Việt Nam, các nước khác phản đối việc Trung Quốc xây dựng trên đảo Triton ở Biển Đông

Nhân viên DIỄN ĐÀN

Hình ảnh vệ tinh thu được gần đây cho thấy những gì các nhà phân tích tin là một đường băng hoặc con đường đang được Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) xây dựng trên đảo Triton, một phần của nhóm đảo Hoàng Sa, trên Biển Đông đang tranh chấp. Điều mà các chuyên gia nhận thấy đáng kể về phát hiện này là vị trí của hòn đảo do Trung Quốc kiểm soát nằm gần Việt Nam nhất trong lãnh thổ tranh chấp.

Vào cuối tháng 8 năm 2023, các quan chức Việt Nam, Đài Loan và Hoa Kỳ đã công khai phản đối việc xây dựng, mà họ cho là một phần trong việc mở rộng quân sự của ĐCSTQ để củng cố các yêu sách hàng hải ở Biển Đông.

Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nói với Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) rằng việc Bắc Kinh “cải tạo và quân sự hóa các tiền đồn tranh chấp ở Biển Đông, họ sẵn sàng sử dụng sự ép buộc và đe dọa, cùng với các hành động khiêu khích khác được thực hiện để thực thi các yêu sách hàng hải mở rộng và bất hợp pháp trên Biển Đông, làm suy yếu hòa bình và an ninh của khu vực”, bổ sung rằng Hoa Kỳ “dứt khoát bác bỏ” các yêu sách hàng hải bất hợp pháp của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa “và bất kỳ sự can thiệp nào như vậy.”

Trang web tin tức quốc phòng The War Zone gọi tốc độ xây dựng là “đáng kinh ngạc”, nói rằng họ đã so sánh hình ảnh vệ tinh từ công ty Planet Labs PBC từ giữa tháng 7 năm 2023 với những hình ảnh vào đầu tháng 8 năm 2023, và những hình ảnh trước đó cho thấy không có hoạt động như vậy.

Vào tháng 8, The War Zone đưa tin: “Giống như đường băng, hình ảnh vệ tinh cho thấy một khu vực làm việc mới khổng lồ, bao gồm nhà máy xi măng. Tất cả điều này đã xuất hiện trong vòng tháng qua”. “Trước đây, tiền đồn Trung Quốc này là nơi có trạm quan sát với hai mái vòm và một số lá cờ lớn của Trung Quốc, nhưng không nhiều hơn thế.”

Theo The War Zone, Hòn đảo trước đây chỉ có bến cảng nhỏ và bãi đáp trực thăng.

Ông Ray Powell, giám đốc SeaLight, là chương trình phân tích các chiến thuật vùng xám trên biển của Trung Quốc tại Trung tâm Gordian Knot về Đổi mới An ninh Quốc gia thuộc Đại học Stanford, nói với VOA rằng các hành động của ĐCSTQ có khả năng sẽ “gây mối thù địch” đối với Việt Nam. Theo VOA, đảo Triton nằm gần Việt Nam hơn bất kỳ quốc gia Đông Nam Á nào khác, đưa Trung Quốc vào vị trí giám sát các hoạt động quân sự của Việt Nam một cách thường xuyên.

Theo VOA, tại cuộc họp báo vào cuối tháng 8 năm 2023, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng cho biết: “Những hoạt động như vậy sẽ làm phức tạp thêm tình hình và gây bất lợi cho hòa bình, ổn định và an ninh, an toàn và tự do hàng hải và bay quá cảnh” trong khu vực. “Tất cả các hoạt động trên quần đảo Hoàng Sa mà đã được tiến hành thiếu sự cho phép của Việt Nam là vi phạm chủ quyền của Việt Nam”.

VOA đưa tin rằng ĐCSTQ đã xây dựng các cơ sở quân sự trên ba thực thể ở quần đảo Trường Sa đang tranh chấp, và Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc có máy bay chiến đấu, tên lửa hành trình và hệ thống radar trên đảo Phú Lâm, nơi mà đóng vai trò là căn cứ chính của họ ở Hoàng Sa.

Theo The War Zone, đường băng bị nghi ngờ trên đảo Triton dường như nhỏ hơn đường băng trên đảo Phú Lâm.

Theo The War Zone: “Tất nhiên, vẫn có khả năng đây chỉ là một con đường, nhưng điều đó dường như không thể xảy ra vào thời điểm này”. “Bất kể kế hoạch dài hạn cho việc bổ sung mới này có thể là gì, với vị trí của đảo Triton, sự phát triển đáng kể của cơ sở hạ tầng này có ý nghĩa chiến lược rất lớn.”