Hoa Kỳ, Đồng Minh và Đối Tác tăng cường chiến dịch hợp tác nhằm đảm bảo tuyến đường biển an toàn

Nhân viên DIỄN ĐÀN

Hoa Kỳ cùng các Đồng Minh và Đối Tác tiếp tục mở rộng Chiến dịch Chung Đa miền (CJADO) nhằm duy trì các tuyến đường biển thiết yếu trên toàn cầu luôn tự do và thông suốt.

Hải quân, không quân và lục quân của các quốc gia đồng minh và đối tác đã hợp tác trong chiến dịch kéo dài gần hai năm để tăng cường an ninh cho các tuyến liên lạc trên biển (SLOC) khắp khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và các khu vực khác, bao gồm các điểm nghẽn kinh tế quan trọng từ Eo biển Malacca, Eo biển Hormuz đến Vùng Sừng Châu Phi và Kênh đào Panama.

Cuối năm 2024, các lực lượng quân sự đồng chí hướng đã tiến hành các chiến dịch CJADO nhằm đối phó với các mối đe dọa an ninh hàng hải từ khả năng phong tỏa, yêu sách lãnh thổ hung hăng đến tai nạn tàu, cướp biển và việc né tránh lệnh trừng phạt. Các chiến dịch bao gồm Hoạt động Hợp tác Hàng hải (MCA) với sự tham gia của máy bay và tàu từ Nhật Bản, Philippines và Hoa Kỳ trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines vào tháng 12.

Chiến dịch CJADO bắt đầu từ tháng 2 năm 2023, bổ sung cho các cuộc tập trận kéo dài, các chuyến tuần tra định kỳ và các hoạt động khác nhằm hỗ trợ cam kết của các Đồng Minh và Đối Tác trong việc bảo vệ hàng hóa và vận chuyển quân sự qua các tuyến đường biển chiến lược và các điểm nghẽn. Các tuyến hàng hải tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, từ Ấn Độ Dương đến Biển Nhật Bản, chiếm hơn 80% lượng thương mại toàn cầu vận chuyển bằng đường biển.

Bộ Tư lệnh Khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Hoa Kỳ đã phối hợp chiến dịch CJADO khu vực với Bộ Tư lệnh Hoa Kỳ tại Châu Phi, Bộ Tư lệnh Trung ương Hoa Kỳ (CENTCOM), Bộ Tư lệnh Hoa Kỳ tại Châu Âu và Bộ Tư lệnh Miền Nam Hoa Kỳ (USSOUTHCOM), cùng với Úc, Canada, Pháp, Ấn Độ, Nhật Bản, Philippines, Hàn Quốc và Vương quốc Anh, cũng như các Đồng Minh và Đối Tác khác. Các bên cùng thực hiện các chiến dịch đồng bộ đa miền tại và gần các điểm nghẽn toàn cầu để ngăn chặn các tác nhân xấu làm suy giảm các chuẩn mực và luật pháp quốc tế.

Tại Biển Đông, Hoa Kỳ cùng các Đồng Minh và Đối Tác đã chuyển từ các chiến dịch hợp tác song phương và ba bên sang các Hoạt động Tự do Hàng hải (FONOP) đa phương. Tháng 6 năm 2024, các tàu từ Úc, Canada, Nhật Bản và Philippines đã đi qua vùng biển quốc tế. Tháng 8, các lực lượng hải quân và không quân từ Úc, Canada, Philippines và Hoa Kỳ đã tiến hành một chiến dịch MCA tại vùng biển này.

Trước FONOP vào tháng 8, bốn quốc gia tham gia đã tái khẳng định phán quyết năm 2016 của tòa án quốc tế, bác bỏ các yêu sách chủ quyền tùy tiện của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đối với hầu hết Biển Đông. Các quốc gia này gọi đây là “quyết định cuối cùng và có tính ràng buộc pháp lý đối với các bên tranh chấp”.

Hoa Kỳ có lịch sử lâu dài trong việc ủng hộ các nguyên tắc của Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982 và bảo vệ SLOCs nhằm đảm bảo các tuyến đường biển quan trọng luôn mở cửa cho thương mại và an ninh. Lực lượng Hoa Kỳ hoạt động tại Biển Đông hàng ngày, như họ đã làm hơn một thế kỷ qua, phối hợp với các Đồng Minh và Đối Tác cam kết duy trì khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Tự do và Rộng mở, thúc đẩy ổn định và thịnh vượng.

Các nhà phân tích nhận định rằng các chiến dịch hợp tác như chiến dịch CJADO và FONOPs sẽ gia tăng trong bối cảnh căng thẳng khu vực leo thang.

Ông Collin Koh, chuyên gia cao cấp tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng và Chiến lược của Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam ở Singapore, trả lời trên trang Breaking Defense vào tháng 8: “Với các thỏa thuận hiện có mà Philippines đã ký kết … với các bên trong khu vực, bao gồm một thỏa thuận sắp tới với Canada, các hoạt động [hợp tác hàng hải] này có vẻ sẽ tiếp tục, dù lịch trình cụ thể cho các hoạt động như vậy có thể không được cố định. Nhưng cam kết chung của các cường quốc khu vực được đánh giá là vẫn tồn tại”.

Tầm quan trọng của việc đảm bảo SLOCs đã được nhấn mạnh bởi các hoạt động xấu trên toàn cầu, chẳng hạn như các vụ tấn công vào tàu ở Vịnh Aden do phiến quân Houthi tại Yemen gây ra.

Ông Grant Shapps, người lúc đó là Bộ trưởng Quốc phòng Vương quốc Anh, từng nói sau các vụ tấn công bắt đầu vào tháng 12 năm 2023: “Đây là một vấn đề quốc tế đòi hỏi một giải pháp quốc tế”. Kể từ đó, Hoa Kỳ và các Đồng Minh và Đối Tác đã tăng cường cam kết chống lại các mối đe dọa như vậy.