Trung Quốc đang thay đổi tên làng của người Duy Ngô Nhĩ, một hành động mà các nhóm nhân quyền cho rằng “nhằm xóa bỏ bản sắc văn hóa và tôn giáo của họ”

Đài Á Châu Tự Do

Theo một nhóm nhân quyền, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (CHND Trung Hoa) đã đổi tên khoảng 630 ngôi làng của người Duy Ngô Nhĩ, đây được xem là một phần trong chiến dịch xóa bỏ sự đa dạng sắc tộc của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) ở Tân Cương.

Trong một báo cáo gần đây, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (Human Rights Watch – HRW) có trụ sở tại New York cáo buộc ĐCSTQ đặt mục tiêu “xóa bỏ bản sắc văn hóa và tôn giáo” của hơn 11 triệu người Duy Ngô Nhĩ theo đạo Hồi đang sinh sống ở Tân Cương, khu vực Viễn Tây của CHND Trung Hoa. Các quan chức đã thay thế những cái tên đề cập đến Hồi giáo hoặc lịch sử Duy Ngô Nhĩ bằng những từ ngữ phản ánh tư tưởng của đảng.

Bà Maya Wang, Giám đốc điều hành Trung Quốc tại HRW, cho biết: “Việc xóa bỏ và thay thế tên làng mạc như thế này cho thấy dự án của chính phủ Trung Quốc ở Tân Cương độc ác đến mức nào”,

Bà nói: “Điều đó liên quan đến việc đàn áp con người và … xóa bỏ quá khứ, xóa bỏ tương lai, xóa bỏ những gì họ có thể hình dung là khả năng cho chính con cháu của họ”.

Tổ chức Nghiên cứu Nhân quyền (HRW) và tổ chức “Uyghur Hjelp” có trụ sở tại Na Uy đã sử dụng dữ liệu từ trang web của Cục Thống kê Quốc gia CHND Trung Hoa để phân tích tên làng ở Tân Cương.

Họ phát hiện ra 630 sự thay đổi được cho là mang tính chất tôn giáo, văn hóa hoặc lịch sử. Báo cáo cho biết, phần lớn sự thay đổi xảy ra trong khoảng thời gian từ năm 2017 đến năm 2019, giai đoạn đàn áp của ĐCSTQ leo thang trong khu vực.

Ví dụ, làng Aq Meschit, hay còn gọi là “Nhà thờ Trắng”, thuộc huyện Akto, đã được đổi tên thành làng Thống Nhất vào năm 2018.

Cùng năm đó, làng Hoja Eriq, hay còn gọi là “Suối Thầy Sufi”, thuộc tỉnh Aksu, đã được đổi tên thành làng Liễu Thôn.

Làng Dutar, lấy theo tên của một nhạc cụ dân tộc Duy Ngô Nhĩ, thuộc Hotan, đã được đổi tên thành Hồng Kỳ vào năm 2022.

Theo bà Wang, ĐCSTQ đã sử dụng việc đổi tên làng xã cùng với các chiến thuật khác, bao gồm lệnh cấm phụ nữ đội khăn hijab, đàn ông cạo râu và đặt tên con theo đạo Hồi, để nhằm xóa bỏ văn hóa Duy Ngô Nhĩ và hạ thấp dân tộc này.

Bà cho biết: “Ở cấp độ cơ bản nhất, việc xóa bỏ các biểu tượng của người dân, ngôn ngữ và văn hóa của họ, chính là xóa bỏ bản sắc của họ và gieo rắc nỗi sợ hãi vào họ”.

Các nhà hoạt động nhân quyền cũng ghi nhận những hành vi vi phạm nhân quyền và tội ác chống lại loài người của CHND Trung Hoa, liên quan đến việc giam giữ khoảng 1,8 triệu người Duy Ngô Nhĩ và các dân tộc Turk khác trong các trại “giáo dục cải tạo”. Bà Wang cho biết, cuộc tấn công có hệ thống nhằm vào người dân bao gồm tra tấn, lao động cưỡng bức, bạo lực tình dục và cưỡng bức triệt sản phụ nữ.

Chiến dịch cho người Duy Ngô Nhĩ, một nhóm ủng hộ người Duy Ngô Nhĩ có trụ sở tại Washington, đã lên án việc thay đổi tên làng.

Ông Rushan Abbas, giám đốc điều hành của nhóm cho biết: “Những cái tên hiện đã được đổi thành những khẩu hiệu trống rỗng của ĐCSTQ, đã từng phản ánh lịch sử lâu đời và nền văn hóa phong phú của chúng tôi và đã tồn tại ở quê hương chúng tôi hàng trăm năm”.

Ông Abbas nói: “Mặc dù ĐCSTQ có vẻ tôn vinh văn hóa Duy Ngô Nhĩ bằng cách trình diễn các yếu tố như âm nhạc và khiêu vũ của chúng tôi, nhưng những màn trình diễn này chẳng qua là tuyên truyền rỗng tuếch che đậy sự đàn áp liên tục và có hệ thống của chế độ đối với các biểu hiện văn hóa và tôn giáo”.