cho biết. Các quan chức cho biết khả năng phục hồi phải là một tính năng chính của các vệ tinh phòng thủ mới, bao gồm khả năng chống lại các vệ tinh sát thủ, gây nhiễu và các hoạt động can thiệp khác.

Theo ông Hornung, việc tăng cường khả năng phục hồi trong lĩnh vực không gian phản ánh sự tập trung rộng hơn trong kế hoạch quốc phòng của Nhật Bản. “Nếu quý vị nhìn vào bảy lĩnh vực mà Nhật Bản đã ưu tiên trong kế hoạch quốc phòng của mình, một trong số đó chính là khả năng phục hồi”, ông Hornung chia sẻ. “Khả năng phục hồi thường về việc tăng cường tài sản, bảo vệ đạn dược, v.v., nhưng các lĩnh vực không gian, mạng và điện từ cũng thuộc phạm vi này”.

Felix Kim là một cộng tác viên của DIỄN ĐÀN đưa tin từ Seoul, Hàn Quốc.