Các quốc gia khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tăng cường bảo vệ cáp ngầm dưới biển trước tình trạng các lỗ hổng mới xuất hiện

Tom Abke

Dữ liệu có ở khắp mọi nơi và cáp ngầm dưới biển đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải mọi thứ, từ giọng nói và video đến các giao dịch tài chính và thông tin liên lạc bí mật của chính phủ. Tuy nhiên, các sự cố gần đây đã cho thấy các lỗ hổng của dữ liệu, thúc giục các quốc gia khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương khởi động những nỗ lực hợp tác như Quan hệ đối tác Bộ Tứ về Kết nối Cáp và Năng lực Chống chịu, đồng thời tăng cường năng lực riêng của từng quốc gia để giám sát, bảo vệ và sửa chữa cơ sở hạ tầng quan trọng này.

Vào tháng 4 năm 2023, 12.000 cư dân của quần đảo Mã Tổ (Matsu) của Đài Loan gần Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (CHND Trung Hoa) đột nhiên thấy mất quyền truy cập internet. Theo tin từ The Associated Press, hai tuyến cáp ngầm dưới biển nối quần đảo này với đảo chính của Đài Loan đã bị cắt, có thể là do tàu Trung Quốc gây ra. Sự gián đoạn này là chưa xác định được là do vô tình hay cố ý.

Theo Trung tâm Các vấn đề Khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Đại học Hawaii, khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương đã dẫn đầu thế giới về các dự án cáp ngầm dưới biển trong những năm gần đây. Trong khi đó, cáp ngầm dưới biển thường xuyên là mục tiêu trong xung đột, Tiến sĩ Motohiro Tsuchiya, phó chủ tịch phụ trách công nghệ thông tin và tương tác toàn cầu tại Đại học Keio của Nhật Bản, cho biết trong một cuộc thảo luận nhóm vào tháng 5 năm 2024 do trung tâm tổ chức.

Ông Tsuchiya cho biết, “Những đường cáp này đóng vai trò quan trọng nên chúng đã bị ngắt kết nối và đôi khi bị phá hủy trong các cuộc chiến tranh, vì vậy, chúng ta hiện phải quan tâm đến vấn đề này”.

Quan hệ đối tác Bộ Tứ của Úc, Ấn Độ, Nhật Bản và Hoa Kỳ đang tăng cường an ninh và khả năng phục hồi của các tuyến cáp thông tin dưới biển trong khu vực bằng cách tăng cường sự phối hợp và hợp tác về các biện pháp phát triển cũng như bảo vệ cơ sở hạ tầng. Sáng kiến này được đưa ra vào tháng 5 năm 2023, tập trung vào việc chia sẻ thông tin, cải thiện khả năng sửa chữa cáp và phát triển các tiêu chuẩn chung để bảo vệ cơ sở hạ tầng khỏi các mối đe dọa mạng và vật lý.

Bằng cách tận dụng chuyên môn và nguồn lực của các thành viên, Bộ Tứ tìm cách đảm bảo các tuyến cáp dưới biển hoạt động liên tục và an toàn.

“Quan hệ đối tác Bộ Tứ nhằm mục đích tập trung vào việc tăng cường ‘hệ thống cáp ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, tận dụng chuyên môn của các quốc gia Bộ Tứ trong sản xuất, cung cấp và bảo trì cơ sở hạ tầng cáp’”, bà Asha Hemrajani, thành viên cấp cao tại Trung tâm vì sự Xuất sắc về An ninh Quốc gia thuộc Trường Nghiên cứu Quốc tế Rajaratnam (RSIS) của Singapore, đã viết trong bài luận tháng 11 năm 2023 do RSIS phát hành.

“Mỗi quốc gia trong Bộ Tứ đều sẽ đóng góp vào chương trình này”, bà viết. “Úc sẽ thành lập Chương trình Năng lực Chống chịu và Kết nối Hạ tầng Cáp khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương để ‘chia sẻ phương pháp tốt nhất và cung cấp hỗ trợ kỹ thuật cho chính phủ các quốc gia khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương’”.

Vào cuối tháng 7 năm 2024, Úc đã thành lập Trung tâm Kết nối Cáp và Năng lực Chống chịu, với kế hoạch đầu tư khoảng 295 tỷ đồng (12 triệu đô la) trong bốn năm. “Trung tâm là một đóng góp quan trọng của Úc cho Quan hệ Đối tác Bộ Tứ về Kết nối Cáp và Năng lực Chống chịu, là một minh chứng quan trọng về việc triển khai của Bộ Tứ trong khu vực để ứng phó với những thách thức cấp bách nhất của khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương,” Bộ trưởng Ngoại giao Úc Penny Wong nhấn mạnh.

Úc, Nhật Bản và Hoa Kỳ cũng đã cam kết tài trợ cho việc xây dựng các hệ thống cáp ngầm dưới biển ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, bao gồm cả ở Micronesia, một phần là để chống lại các nỗ lực của CHND Trung Hoa nhằm giành ảnh hưởng trong khu vực thông qua các dự án cơ sở hạ tầng công nghệ, điều này đã làm dấy lên lo ngại về khả năng giám sát kỹ thuật số.

Cả bốn thành viên của Bộ Tứ cũng đang phát triển công nghệ để chống lại các mối đe dọa đối với cáp ngầm dưới biển, bao gồm các phương tiện tự hành dưới nước có thể tuần tra các tuyến cáp, Trung tâm Nghiên cứu Chiến tranh chung, một tổ chức nghiên cứu có trụ sở tại New Delhi đưa tin Các tàu ngầm không người lái có thể được trang bị cảm biến và camera để phát hiện và giám sát các hoạt động xung quanh cáp, xác định các chuyển động đáng ngờ hoặc các mối đe dọa tiềm ẩn.

Tom Abke, phóng viên của DIỄN ĐÀN, đưa tin từ Singapore.