Việc mở rộng hầm chứa tên lửa của ĐCSTQ gây ra những lo ngại trong khu vực
Nhân viên DIỄN ĐÀN
Sự tích tụ quân sự đầy đe dọa của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), được thể hiện bằng sự mở rộng nhanh chóng và mờ nhạt của các hầm chứa tên lửa, đã làm dấy lên mối lo ngại trên khắp Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương về ý định của Bắc Kinh đối với kho Vũ khí Hủy diệt Hàng loạt (WMD) ngày càng tăng. Những lo ngại đó càng tăng cao bởi cuộc thanh trừng liên tục của Tổng Bí thư ĐCSTQ Tập Cận Bình đối với các nhà lãnh đạo quân sự và nhà khoa học tên lửa, cùng những câu hỏi xoay quanh chất lượng và kiểm soát của các tài sản hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Nhà nước độc Đảng.
Các nhà nghiên cứu thuộc Dự án Thông tin hạt nhân của Liên đoàn các nhà khoa học Mỹ (FAS) báo cáo gần đây: “Trong vòng 5 năm qua, Trung Quốc đã mở rộng đáng kể chương trình hiện đại hóa hạt nhân đang diễn ra bằng cách triển khai nhiều loại và số lượng vũ khí hạt nhân lớn hơn bao giờ hết”.
Điều đó bao gồm việc tiếp tục phát triển “ba silo tên lửa mới cho các tên lửa đạn đạo liên lục địa sử dụng nhiên liệu rắn (ICBM)” và mở rộng xây dựng các silo cho các ICBM DF-5 sử dụng nhiên liệu lỏng. Các nhà nghiên cứu ước tính kho dự trữ của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (CHND Trung Hoa) là 500 đầu đạn hạt nhân để được vận chuyển bằng máy bay ném bom, và tên lửa đạn đạo trên đất liền và trên biển.
Theo báo cáo Tháng 1 năm 2024 được công bố trên Bản tin của các nhà khoa học nguyên tử: “Nhìn chung, việc mở rộng hạt nhân của Trung Quốc là một trong những chiến dịch hiện đại hóa lớn nhất và nhanh nhất trong số chín quốc gia có vũ khí hạt nhân”. Đặc biệt, “việc xây dựng hàng trăm hầm chứa tên lửa nhiên liệu rắn… đã gây ra cuộc tranh luận quan trọng về chính sách không sử dụng trước của Trung Quốc đã kéo dài từ lâu”.
Tình trạng hỗn loạn trong cơ sở quân sự của Trung Quốc đang làm tăng thêm sự không chắc chắn. Vào Tháng 1, người đứng đầu cơ quan Trung Quốc phụ trách phát triển, thử nghiệm và sản xuất tên lửa và phương tiện phóng đã bị sa thải mà không có lời giải thích. Theo thông tin từ Bloomberg News, Vương Tiểu Quân, người đứng đầu Viện Công nghệ Tên lửa Khởi phát Trung Quốc, là một trong những quan chức quân sự và công nghiệp quốc phòng cấp cao đã bị loại bỏ bởi ĐCSTQ trong vòng sáu tháng qua.
Các cáo buộc tham nhũng đã cản trở các cấp cao nhất của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA), đặc biệt là Lực lượng Tên lửa bí mật, giám sát các tên lửa chiến thuật và hạt nhân của chế độ. Hãng tin Reuters đưa tin, năm trong số chín tướng lĩnh bị cách chức vào cuối năm 2023 là các chỉ huy trong quá khứ hoặc hiện tại trong Lực lượng Tên lửa, trong khi ba giám đốc điều hành tại các công ty do nhà nước kiểm soát sản xuất hệ thống tên lửa cũng bị cơ quan cố vấn chính trị hàng đầu của ĐCSTQ cách chức.
Theo Bloomberg News, sự hỗn loạn đang làm xói mòn khả năng tiến hành chiến tranh của Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA), với các báo cáo tình báo của Mỹ chỉ ra rằng các cánh đồng silo rộng lớn ở miền tây Trung Quốc có nắp đậy bị lỗi khiến các vụ phóng tên lửa không hiệu quả, trong khi các tên lửa khác chứa đầy nước thay vì nhiên liệu.
Theo Bộ trưởng Ngoại giao Úc Penny Wong, điều này xảy ra khi khu vực phải đối mặt với “nguy cơ cạnh tranh chiến lược leo thang thành xung đột”, có khả năng xảy ra tranh chấp lãnh thổ trên bộ và trên biển, bao gồm các điểm nóng như eo biển Malacca và Đài Loan. Các nhà phân tích cho rằng Bắc Kinh có thể đang tăng cường khả năng hạt nhân và tên lửa của mình để ngăn chặn Hoa Kỳ và các quốc gia có cùng chí hướng can thiệp trong trường hợp ĐCSTQ xâm chiếm Đài Loan tự trị, mà họ tuyên bố là lãnh thổ của mình và đe dọa sáp nhập.
Bà Wong nói trong bài phát biểu quan trọng của mình tại Hội nghị Ấn Độ Dương ở Perth vào tháng 2 năm 2024: “Các quốc gia ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương phải đối mặt với sự gia tăng quân sự nhanh chóng của Trung Quốc mà không có sự minh bạch và đảm bảo mà khu vực tìm kiếm từ các cường quốc”.
Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ đã báo cáo vào tháng 10/2023 rằng Trung Quốc có thể sẽ có hơn 1.000 đầu đạn hạt nhân hoạt động vào năm 2030 và Bắc Kinh có thể đang nghiên cứu phát triển các hệ thống tên lửa tầm xa liên lục địa vũ trang thông thường cho phép Trung Quốc đe dọa các cuộc tấn công thông thường vào các mục tiêu ở lục địa Hoa Kỳ.
Các quan chức Mỹ cho biết tư thế hạt nhân đó không phù hợp với cam kết có mục đích của Bắc Kinh đối với chiến lược “răn đe tối thiểu”.
Theo FAS, kho vũ khí hạt nhân của CHND Trung Hoa hiện chỉ đứng sau Nga và Hoa Kỳ, những nước có kho dự trữ tương ứng khoảng 4.500 và 3.700 đầu đạn.
Sau 5 năm từ chối yêu cầu của Hoa Kỳ để thảo luận về giảm thiểu rủi ro chiến lược, Bắc Kinh cuối cùng đã nối lại các cuộc đàm phán vũ khí hạt nhân với Washington vào cuối năm 2023, mặc dù họ chưa đồng ý đàm phán kiểm soát vũ khí chính thức.
Tiến sĩ Rajeswari Pillai Rajagopalan, giám đốc Trung tâm An ninh, Chiến lược & Công nghệ tại Quỹ Nghiên cứu Quan sát viên có trụ sở tại New Delhi, đã viết cho tạp chí The Diplomat vào Tháng 1 năm 2024: “Kỳ vọng là nó có thể dẫn đến việc Bắc Kinh đánh giá cao tính hữu ích của đối thoại và minh bạch, và hy vọng dẫn đến việc tạm dừng mở rộng hạt nhân, ít nhất là về mặt tương đối”. “Nếu không dừng lại, việc mở rộng hạt nhân của Trung Quốc có thể dẫn đến một cuộc chạy đua vũ trang xoắn ốc về việc mở rộng kho vũ khí hạt nhân”.
