Australia cam kết tài trợ cho hợp tác hàng hải khi hội nghị thượng đỉnh ASEAN bắt đầu
Đài Á Châu Tự Do
Bộ trưởng Ngoại giao Úc Penny Wong cho biết vào đầu tháng 3 năm 2024, Canberra sẽ đầu tư 1 nghìn 032 tỷ đồng (41,8 triệu đô la Mỹ) trong bốn năm tới để mở rộng hợp tác hàng hải ở Đông Nam Á.
Bà Wong đã đưa ra cam kết bên lề Hội nghị thượng đỉnh đặc biệt của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN)-Australia tại Melbourne, đánh dấu 50 năm quan hệ đối tác giữa Úc và nhóm 10 thành viên. Hội nghị thượng đỉnh được tổ chức trong bối cảnh tư thế ngày càng quyết đoán của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (PRC) ở Biển Đông và một cuộc nội chiến kéo dài và leo thang ở Miến điện, quốc gia thành viên ASEAN.
Bà Wong cho biết các quỹ mới sẽ góp phần vào an ninh và thịnh vượng khu vực. Bà nói trong bài phát biểu quan trọng của mình: “Những gì xảy ra ở Biển Đông, ở eo biển Đài Loan, ở tiểu vùng sông Mekong, trên khắp Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, ảnh hưởng đến tất cả chúng ta”.
Bà nói rằng “bản chất” của khu vực đang bị thách thức và không có quốc gia nào được phép áp đặt sự thống trị.
Bà Wong nói, mà không chỉ rõ quốc gia nào: “Chúng ta phải đối mặt với các hành động gây mất ổn định, khiêu khích và cưỡng chế, bao gồm cả hành vi không an toàn trên biển và trên không, và quân sự hóa các thực thể tranh chấp”.
CHND Trung Hoa tuyên bố chủ quyền bất hợp pháp đối với gần như toàn bộ Biển Đông, qua đó hàng nghìn tỷ đô la (hàng chục triệu tỷ đồng) thương mại đi qua mỗi năm, khiến nước này mâu thuẫn với các bên tranh chấp khác bao gồm Brunei, Malaysia, Philippines, Đài Loan và Việt Nam.
Năm 2016, một tòa án quốc tế đã bác bỏ cơ sở pháp lý cho gần như tất cả các yêu sách hàng hải và lãnh thổ mở rộng của CHND Trung Hoa, nói rằng việc Bắc Kinh khăng khăng nắm giữ “các quyền lịch sử” đối với vùng biển này là không phù hợp với Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS).
Bắc Kinh chưa bao giờ công nhận phán quyết trọng tài hoặc kết quả của nó.
Phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh, Bộ trưởng Ngoại giao Philippines Enrique Manalo cho biết pháp quyền, đặc biệt là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS), là điểm khởi đầu cơ bản cho hợp tác hàng hải.
Ông nói: “Sự quản lý chung của các vùng biển và đại dương trong khu vực buộc chúng ta phải đoàn kết trong việc duy trì tính ưu việt của luật pháp quốc tế để có thể đảm bảo kết quả công bằng và bền vững cho tất cả mọi người”.
Dưới thời Tổng thống Ferdinand Marcos Jr., Philippines đã có lập trường mạnh mẽ hơn trong việc đối phó với Bắc Kinh trên Biển Đông. Manila cũng đã tăng cường quan hệ với Hoa Kỳ, đồng minh lâu năm của nước này.
Trong những tháng gần đây, căng thẳng giữa Manila và Bắc Kinh đã dẫn đến nhiều cuộc đụng độ, bao gồm cả sự quấy rối của lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc đối với các tàu Philippines cung cấp đồ tiếp tế cho quân đội tại một tiền đồn quân sự trên Bãi Cỏ Mây ở Biển Đông.
Vào tháng 3 năm 2024, Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines đã triển khai một tàu tuần tra đến Benham Rise, một cao nguyên dưới nước giàu tài nguyên khổng lồ ngoài khơi bờ biển phía đông của quần đảo, giữa các báo cáo về các tàu nghiên cứu của Trung Quốc ở đó. BRP Gabriela Silang cũng sẽ đến thăm các đảo phía bắc Batanes, gần Đài Loan, Cảnh sát biển Philippines cho biết.
