New Zealand, đồng minh quốc phòng của Úc, xem xét vai trò trong thỏa thuận AUKUS
Reuters
Các nhà lãnh đạo của Úc và New Zealand đã nhất trí rằng thoả thuận đối tác quốc phòng ba bên AUKUS sẽ thúc đẩy an ninh và ổn định khu vực khi cả hai nước cảnh báo họ đang đối mặt với môi trường chiến lược đầy thách thức nhất kể từ Thế chiến II.
Mặc dù không phải là một phần của thỏa thuận quốc phòng giữa Úc, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ, New Zealand sẽ xem xét hợp tác trong trụ cột II của đối tác này, tập trung vào công nghệ quân sự chung.
Theo trụ cột I của Thỏa thuận AUKUS, Vương Quốc Anh và Hoa Kỳ đang hỗ trợ Úc trong việc mua sắm tàu ngầm hạt nhân không mang vũ khí hạt nhân.
Thủ tướng Úc Anthony Albanese nói: “Chúng ta có rất nhiều giá trị chung và chúng ta có chung mục tiêu, và không có gì ngạc nhiên khi chúng ta sẽ xem xét bất kỳ cơ hội nào để đưa New Zealand vào trụ cột II”.
Thủ tướng Úc Anthony Albanese và Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon đã phát biểu sau khi Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ khẳng định các đối tác Thỏa thuận AUKUS hiện có các chế độ kiểm soát xuất khẩu tương đương, một bước tiến quan trọng hướng tới chia sẻ công nghệ.
“Mối quan hệ an ninh với Úc, đồng minh quốc phòng chính thức duy nhất của New Zealand, sẽ vẫn chặt chẽ,” ông Luxon nói: “Ý định của chúng tôi là muốn hoàn toàn tương thích với lực lượng phòng vệ của Úc”.
Hai nước đã ký một thỏa thuận vào năm 2023 để nâng cao năng lực và sự sẵn sàng của lực lượng vũ trang.
Trong một tuyên bố chung sau cuộc họp tại Canberra, ông Albanese và ông Luxon cho biết họ đã cam kết “hợp tác chặt chẽ hơn bao giờ hết để đảm bảo an ninh và thịnh vượng cho các quốc gia của chúng ta”.
Hai nhà lãnh đạo bày tỏ “quan ngại sâu sắc về hành vi nguy hiểm, gây mất ổn định và khiêu khích ở Biển Đông” và nhấn mạnh tầm quan trọng của hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan.
Hai ông nhấn mạnh các mối đe dọa mạng và cho biết họ sẽ coi các cuộc tấn công mạng là một cuộc tấn công vũ trang nếu các cuộc xâm nhập đe dọa đến toàn vẹn lãnh thổ, độc lập chính trị hoặc an ninh của bất kỳ quốc gia nào.
Theo báo cáo tháng 5 năm 2024 của Viện Nghiên cứu Chính sách Chiến lược Úc, trụ cột II kêu gọi các đối tác Thoả thuận AUKUS thiết lập các khung khổ để sản xuất, triển khai và nâng cao năng lực quốc phòng trong các lĩnh vực công nghệ quan trọng. Các quốc gia sẽ cung cấp sự lãnh đạo và nguồn lực để thu hút chuyên môn của chính phủ, ngành công nghiệp và học viện, tận dụng các lợi thế cạnh tranh trên khắp các quốc gia thành viên, viện nghiên cứu cho biết.
Các quan chức cho biết, các đối tác đã loại bỏ các rào cản đối với thương mại quốc phòng vào tháng 8 năm 2024, cho phép phê duyệt nhanh hơn đối với các công nghệ nhạy cảm cao. Họ cũng đang phát triển các năng lực quốc phòng bao gồm tên lửa siêu thanh, máy bay không người lái dưới nước và công nghệ lượng tử.