Các nhà phân tích cho rằng sự xáo trộn làm suy yếu năng lực của Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc và gây mất lòng tin

Nhân viên DIỄN ĐÀN

Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) Tập Cận Bình đã mở rộng chiến dịch thanh trừng trong quân đội tới cả các thành viên trung thành, làm dấy lên câu hỏi về khả năng sẵn sàng chiến đấu của Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA), sự kiểm soát quyền lực của ông Tập, và sự thiếu tin tưởng giữa lãnh đạo Đảng và giới tinh hoa trong PLA.

Bộ Quốc phòng Bắc Kinh công bố vào cuối tháng 11 năm 2024 rằng Đô đốc Hải quân PLA Miêu Hoa đã bị đình chỉ công tác để điều tra về “những vi phạm nghiêm trọng kỷ luật,” cụm từ thường dùng để chỉ cáo buộc tham nhũng ở Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (CHND Trung Hoa). Các nhà phân tích cho rằng cụm từ này cũng có thể ám chỉ sự bất trung về chính trị. Các quan sát viên nhận định rằng ông Miêu đã đạt được quyền lực đáng kể với tư cách là người được ông Tập chống lưng, điều này có thể làm ông Tập bất an.

Việc đình chỉ diễn ra sau các báo cáo rằng Bộ trưởng Quốc phòng ĐCSTQ Đổng Quân cũng đang bị điều tra, mặc dù các quan chức ở Bắc Kinh phủ nhận thông tin này. Theo mạng tin tức CNA có trụ sở tại Singapore, ông Đổng đã xuất hiện trước công chúng một tuần sau các báo cáo, nhưng các nhà phân tích cho rằng còn quá sớm để khẳng định ông an toàn trước chiến dịch thanh trừng của ông Tập.

Nếu bị kết tội, ông Đổng sẽ là bộ trưởng quốc phòng thứ ba của ông Tập bị cáo buộc tham nhũng. Hai người tiền nhiệm của ông đã bị cách chức và lên án vì tham nhũng và không trung thành với ông Tập. Ông Lý Thượng Phúc bị bãi nhiệm vào tháng 10 năm 2023 chỉ sau vài tháng đảm nhận vị trí này. Ông Ngụy Phượng Hòa giữ chức từ năm 2018 đến 2023.

Ông Miêu, người được ông Tập thăng chức vào hàng ngũ cao nhất của PLA, là ủy viên Quân ủy Trung ương và là người đứng đầu Cục Công tác Chính trị, cơ quan chịu trách nhiệm đảm bảo sự trung thành của PLA đối với Đảng.

Ông Drew Thompson, chuyên gia cấp cao tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam thuộc Đại học Công nghệ Nanyang ở Singapore, nói với báo The New York Times rằng liên quan đến “người đứng đầu văn phòng chính trị của lực lượng vũ trang Đảng Cộng sản, trường hợp này nghiêm trọng hơn nhiều so với việc nhắm mục tiêu vào bộ trưởng quốc phòng, người không nắm giữ ngân sách và không chỉ huy binh lính”.

Ông nhận định: “Nhưng vai trò của chính ủy cấp cao rất quan trọng, vì vậy vụ việc này nghiêm trọng hơn nhiều và có tác động đến tinh thần”.

Từ năm 2023, ông Tập đã tăng cường chiến dịch chống tham nhũng, làm suy giảm hàng ngũ lãnh đạo của Lực lượng Tên lửa PLA – cơ quan giám sát vũ khí hạt nhân và đạn đạo, cũng như cách chức hai bộ trưởng quốc phòng.

Ông Miêu là ủy viên Quân ủy Trung ương thứ bảy bị cách chức dưới thời ông Tập.

Từ năm 2023, ĐCSTQ cũng đã điều tra ít nhất 15 quan chức trong ngành công nghiệp quốc phòng vì cáo buộc tham nhũng, bao gồm các quan chức từ các lĩnh vực hàng không, đóng tàu, vũ khí và công nghiệp hạt nhân thuộc sở hữu nhà nước.

Theo hãng thông tấn Ấn Độ ANI, ông Lyle Morris thuộc Viện Chính sách Xã hội châu Á nói: “Xét tổng thể, đây là cuộc cải tổ lớn nhất trong thời gian gần đây đối với lãnh đạo PLA và các doanh nghiệp nhà nước liên quan đến mua sắm quân sự”. “Điều này cho thấy sự lo lắng sâu sắc và sự rối loạn chức năng trong hàng ngũ quân đội Trung Quốc, cũng như sự mất lòng tin giữa ông Tập và quân đội”.

Theo phân tích của Tiến sĩ Andrew Erickson và Đại tá Chris Sharman thuộc Viện Nghiên cứu Hàng hải Trung Quốc tại Đại học Chiến tranh Hải quân Hoa Kỳ, các chiến dịch thanh trừng làm suy yếu năng lực và khả năng sẵn sàng chiến đấu của PLA là một trong những điểm yếu của ĐCSTQ.

Ông Tập không hài lòng với quân đội của mình và sẵn sàng đối mặt với biến động để đạt được các mục tiêu, họ viết: Mặc dù ông vẫn nắm quyền, ông là “một người đàn ông đang vội vã, hết thời gian trên chiếc máy chạy bộ đang dốc lên, bị đe dọa bởi các kẻ thù chính trị đang chờ đẩy ông xuống nếu ông trượt chân”.