Manila và Tokyo duy trì quan hệ đối tác quốc phòng bền chặt trước những hành động gây hấn của Trung Quốc

Felix Kim

Theo các nhà phân tích và quan chức chính phủ, một cam kết chung về pháp quyền ở các vùng biển trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương giữa những thách thức đối với chủ quyền quốc gia, an ninh lương thực và năng lượng từ Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (Trung Quốc) đang khiến Nhật Bản và Philippines xích lại gần nhau hơn trong lĩnh vực quốc phòng. Những liên kết về quốc phòng, những cuộc tập trận quân sự song phương và sự hợp tác về mua sắm quốc phòng là những đặc điểm của việc tăng cường mối quan hệ quốc phòng vốn đã bền chặt trong lịch sử giữa hai nước.

“Philippines coi Nhật Bản là một đối tác chiến lược và đã cải thiện mối quan hệ quốc phòng trong những năm qua,” Chuẩn Đô đốc đã nghỉ hưu. Rommel Jude Ong của Hải quân Philippines nói với DIỄN ĐÀN. Sự hợp tác chặt chẽ hơn này đã được thúc đẩy bởi các hành động gây mất ổn định của Trung Quốc, ông nói thêm. Các hành động này bao gồm gây hấn trong các vùng biển trong vùng đặc quyền kinh tế (exclusive economic zone – EEZ) của Philippines; các động thái nhằm mở rộng phạm vi hoạt động tại các đảo ở Thái Bình Dương; gây áp lực lên Đài Loan trong eo biển Luzon mà đe dọa người lao động Philippines làm việc ở nước ngoài; và sự mở rộng của lực lượng Hải quân thuộc Quân đội Giải phóng Nhân dân.

Theo Reuters đưa tin, Manila đã đệ đơn ngoại giao chính thức vào tháng 5 năm 2022, nêu lên rằng các biện pháp đơn phương của Bắc Kinh trong vùng EEZ của Philippines vi phạm quyền đánh bắt cá của người dân Philippines ở đó và làm gián đoạn công tác nghiên cứu khoa học biển và thăm dò năng lượng. Theo Cơ quan Thống kê Philippines, cá là thực phẩm chủ đạo đóng vai trò quan trọng thứ hai trong chế độ ăn uống của người dân Philippines sau lúa gạo.

“Philippines sẽ vững vàng để bảo vệ các quyền chủ quyền của chúng tôi trong vùng đặc quyền kinh tế”, chuyên gia tư vấn quốc phòng và an ninh Rosauro Angelo Rodriguez làm việc tại Manilina nói với DIỄN ĐÀN. “Quan hệ đối tác chiến lược của chúng tôi với Nhật Bản thực sự rất quan trọng đối với vị thế an ninh và quốc phòng của chúng tôi trong khu vực”.

Ông Ong cho biết Nhật Bản đã cung cấp cho Lực lượng Vũ trang Philippines sự hỗ trợ phát triển chính thức thông qua việc đóng góp các tàu tuần tra cũng như tàu tìm kiếm và cứu hộ cho Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Philippines. Ngoài ra, Hải quân Philippines đã thuê máy bay giám sát của Nhật Bản, và Không quân Philippines đã mua radar tìm kiếm trên không từ Công ty Mitsubishi của Nhật Bản.

“Nhật Bản đã tham gia vào các cuộc tập trận Hải quân và tập trận đa phương do Philippines tổ chức, ban đầu với tư cách là quan sát viên, sau đó là với tư cách những người tham gia”, ông Ong cho biết.

Theo Đại sứ quán Nhật Bản tại Manila, Lực lượng Tự vệ Không quân Nhật Bản và Không quân Philippines đã tổ chức khóa đào tạo song phương thứ hai về viện trợ nhân đạo và cứu trợ thiên tai, được gọi là Doshin-Bayanihan 2-22, tại Căn cứ Không quân Clark ở Philippines từ ngày 21 đến ngày 24 tháng 6 năm 2022. Đây là hoạt động nối tiếp của khóa đào tạo kết hợp ban đầu mà hai nước tổ chức trong năm 2021.

Đợt huấn luyện song phương được Tướng Izutsu Shunji, tổng tham mưu trưởng của Lực lượng Tự vệ Không quân Nhật Bản cho là rất có ý nghĩa. Ông nói: “Chúng tôi sẽ tăng cường hơn nữa mối quan hệ giữa hai lực lượng không quân và thúc đẩy khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương Tự do và Rộng mở”.

Những lời của ông Izutsu tương đồng với những ý kiến của Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Yoshimasa Hayashi, hình bên trái, khi ông gặp Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr., hình bên phải, trong chuyến thăm vào tháng 6 năm 2022 đến Manila. Ông nói thêm rằng Nhật Bản sẽ tiếp tục hỗ trợ Lực lượng Cảnh sát Biển Philippines, là lực lượng tuần tra vùng đặc quyền kinh tế của nước này.

Ông Ong nói rằng cả Philippines và Nhật Bản đều là đồng minh quân sự với Hoa Kỳ và điều này rất quan trọng đối với Quan hệ Đối tác Chiến lược được hai nước Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương ký kết lần đầu tiên vào năm 2011. Họ sử dụng chung Bộ Tư lệnh khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Hoa Kỳ như một cơ quan hợp nhất sự liên kết, và cả hai quốc gia đều đồng nhất với Hoa Kỳ trong một số lĩnh vực, bao gồm những lợi ích hàng hải ở Biển Đông và Eo biển Luzon.

Ông nói: “Nói về sự nhìn nhận của quần chúng”, thì sự gia tăng hợp tác quốc phòng giữa Nhật Bản và Philippines sẽ “báo hiệu cho Trung Quốc thấy sự đoàn kết của các quốc gia cùng chí hướng chống lại các hành động của Trung Quốc ở Biển Đông. Nhật Bản, giống như Hoa Kỳ, có thể bổ sung các khả năng quốc phòng của Philippines và bù đắp các lỗ hổng như ISR [tình báo, giám sát và trinh sát] hàng hải, những cuộc tuần tra bảo vệ bờ biển và tuần tra hải quân kết hợp”.

HÌNH ẢNH: VĂN PHÒNG TỔNG THỐNG PHILIPPINES

Felix Kim là một cộng tác viên của DIỄN ĐÀN đưa tin từ Seoul, Hàn Quốc.