Nhật Bản vạch ra các ưu tiên quốc phòng trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị

Marc Jacob Prosser

Theo các nhà phân tích, căng thẳng địa chính trị và đổi mới công nghệ sẽ tiếp tục định hình các ưu tiên quốc phòng của Nhật Bản, bao gồm các mối đe dọa bên ngoài từ Bắc Triều Tiên và Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (CHND Trung Hoa) cũng như những thách thức nội bộ như nguồn nhân lực và nâng cấp công nghệ.

Tokyo đang phát triển các biện pháp bảo vệ để bảo vệ lợi ích của mình trước những kẻ xâm lược, đồng thời hỗ trợ các tiến bộ quốc phòng trong nước. Theo ông Hirohito Ogi, một nhà nghiên cứu cấp cao tại Sáng kiến Châu Á Thái Bình Dương và Viện Địa kinh tế tại Nhà Quốc tế Nhật Bản, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Tokyo, năm 2024 sẽ là một năm quan trọng đối với Nhật Bản khi nước này chuẩn bị ra mắt các khả năng quốc phòng nâng cao được cam kết trong các tài liệu quốc phòng chiến lược vào năm 2022.

“Quá trình nghiên cứu và phát triển (research and development – R&D) cũng như mua sắm đang diễn ra đều đặn với ngân sách cần thiết được phân bổ, Nhật Bản sẽ mất một vài năm để thực hiện”, ông phát biểu với DIỄN ĐÀN. “Trong khi đó, Nhật Bản cần phải khái niệm hóa cách vận hành những khả năng đó”.

Những nỗ lực đó bao gồm các học thuyết vận hành mới, thiết lập các trụ sở hoạt động chung theo kế hoạch và xem xét cơ chế hợp tác chỉ huy song phương với các lực lượng Hoa Kỳ.

Ông Nozomu Yoshitomi, một thiếu tướng đã nghỉ hưu của Lực lượng Phòng vệ Mặt đất Nhật Bản, hy vọng Tokyo sẽ tập trung phát triển một tư duy kết hợp đầu vào từ các bộ và cơ quan ngoài Bộ Quốc phòng.

“Mọi chính sách quốc phòng đều không chỉ liên quan đến Bộ Quốc phòng. Do đó, cách tiếp cận và tư duy của chính phủ về chính sách quốc phòng cần được phát triển hơn nữa”, ông Yoshitomi, giáo sư tại Đại học Quản lý rủi ro của Đại học Nihon, phát biểu với DIỄN ĐÀN. “Đây là công việc Nhật Bản đang tiến hành nhưng cần chú ý hơn nữa”.

Công việc đặc biệt quan trọng liên quan đến quá trình tuyển dụng, bao gồm các sáng kiến khuyến khích nhiều phụ nữ và thanh niên tham gia Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản, ông nói. Ngoài ra còn có thách thức trong việc mở rộng lực lượng dự bị vượt quá 60.000 nhân viên hiện tại. Ông Yoshitomi nói rằng cuộc chiến ở Ukraine đã nhấn mạnh tầm quan trọng của lực lượng dự bị trong các cuộc xung đột và khủng hoảng. Tương tự như vậy, lực lượng dự bị rất quan trọng trong việc cứu trợ và ứng phó với thiên tai, bao gồm cả động đất.

Cùng với việc tăng cường nhân sự quốc phòng của quốc gia, các ưu tiên cốt lõi phải bao gồm việc mở rộng các khả năng như R&D, Chuẩn Đô đốc Lực lượng Phòng vệ Hàng hải Nhật Bản đã nghỉ hưu Yasuhiro Kawakami nói với DIỄN ĐÀN.

Ông Kawakami, giám đốc Chương trình Nghiên cứu An ninh của Quỹ Hòa bình Sasakawa cho biết: “Việc phát triển và triển khai các thiết bị phòng thủ dưới nước, chẳng hạn như các kế hoạch được công bố gần đây cho robot tự hành dưới nước, hoặc máy bay không người lái dưới nước, là một yêu cầu cần thiết để Nhật Bản chủ động giải quyết sự phát triển liên tục của khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.

Theo ông Stephen Nagy, giáo sư Khoa Chính trị và Nghiên cứu Quốc tế tại Đại học Cơ đốc Quốc tế Tokyo, năng lực răn đe trong khu vực rộng lớn hơn vẫn là một ưu tiên. Ông Nagy nói với DIỄN ĐÀN rằng cần xem xét các cuộc xung đột tiềm ẩn liên quan đến Bắc Triều Tiên, eo biển Đài Loan, tranh chấp lãnh thổ ở biển Hoa Đông và Biển Đông.

“Nhật Bản cũng sẽ cần xem xét và thảo luận về những khả năng phản công mà nước này sẽ đầu tư để đánh bại các hành động khiêu khích”, theo ông Nagy. “Các khả năng này bao gồm các khả năng vật lý như tên lửa Tomahawk, nhưng cũng có thể sẽ tập trung vào việc tiếp tục phát triển an ninh mạng và khả năng không gian mạng nói chung”.

Các ưu tiên “quyền lực mềm” đối với Nhật Bản bao gồm ngoại giao phối hợp, nỗ lực quốc tế hóa các vấn đề tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương thông qua các diễn đàn như G7 và NATO, cũng như tiếp tục hỗ trợ an ninh và hợp tác với các đối tác khu vực bao gồm Philippines, ông phát biểu.

Marc Jacob Prosser, phóng viên của DIỄN ĐÀN, đưa tin từ Tokyo.