Ấn Độ tăng cường quan hệ đối tác an ninh với các nước láng giềng Bangladesh, Sri Lanka

Nhân viên DIỄN ĐÀN

Ấn Độ và Bangladesh đã củng cố mối quan hệ quốc phòng của họ vào tháng 6 năm 2024, ký kết các thỏa thuận mở rộng hợp tác về an ninh hàng hải, kinh tế đại dương và các vấn đề khác. Các thỏa thuận được đưa ra ngay sau khi Sri Lanka khai trương một trung tâm giám sát hải quân được nâng cấp do Ấn Độ tài trợ.

Những sáng kiến này minh họa cho chính sách “Láng giềng Trước tiên” của Ấn Độ nhằm quản lý quan hệ với tám nước láng giềng gần nhất: Afghanistan, Bangladesh, Bhutan, Maldives, Miến Điện, Nepal, Pakistan và Sri Lanka. Mục tiêu là tăng cường kết nối vật lý, kỹ thuật số và con người với con người, đồng thời thúc đẩy thương mại. Bộ Ngoại giao Ấn Độ cho biết chính sách này “đã phát triển thành một ưu tiên về thể chế đối với tất cả các lĩnh vực liên quan của chính phủ”.

Chính sách này cũng tuân theo học thuyết của Ấn Độ về An ninh và Tăng trưởng cho tất cả các bên trong khu vực (SAGAR), vốn đề xướng Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương là một khu vực “tự do, rộng mở, hoà nhập, hòa bình và thịnh vượng”. Theo Quỹ Châu Á Thái Bình Dương của Canada, học thuyết này là một “người anh em gần gũi” với các chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Canada và Hoa Kỳ.

Các biện pháp an ninh tăng cường với Bangladesh và Sri Lanka diễn ra sau cam kết của Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi vào tháng 6 năm 2024 nhằm nâng cao sự sẵn sàng và ảnh hưởng của quân đội nước này. Theo The Associated Press, ông Modi nói: “Chính phủ sẽ tập trung vào việc mở rộng sản xuất và xuất khẩu quốc phòng”. “Chúng tôi sẽ không dừng lại cho đến khi khu vực quốc phòng có thể tự cung tự cấp”.

Ấn Độ cũng nhận thức rõ về nước láng giềng, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (CHND Trung Hoa), nước đang tìm cách mở rộng ảnh hưởng ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương thông qua các biện pháp bất hợp pháp, cưỡng bức, hung hãn và lừa dối. Ấn Độ và CHND Trung Hoa có chung đường biên giới dài 2.100 km, được gọi là Đường kiểm soát thực tế, mà Bắc Kinh từ lâu đã cố gắng đẩy mạnh các yêu sách lãnh thổ của mình.

Ông Viraj Solanki, một chuyên gia thường trú tại London của Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế, nói với The Associated Press: “Trung Quốc thực sự là thách thức chiến lược lâu dài của Ấn Độ, cả ở biên giới và ở Ấn Độ Dương”, “Điều này đã dẫn đến một số quan hệ đối tác quốc phòng bằng cách Ấn Độ thay đổi, hoặc chỉ tập trung vào việc chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương”.

Những cải tiến quan hệ đối tác gần đây nhất bắt đầu ở Sri Lanka, nơi Trung tâm Điều phối Cứu hộ Hàng hải, được hỗ trợ bởi khoản tài trợ trị giá 138 tỷ đồng (6 triệu đô la Mỹ) từ Ấn Độ, được khai trương vào tháng 6 năm 2024. Trung tâm được nâng cấp có khả năng theo dõi việc vận chuyển trên các khu vực rộng lớn. Nó có trụ sở tại Bộ chỉ huy hải quân Sri Lanka ở Colombo, bao gồm bảy trạm xa xôi dọc theo bờ biển phía đông của đảo, trong đó có một trạm gần cảng Hambantota do CHND Trung Hoa điều hành.

Agence France-Presse đưa tin, Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ S. Jaishankar đã mở trung tâm này và nói trên mạng xã hội rằng Colombo là một phần quan trọng trong quan hệ khu vực và chính sách an ninh hàng hải của Ấn Độ.

Chỉ hai ngày sau, trong chuyến thăm của Thủ tướng Bangladesh Sheikh Hasina tới Ấn Độ, hai nước đã ký thỏa thuận tăng cường hợp tác quốc phòng. Hải quân Bangladesh sau đó đã ký một thỏa thuận với các nhà đóng tàu và kỹ sư Garden Reach của Ấn Độ về một tàu kéo 800 tấn. Theo báo Hindustan Times, đây là hợp đồng lớn đầu tiên theo khoản tín dụng trị giá 12,6 nghìn tỷ đồng (500 triệu đô la Mỹ) mà New Delhi cung cấp cho Bangladesh vào năm 2023 để mua sắm quốc phòng.