Úc và Papua New Guinea hoàn thiện hiệp ước an ninh mới

The Associated Press

Vào tháng 1 năm 2023, các nhà lãnh đạo của Úc và Papua New Guinea cho biết hai quốc gia láng giềng đang hoàn thiện một hiệp ước an ninh mới, một động thái được coi là để chống lại sự hung hăng ngày càng tăng của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (Trung Quốc) trong khu vực này.

Chi tiết về hiệp ước đã được lên kế hoạch không được công bố, nhưng Thủ tướng Úc Anthony Albanese cho biết ông dự kiến các cuộc đàm phán sẽ kết thúc vào tháng 4 năm 2023 và hiệp ước sẽ được ký kết vào tháng 6 năm 2023.

Ông Albanese cho biết hiệp ước này sẽ được dựa trên sự tin tưởng sâu sắc giữa hai quốc gia. Ông ghi nhận những hành động anh hùng và nhân đạo mà người dân Papua New Guinea đã thể hiện trong Thế chiến II.

“Trong những năm tới, Úc và Papua New Guinea có cơ hội tôn vinh lịch sử chung của hai quốc gia là đã xả thân vì hòa bình — bằng cách tiếp nối lịch sử đó,” ông Albanese phát biểu. “Làm sâu sắc thêm quan hệ quốc phòng và tăng cường hợp tác an ninh quốc gia đồng thời đạt được sự thống nhất nhanh chóng cho các cuộc đàm phán về một hiệp ước an ninh song phương.”

Những lời của ông Albanese là bài phát biểu đầu tiên trước Quốc hội Papua New Guinea của một nhà lãnh đạo nước ngoài kể từ khi quốc gia 10 triệu dân này giành được độc lập vào năm 1975.

Ông nói: “Úc và Papua New Guinea là những nước láng giềng gần gũi nhất; chúng ta là những người bạn thân thiết nhất”.

Ông Albanese cho biết hiệp ước này sẽ hướng đến việc giải quyết các nhu cầu của Papua New Guinea, bao gồm việc củng cố hệ thống tư pháp.

Thủ tướng PNG James Marape cho biết ông và ông Albanese sẽ tinh chỉnh mối quan hệ, bao gồm “sự hỗ trợ cho lĩnh vực luật pháp và tư pháp, bao gồm những cuộc trao đổi giữa các lực lượng cảnh sát và quân đội”. (Ảnh: Thủ tướng Papua New Guinea James Marape, bên trái, chào đón Thủ tướng Úc Anthony Albanese tại Cảng Moresby vào tháng 1 năm 2023.)

Ông Marape cho biết sự an toàn của hai quốc gia có liên quan mật thiết với nhau. Ông nói Úc không đơn thuần là một đối tác song phương vì PNG nằm dưới sự quản lý của Úc trước khi giành được độc lập.

“Người ta không thể nói về Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương mà không thúc đẩy những mục tiêu của Papua New Guinea bởi vì chúng tôi ở ngay chính giữa trung tâm của sự hợp lưu này, sự hợp lưu Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương”, ông Marape phát biểu. “Để PNG tham gia vào một khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương an toàn hơn, chính bản thân Papua New Guinea phải mạnh hơn về mặt kinh tế”.

Ông Albanese cho biết ông muốn tăng cường thương mại song phương “trong tất cả mọi thứ từ cà phê và ca cao đến thủy sản và du lịch”, và làm việc với PNG về các dự án bao gồm cải tạo cảng, đường sá và cơ sở hạ tầng kỹ thuật số.

Trong năm 2022, Trung Quốc đã ký một hiệp ước an ninh với Quần đảo Solomon, làm dấy lên báo động rằng hiệp ước đó có thể dẫn đến hoạt động mở rộng quân đội ở khu vực Nam Thái Bình Dương.

Ông Albanese cho biết những cuộc thảo luận về hiệp ước này tập trung vào việc tăng cường sự hợp tác quốc phòng và huấn luyện chung, cũng như tiềm năng cho các hoạt động chung.

“Trung Quốc hay bất kỳ quốc gia nào khác không hề được nhắc tới,” ông Marape nói.

Mối quan hệ căng thẳng giữa Úc và Trung Quốc đã phần nào ấm áp lên kể từ khi ông Albanese thắng cử vào tháng 5 năm 2022. Vào tháng 12 năm 2022, Bộ trưởng Ngoại giao Úc Penny Wong đã gặp Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc khi đó là ông Vương Nghị tại Bắc Kinh cho một vòng đàm phán mới vốn bị ngừng trệ từ lâu về các vấn đề chiến lược và đối ngoại.

HÌNH ẢNH: AFP/GETTY IMAGES