Các động thái nguy hiểm của Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) nhằm bảo vệ Bắc Triều Tiên khỏi việc thực thi các biện pháp trừng phạt

Nhân viên DIỄN ĐÀN

Việc Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (CHND Trung Hoa) gần đây đánh chặn một máy bay trực thăng của Hải quân Hoàng gia Úc một cách “không an toàn và không chuyên nghiệp” đã nhấn mạnh một mô hình diễn tập nguy hiểm nhằm vào những người thực thi các biện pháp trừng phạt.

Theo một cuộc điều tra của tờ New York Times, Bắc Kinh ủng hộ các biện pháp trừng phạt của Liên Hợp Quốc nhằm ngăn chặn chương trình hạt nhân và vũ khí gây bất ổn của Bắc Triều Tiên, nhưng lại làm suy yếu các biện pháp quốc tế bằng cách cho phép kẻ vi phạm sử dụng cơ sở hạ tầng và lãnh hải của Trung Quốc để buôn lậu dầu cho Bình Nhưỡng.

CHND Trung Hoa cũng đã bỏ phiếu trắng trong cuộc bỏ phiếu của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc vào tháng 3 năm 2024 về việc ủy quyền cho một nhóm các chuyên gia tiếp tục theo dõi các biện pháp trừng phạt và điều tra những bên vi phạm. Nga, quốc gia mà theo các nhà phân tích đã mua vũ khí của Bắc Triều Tiên một cách bất hợp pháp cho cuộc chiến ở Ukraina, đã phủ quyết biện pháp này.

Tuy nhiên, các biện pháp trừng phạt của Liên Hợp Quốc vẫn được áp dụng. Theo hãng tin Reuters, Nhật Bản, Hàn Quốc và Hoa Kỳ đang nỗ lực thành lập một nhóm chuyên gia đa quốc gia mới có thể giám sát Bắc Triều Tiên hiệu quả hơn. Trong khi đó, các Đồng minh và Đối tác trên toàn khu vực tiếp tục tuần tra để tìm những bên bị nghi ngờ vi phạm lệnh trừng phạt.

Bộ Quốc phòng Úc cho biết một phi công của Hải quân Hoàng gia Úc đã buộc phải thực hiện hành động né tránh khi một máy bay phản lực của Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc (People’s Liberation Army – PLA) kích nổ pháo sáng trên đường bay vào đầu tháng 5 năm 2024, gây nguy hiểm cho máy bay và phi hành đoàn. Máy bay trực thăng MH-60R được phóng từ HMAS Hobart gần Hàn Quốc trong khi thực thi sứ mệnh của Liên Hợp Quốc nhằm duy trì các lệnh trừng phạt đối với Bắc Triều Tiên.

“Úc đang tham gia vào công việc quan trọng thực thi các biện pháp trừng phạt của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, và khi thực hiện công việc đó, chúng tôi đang hoạt động trên biển theo luật pháp quốc tế, phù hợp với Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển”, Bộ trưởng Quốc phòng Richard Marles phát biểu với các phóng viên.

Ông Marles nói: “Và chúng tôi hy vọng rằng khi chúng tôi có tương tác với quân đội các nước khác, bao gồm cả quân đội Trung Quốc, thì những hoạt động tương tác đó đều chuyên nghiệp và an toàn”. “Sự cố này hoàn toàn không thể chấp nhận được”.

Theo các báo cáo truyền thông, nhiều tháng trước đó, thợ lặn của Hải quân Hoàng gia Úc đã bị thương trong khi hỗ trợ sứ mệnh của Liên Hợp Quốc. Các thợ lặn phải chịu xung sonar từ một tàu chiến của Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) gần đó khi đang gỡ lưới đánh cá khỏi chân vịt của một con tàu.

Euan Graham, một nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu Chính sách Chiến lược Úc, viết: “Mục tiêu cụ thể của Trung Quốc ở đây là ngăn cản các đồng minh của Hoa Kỳ tiếp tục thực thi các biện pháp trừng phạt đối với Bắc Triều Tiên”.

Các quốc gia khác đã báo cáo về những vụ va chạm không an toàn với PLA.

Vào cuối năm 2023, Hoa Kỳ cho biết họ đã ghi nhận hơn 180 trường hợp hành vi cưỡng chế và nguy hiểm của các phi công PLA kể từ năm 2021. Ông Ely Ratner, trợ lý Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về các vấn đề an ninh khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, cho biết: “Và nếu tính đến những trường hợp đánh chặn mang tính gây hấn và liều lĩnh của PLA đối với các quốc gia khác, con số này tăng đến gần 300 trường hợp đối với máy bay của Hoa Kỳ, đồng minh và đối tác trong hai năm qua”.

Cũng vào cuối năm 2023, một máy bay giám sát của Canada đang theo dõi Biển Hoa Đông đối với những bên bị nghi ngờ vi phạm lệnh cấm vận dầu mỏ của Liên Hợp Quốc đối với Bình Nhưỡng thì một máy bay phản lực của PLA tiếp cận trong vòng 5 mét và bắn nhiều pháo sáng.

Thiếu tướng Không quân Canada Iain Huddleston nói với các phóng viên trên máy bay giám sát: “Chúng tôi chắc chắn đang trong không phận quốc tế”.

CHND Trung Hoa cố gắng biện minh cho các chiến thuật liều lĩnh của mình bằng cách tuyên bố quân đội của các quốc gia khác nên tránh xa biên giới của họ. Tuy nhiên, các vụ đánh chặn xảy ra khi luật pháp quốc tế cho phép mọi quốc gia có thể bay.

Các phóng viên trên một chuyến tuần tra trên không khác của Canada vào cuối năm 2023 cho biết chiếc máy bay này cách một hòn đảo mà Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền — nhưng không kiểm soát — hơn 50 km khi PLA đưa ra cảnh báo qua vô tuyến.

CHND Trung Hoa không phải là trọng tâm của các nhiệm vụ giám sát như vậy. Những nhiệm vụ giám sát này nhằm mục đích ngăn chặn việc chuyển dầu bất hợp pháp và thu thập thông tin về những bên bị nghi ngờ vi phạm các biện pháp trừng phạt để chia sẻ với Ủy ban Điều phối Thực thi đa quốc gia, bao gồm Úc, Canada, Pháp, Đức, Nhật Bản, New Zealand, Hàn Quốc, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ.