Chuyên gia cho rằng luật chiến lợi phẩm có thể giúp kiểm soát xung đột trong tương lai

Nhân viên DIỄN ĐÀN

Các nhà hoạch định quân sự và học giả thường phải suy nghĩ về những kịch bản khó tưởng tượng: xung đột giữa các cường quốc hạt nhân lớn leo thang thành thảm họa toàn cầu. Họ cũng phải tìm cách tối đa hóa khả năng thành công của Hoa Kỳ cùng các Đồng minh và Đối tác.

Theo nghiên cứu của Tập đoàn Rand năm 2024 có tựa đề “Học thuyết chiến thắng của quân đội Hoa Kỳ trong một cuộc chiến với CHND Trung Hoa”, lý thuyết ngăn chặn về chiến thắng là cách tốt nhất để giúp Hoa Kỳ kiểm soát sự leo thang của một cuộc xung đột như vậy và đảm bảo chiến thắng.

Trong những năm gần đây, các chiến lược gia Hoa Kỳ đã đánh giá khái niệm được gọi là luật chiến lợi phẩm như một phương tiện chủ chốt để thực hiện chiến lược ngăn chặn như vậy, đặc biệt là để bảo đảm các tuyến đường thủy quan trọng ở Biển Đông hoặc gần Đài Loan.

Theo báo cáo của Rand, ngăn chặn tập trung vào việc làm suy yếu khả năng phóng chiếu sức mạnh của đối phương để thuyết phục các nhà lãnh đạo của họ rằng họ khó có thể đạt được mục tiêu và bất kỳ cuộc chiến đấu bổ sung nào cũng sẽ không thay đổi kết quả cuối cùng.

Theo luật chiến lợi phẩm, được công nhận theo luật trong nước và quốc tế, lực lượng quân sự có thể tiến hành các hoạt động lên tàu-và-khám xét và thu giữ tàu thuyền và hàng hóa của bên tham chiến. Theo giải thích của ông James Kraska và các đồng tác giả trong ấn phẩm năm 2023 của Cẩm nang Newport về Luật Chiến tranh Hải quân, một tòa án chiến lợi phẩm được ủy quyền, thường là tòa án trong nước thuộc quyền tài phán của quốc gia bắt giữ, sau đó sẽ xét xử “chiến lợi phẩm”.

Nếu tòa án xác định việc bắt giữ là hợp pháp, quốc gia có thể nắm quyền sở hữu và chuyển đổi để sử dụng bất kỳ tàu thuyền, máy bay hoặc hàng hóa bị bắt giữ nào, theo Kraska, giáo sư luật hàng hải quốc tế và chủ tịch Trung tâm Stockton về Luật Quốc tế tại Trường Cao đẳng Hải quân Hoa Kỳ.

“Luật chiến lợi phẩm có thể cung cấp phương tiện để trưng dụng tàu buôn liên quan đến Trung Quốc trong một cuộc xung đột. Vì các hoạt động được luật chiến lợi phẩm cho phép có thể được tiến hành gần như ở bất kỳ đâu trên thế giới, khả năng phóng chiếu sức mạnh toàn cầu của quân đội Hoa Kỳ có thể di chuyển các hoạt động ra ngoài vùng A2/AD [chống xâm nhập/ngăn chặn khu vực] của Trung Quốc”, Thiếu tá Thủy quân Lục chiến Hoa Kỳ Ryan Ratcliffe, một sĩ quan chiến tranh điện tử và điều khiển tấn công đầu cuối được phân công cho Văn phòng Tham mưu trưởng Hoạt động Hải quân, đã viết trên tạp chí hàng tháng Proceedings của Viện Hải quân Hoa Kỳ vào tháng 9 năm 2024.

Trong một cuộc xung đột, các hoạt động được luật chiến lợi phẩm cho phép có thể giúp cân bằng hiệu quả hoạt động với rủi ro leo thang.

Ông Ratcliffe viết: “Việc thu giữ các tàu thuyền liên quan đến Trung Quốc gây ra những chi phí mà theo thời gian sẽ vượt quá lợi ích của việc tiếp tục chiến đấu”. Đồng thời, việc phá hoại thương mại hàng hải của CHND Trung Hoa [Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa] sẽ làm suy yếu khả năng gây chiến của nước này, khiến việc tiếp tục chiến đấu ít có khả năng xảy ra hơn.

Ông Ratcliffe viết: “Bằng cách sử dụng khả năng triển khai sức mạnh toàn cầu để buộc Trung Quốc đầu hàng dưới ngưỡng hạt nhân, Hoa Kỳ có thể bảo toàn lực lượng và khôi phục thương mại tự do theo trật tự quốc tế dựa trên luật lệ. Điều này sẽ đảm bảo an ninh và thịnh vượng, cả trong nước và trên toàn cầu, lâu dài sau khi chiến tranh kết thúc”.

Các nhà phân tích cho rằng luật chiến lợi phẩm có thể hiệu quả như một thành phần của các lý thuyết ngăn chặn về chiến thắng nếu Hoa Kỳ và các Đồng minh và Đối tác của họ mở rộng khả năng và cập nhật các quy trình, quy tắc và quy định cho các tòa án chiến lợi phẩm để thực hiện các hoạt động thu giữ quy mô lớn.

Ông Ratcliffe lưu ý: “Cần phải làm nhiều việc để xác định cấu trúc lực lượng, vị trí và các khía cạnh thời gian lý tưởng của các hoạt động được luật chiến lợi phẩm cho phép”. “Nhưng với sự hiểu biết về quy trình tổng thể, Hoa Kỳ có thể bắt đầu xây dựng một khuôn khổ ngay bây giờ như một lựa chọn để sử dụng trong một cuộc chiến tiềm tàng với Trung Quốc”.