Trước các mối đe dọa, các quốc gia đồng minh tăng cường nỗ lực duy trì tự do hàng hải vì thương mại và an ninh

Nhân viên DIỄN ĐÀN

Hoa Kỳ và các Đồng minh và Đối tác đã khẳng định rằng các tuyến đường thủy là yếu tố quan trọng đối với vận chuyển hàng hóa trên toàn thế giới và phải luôn mở cửa. Để đạt được mục tiêu đó, Bộ tư lệnh Khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Hoa Kỳ (USINDOPACOM), Bộ Tư lệnh Trung ương Hoa Kỳ (USCENTCOM) và các bên khác đang đẩy mạnh chiến dịch Hoạt động Liên hợp Đa Miền Kết hợp (CJADO), một sáng kiến quốc tế cam kết bảo vệ sự di chuyển an toàn của tàu hàng và tàu quân sự qua các đại dương và vùng biển có tầm quan trọng chiến lược.

Hơn 80% hàng hóa thế giới vận chuyển bằng tàu thuyền di chuyển qua các tuyến đường biển và điểm nghẽn Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, từ Ấn Độ Dương đến Biển Nhật Bản và bao gồm các eo biển Luzon, Malacca, Singapore và Đài Loan. Một lượng lớn hàng hóa cũng di chuyển qua các vùng nước Trung Đông như Vịnh Aden, Biển Đỏ, Địa Trung Hải, Eo biển Hormuz và Eo biển Bab al-Mandab, cùng với các đoạn đường xa xôi như vùng biển ngoài khơi Sừng châu Phi và Kênh đào Panama.

Hải quân, không quân và quân đội của các Đồng minh và Đối tác đang tổ chức các cuộc tập trận và trung chuyển thường xuyên để bảo đảm tính khả thi liên tục của các tuyến đường liên lạc hàng hải này (SLOCs). Họ sử dụng vệ tinh, cảm biến, máy bay không người lái trên biển và trên không, cùng các công nghệ khác để nâng cao nhận thức về miền hàng hải và chia sẻ thông tin để giúp phơi bày các hành vi sai trái.

Tuy nhiên, các tác nhân có ý đồ xấu vẫn tiếp tục đe dọa các tuyến đường biển truyền thống. Chẳng hạn, vào tháng 6 năm 2024, những kẻ tấn công người Trung Quốc đã tấn công các tàu tiếp tế cho một tiền đồn Philippines trên Bãi Cỏ Mây ở Biển Đông, cắt rách thân tàu bơm hơi bằng dao, phá hủy thiết bị, tịch thu vũ khí và làm bị thương các thành viên trong đoàn tiếp tế. Một Thủy thủ Philippines đã mất ngón tay cái trong cuộc ẩu đả. Cuộc tấn công xảy ra bất chấp phán quyết của tòa án quốc tế năm 2016 rằng khu vực này nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines. Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (CHND Trung Hoa) bác bỏ phán quyết này và bất chấp khẳng định hầu hết Biển Đông là lãnh thổ của mình.

Sự coi thường luật pháp quốc tế của CHND Trung Hoa phản ánh các hành động gây hấn của phiến quân Houthi ở Yemen, những kẻ đã tấn công tàu thuyền ở Vịnh Aden, bao gồm việc đánh chìm các tàu chở hàng rời MV Rubymar và MV Tutor. Các cuộc tấn công của phiến quân Houthi, vốn đã gây gián đoạn thương mại toàn cầu và làm thiệt mạng ít nhất bốn thủy thủ, cho thấy hậu quả tàn khốc của những hành động từ những kẻ coi thường luật hàng hải quốc tế.

“Xung đột không phải là sắp xảy ra hay không thể tránh khỏi”, Đô đốc John Aquilino, lúc đó là Tư lệnh Bộ tư lệnh Khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Hoa Kỳ (USINDOPACOM), đã nói với Quốc hội vào tháng 5 năm 2024, “nhưng các bên đối lập tiềm tàng của chúng ta đã trở nên ngày càng hung hăng và tìm cách áp đặt ý chí của họ, gây tổn hại đến các quốc gia có cùng chí hướng tôn trọng trật tự dựa trên luật lệ”.

Chiến dịch CJADO giải quyết những kịch bản này và kêu gọi tăng cường hợp tác giữa các Bộ Tư lệnh Tác chiến của Hoa Kỳ và các Đồng minh, Đối tác quốc tế của họ để bảo vệ các tuyến liên lạc hàng hải (SLOCs). Ví dụ, Bộ Tư lệnh Tác chiến Đặc biệt và Bộ tư lệnh Khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Hoa Kỳ (USINDOPACOM) đã thực hành các hoạt động nhằm đối phó với các hành động tiềm tàng có thể làm gián đoạn thương mại hàng hải. Trong một màn thể hiện khả năng răn đe tích hợp, hơn 13 tàu và máy bay gần đây đã tiến hành các cuộc diễn tập tự do hàng hải (FONOP) đồng thời dọc theo chín tuyến đường biển quan trọng trên khắp thế giới.