Hợp tác quốc phòng ngày càng sâu rộng giữa Ấn Độ và Hoa Kỳ ở phía Tây Ấn Độ Dương

Mandeep Singh

Theo các nhà phân tích, hợp tác quốc phòng giữa Ấn Độ và Hoa Kỳ ở phía tây Ấn Độ Dương (WIO) đang trở nên ngày càng chiến lược, với các tuyến đường thủy trong khu vực được coi là đường giao thông biển quan trọng cho lưu lượng vận tải thương mại ngày càng tăng.

Những lo ngại về hành động quyết đoán của tàu Trung Quốc và các mối đe dọa từ cướp biển là một trong những yếu tố thúc đẩy sự hợp tác ngày càng tăng. Các cuộc tập trận quốc phòng và thỏa thuận nền tảng nhấn mạnh cam kết của hai quốc gia trong việc duy trì luật pháp và đảm bảo một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Tự do và Rộng mở.

Tiến sĩ Rafiq Dossani, một nhà kinh tế cấp cao và nhà phân tích chính sách tại Tập đoàn Rand, nói với DIỄN ĐÀN: “Giá trị rõ ràng của WIO đối với Ấn Độ và Hoa Kỳ là bảo vệ các tuyến đường vận chuyển năng lượng và thương mại hàng hóa qua kênh đào Suez”.

Khoảng 25 triệu tỷ đồng (1 nghìn tỷ đô la Mỹ) hàng hóa vận chuyển, bao gồm 30% lưu lượng container toàn cầu, đi qua kênh đào Suez hàng năm, với phần lớn tàu trước tiên đi qua WIO. Phần lớn nhất của hàng hóa xuất phát từ khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Các hoạt động của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (CHND Trung Hoa) ở WIO đã gây ra lo ngại về an ninh, bao gồm cả ở Ấn Độ và Hoa Kỳ, về các nỗ lực của Bắc Kinh nhằm mở rộng ảnh hưởng và sự hiện diện quân sự. CHND Trung Hoa đã tăng cường sự hiện diện hải quân của mình, bao gồm cả tàu ngầm và tàu mặt nước, thường dưới vỏ bọc các nhiệm vụ chống cướp biển. Tuy nhiên, việc triển khai các tài sản tiên tiến như tàu ngầm hạt nhân cho thấy những mục tiêu chiến lược. Năm 2017, Bắc Kinh đã thành lập căn cứ quân sự hải ngoại đầu tiên của mình tại Djibouti ở khu vực Sừng châu Phi, gần các điểm nghẽn hàng hải quan trọng và phục vụ như một trung tâm hậu cần cho các hoạt động hải quân.

Các thỏa thuận ký kết giữa Ấn Độ và Hoa Kỳ trong những năm gần đây tạo điều kiện hỗ trợ hậu cần, đảm bảo truyền thông và chia sẻ thông tin tình báo, tăng cường khả năng hoạt động của các đối tác trong khu vực.

Hai ông Sayantan Haldar và Vivek Mishra, các nhà nghiên cứu thuộc Chương trình Nghiên cứu Chiến lược của Quỹ Nghiên cứu Quan sát Ấn Độ (ORF) viết: “Cả Ấn Độ và Hoa Kỳ đều đã thể hiện cam kết chuẩn mực đối với một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do, rộng mở và bao trùm, dựa trên giá trị chung”. Hai nhà nghiên cứu đã lưu ý trong bài viết có tên: “Ấn Độ Dương phía Tây: Địa lý quan trọng cho hợp tác Hoa Kỳ-Ấn Độ,” được ORF xuất bản vào tháng 7 năm 2024: Hai quốc gia này cũng đã “bị cảnh báo bởi dấu chân ngày càng lớn của Trung Quốc và sự hung hăng gia tăng trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương”.

Ngoài sự hiện diện mở rộng của Bắc Kinh, phía Tây Ấn Độ Dương đã là một điểm nóng về cướp biển, đặc biệt là gần bờ biển Somalia. Mặc dù các vụ việc đã giảm, nạn cướp biển vẫn là một mối đe dọa.

Thông qua các cuộc tập trận chung, chia sẻ thông tin tình báo và các thỏa thuận chiến lược, New Delhi và Washington đang tăng cường nhận thức về miền hàng hải và phát triển khả năng ứng phó với các mối đe dọa, đảm bảo an toàn cho tàu thương mại trong các tuyến đường biển quan trọng.

Một ví dụ đáng chú ý, được thực hiện gần đây nhất vào tháng 3 năm 2024, là Tiger Triumph, cuộc tập trận đầu tiên của hai quốc gia bao gồm cả ba nhánh của Lực lượng Vũ trang Ấn Độ. Các cuộc diễn tập tập trung vào việc cải thiện khả năng tương tác trong các chiến dịch hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thiên tai. Ngoài ra, cuộc tập trận Malabar hàng năm có sự tham gia của Úc, Ấn Độ, Nhật Bản và Hoa Kỳ đã phát triển để bao gồm các hoạt động chung ở phía Tây Ấn Độ Dương tập trung vào an ninh hàng hải và chống khủng bố.

Hai nhà nghiên cứu Haldar và Mishra viết: “Tầm quan trọng của WIO đối với Ấn Độ không thể bị đánh giá thấp, vì các lợi ích an ninh hàng hải cốt lõi của quốc gia này nằm ở khu vực này”. “Đây vẫn là một địa lý quan trọng với tiềm năng hợp tác lớn giữa Hoa Kỳ và Ấn Độ, đặc biệt là về các vấn đề an ninh hàng hải, quản trị đại dương, chuỗi cung ứng quan trọng và sự ổn định khu vực”.

Mandeep Singh là một cộng tác viên của DIỄN ĐÀN đưa tin từ New Delhi, Ấn Độ.