Những trò liều lĩnh của Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc nhắm vào Đài Loan cản trở mục tiêu của Tập Cận Bình

Nhân viên DIỄN ĐÀN

Các nhà phân tích cho biết, dưới thời Tổng Bí thư Tập Cận Bình, Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đang sử dụng một sự cố gần đây gần quần đảo Kim Môn của Đài Loan như cái cớ để leo thang các chiến thuật vùng xám cưỡng chế. Các động thái mới nhất của Bắc Kinh theo mô hình gia tăng áp lực quân sự, kinh tế và tâm lý nhằm vào Đài Loan, hòn đảo tự trị mà ĐCSTQ tuyên bố chủ quyền và đe dọa sáp nhập bằng vũ lực.

Các nhà nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Hoa Kỳ đã viết: “Các tác động kinh tế, tài chính và chuỗi cung ứng của bất kỳ sự bất ổn nào ở eo biển Đài Loan sẽ được cảm nhận ở mọi quốc gia và cộng đồng mà đang kết nối với nền kinh tế toàn cầu”.

Các nhà quan sát cho rằng cách tiếp cận của ông Tập Cận Bình lặp lại những nỗ lực trước đây để bắt nạt Đài Bắc, mà vốn cũng đã phản tác dụng. Với sự ổn định của khu vực đang bị đe dọa, các quốc gia như Úc, Nhật Bản, Philippines, Hàn Quốc và Hoa Kỳ ngày càng kêu gọi duy trì hiện trạng — bao gồm cả quyền tự do hàng hải — ở eo biển Đài Loan quan trọng về kinh tế. Các tổ chức như Nhóm G7 và Liên minh châu Âu liên tục nhấn mạnh tầm quan trọng của hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan và khuyến khích giải quyết các vấn đề xuyên eo biển một cách hòa bình.

CSIS lưu ý: “Một số lượng nhỏ nhưng ngày càng tăng các quốc gia cũng đã tiến hành các hoạt động hiện diện quân sự gần Đài Loan, và nhiều quốc gia khác đã gửi các phái đoàn quốc hội và đưa ra các tuyên bố công khai ủng hộ việc duy trì hiện trạng”.

Các nhà phân tích cho rằng các cam kết ngày càng tăng củng cố quyết tâm của Đài Loan trong việc bảo vệ nền dân chủ trước các mối đe dọa của ông Tập Cận Bình.

Ở eo biển Đài Loan cách đất liền Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (CHND Trung Hoa) khoảng 3 km, quần đảo Kim Môn là nạn nhân đáng tiếc của những hành động khiêu khích không chính đáng của Bắc Kinh.

Hai tên tội phạm Trung Quốc bị cáo buộc đã chết đuối trong nỗ lực trốn tránh Cảnh sát biển Đài Loan gần các đảo vào giữa tháng 2 năm 2024. Đài Bắc cho biết hai người đàn ông đã đánh bắt cá từ tàu cao tốc không được đánh dấu, không có giấy chứng nhận đăng ký hoặc không có cảng nhà đã đăng ký.

Hội đồng Các vấn đề Đại lục cho biết các cuộc tuần tra của Đài Loan xung quanh các hòn đảo tập trung vào việc ngăn chặn “một số ít người từ Trung Quốc đại lục [mà] đã xâm nhập vào vùng biển của Đài Loan để nạo vét cát, đánh cá có dùng chất nổ và chất độc, đổ rác trên biển và tham gia vào các hành động khác có hại cho hệ sinh thái biển”.

Theo hội đồng, CHND Trung Hoa đã phớt lờ các lời kêu gọi cấm những hành động như vậy và họ đã phản ứng với vụ việc mới nhất bằng cách bảo vệ và tạo điều kiện cho hoạt động tội phạm, bao gồm cả hoạt động của lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc.

Ông John Dotson, phó giám đốc của Viện Đài Loan Toàn cầu, đã viết cho Quỹ Jamestown: “Cũng có sự gia tăng đáng kể về sự hiện diện của CHND Trung Hoa và hoạt động ’thực thi pháp luật’ xung quanh các hòn đảo xa xôi của Đài Loan, cũng như trong sự leo thang của các luận điệu của CHND Trung Hoa nhắm vào Đài Loan”.

Ông Dotson viết rằng có tới năm tàu bảo vệ bờ biển của Trung Quốc, thuộc cơ quan quân sự, được cho là đã đi vào vùng biển xung quanh Kim Môn vào tháng 2 và đã bị chính quyền Đài Loan cảnh báo. Nhân viên bảo vệ bờ biển Trung Quốc, khi không có cơ sở pháp lý rõ ràng, cũng xâm nhập vào vùng biển do Đài Loan kiểm soát và buộc phải lên chiếc thuyền du lịch Đài Loan gần các đảo.

Các nhà phân tích cho biết Bắc Kinh đang cố gắng làm suy yếu hiện trạng ở eo biển Đài Loan, và sự hiện diện mở rộng của họ ở các vùng biển xung quanh Đài Loan gây mất ổn định khu vực.

ĐCSTQ thường xuyên sử dụng các chiến thuật vùng xám như vậy trên toàn khu vực. Trong những năm gần đây Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) đã tăng cường các cuộc tập trận xung quanh Đài Loan, thường xuyên đưa máy bay quân sự vào khu vực nhận dạng phòng không của hòn đảo và qua đường phân cách eo biển Đài Loan mà được áp dụng như một ranh giới trong nhiều thập kỷ qua để ngăn chặn sự leo thang.

Sự ép buộc kinh tế của Bắc Kinh bao gồm việc tăng thuế hoặc cấm xuất khẩu của Đài Loan và phạt các công ty Đài Loan hoạt động tại CHND Trung Hoa.

ĐCSTQ đã tăng cường các cuộc tấn công mạng và các chiến dịch thông tin sai lệch để gây ảnh hưởng đến cuộc bầu cử tổng thống và quốc hội của hòn đảo vào đầu năm 2024. Nhà nghiên cứu Sze-Fung Lee đã viết cho Viện Đài Loan Toàn cầu rằng các phương tiện truyền thông do nhà nước kiểm soát cũng đã thao túng các tài khoản về vụ chìm tàu vào tháng 2, gọi tàu bất hợp pháp là tàu đánh cá và bỏ qua nỗ lực chạy trốn của thủy thủ đoàn.

Ông Dotson viết rằng các hành động vùng xám của ĐCSTQ có thể sẽ tiếp tục “song song với các hành động đe dọa quân sự công khai hơn”.

Theo các nhà nghiên cứu của CSIS, việc ngăn chặn các mối đe dọa đối với hòa bình ở eo biển Đài Loan đòi hỏi một liên minh gồm các đối tác “ủng hộ Đài Loan một cách có ý nghĩa và sẵn sàng gửi các tín hiệu răn đe đáng tin cậy đến Trung Quốc”. “Xây dựng một liên minh như vậy là chìa khóa để ngăn chặn xung đột và bảo tồn không gian của Đài Loan để phát triển thành một nền dân chủ thịnh vượng và kiên cường.”