2021 đặt ra những thách thức ngoài việc phục hồi sau vi-rút corona
Khi cuộc chiến chống lại đại dịch toàn cầu tiếp tục diễn ra trong năm 2021, các chuyên gia cho rằng khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương có thể phải chuẩn bị tinh thần để đối mặt với các thách thức an ninh khác, mới và cũ, trong năm nay.
Một Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (Trung Quốc) luôn hung hăng sẽ tiếp tục đem đến những thách thức chiến lược — cũng như một Bắc Triều Tiên hành xử khó lường đến nay vẫn từ chối phi hạt nhân hóa.
“Những tháng đầu năm 2021 sẽ là một giai đoạn chưa từng có tiền lệ. Hoa Kỳ, Nhật Bản và phần còn lại của thế giới sẽ tiếp tục phải đối mặt với một đại dịch và cuộc khủng hoảng kinh tế, chưa kể đến các mối đe dọa như khủng hoảng khí hậu và những lo ngại ngày càng tăng về Trung Quốc”, ông Michael Fuchs, một nghiên cứu viên cao cấp tại Trung tâm vì sự Tiến bộ của Hoa Kỳ, và ông Haneul Lee, một trợ lý nghiên cứu cho chính sách châu Á thuộc ban An ninh Quốc gia và Chính sách Quốc tế của trung tâm này, đã viết trong một bài phân tích cho trung tâm.
Lễ nhận chức của ông Joe Biden trong vai trò tổng thống Hoa Kỳ vào ngày 20 tháng 1 có thể đem đến một sự thay đổi trong chính sách của Hoa Kỳ. Sự thay đổi này sẽ cung cấp thêm nguồn hỗ trợ cho các đồng minh và đối tác Hoa Kỳ để giải quyết những thách thức này cũng như các thách thức khác. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng không có nhiều khả năng chính quyền của ông Biden sẽ cản trở những chiêu trò của Trung Quốc nhằm giành được vị thế áp đảo.
“Trung Quốc có thể thử hăm dọa các nước láng giềng của mình dưới ngưỡng can thiệp của Hoa Kỳ và đánh giá sai ngưỡng đó đặt ở mức nào, hoặc đánh giá thấp sự sẵn sàng của Hoa Kỳ” trong việc đáp trả các mối đe dọa mà Hoa Kỳ nhận thấy đối với những ưu thế của mình, ông David Gompert, cựu phó giám đốc Cục Tình báo Quốc gia Hoa Kỳ, nói với tờ báo trực tuyến Asia Times.
Hoạt động trong các vùng xám như vậy, nơi động thái khiêu khích xảy ra mà không kích hoạt xung đột vũ trang — và một tình huống không phải là hòa bình cũng không phải là chiến tranh — đặt ra những thách thức mới cho các lực lượng quân đội và các chính phủ trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Theo Viện các Vấn đề Quốc tế của Úc, “mặc dù vẫn không chắc là chiến tranh toàn diện sẽ xảy ra, nhưng các cường quốc có khả năng sẽ tiếp tục khai thác vùng xám giữa chiến tranh và hòa bình để đảm bảo sự cân bằng lực lượng theo xu hướng tiếp tục có lợi cho họ”. “Đối với các quốc gia chưa quen với phương thức chiến tranh này, thách thức sẽ là việc chuẩn bị để chống lại sự gây hấn tinh vi, trong đó những bên gây hấn sẽ triển khai ngày càng nhiều các biện pháp chống tiếp cận phi quân sự. Nhu cầu cấp thiết lúc này là các quốc gia tuân thủ pháp luật cần tiếp tục làm việc nhằm hướng tới một trật tự dựa trên các quy tắc trong những khu vực chung của châu Á.”
Một hình thức chiến tranh mới hơn đang lan rộng trên khắp khu vực cũng như trên toàn thế giới là máy bay không người lái có vũ trang. Các lực lượng quân đội đang làm việc để đạt tới sự di chuyển an toàn, tự động của máy bay không người lái trên tất cả các địa hình. Theo tạp chí tin tức trực tuyến The Diplomat, việc thiếu một khung pháp lý cho việc cấm sử dụng các thiết bị như vậy thông qua các robot trên mặt đất và dưới biển có thể đẩy nhanh việc triển khai chúng.
“Nhưng việc robot hóa chiến tranh nhìn chung là một quá trình không đồng đều. Dù rằng các máy bay không người lái có vũ trang đã trở nên phổ biến, nhưng các robot trên mặt đất hoặc robot hải quân có vũ trang chưa thể đạt đến mức này”. “Có những lý do lô-gích về mặt kỹ thuật cho điều này — việc di chuyển an toàn, tự động trên đất liền khó hơn nhiều so với việc di chuyển trên không.”
Bài phân tích của tờ The Diplomat cũng cảnh báo về những vụ truy cập trái phép (hack) sắp xảy ra tương tự như cuộc tấn công mạng SolarWinds do nhà nước tài trợ mà Nga bị cáo buộc là đã thực hiện nhằm vào Hoa Kỳ.
“Khó có thể che đậy các vụ tin tặc. Theo The Diplomat, các chi tiết rất khó để tìm hiểu một cách rõ ràng và nhanh chóng và khó mô tả bằng ngôn ngữ dễ hiểu; và tất nhiên, cả bên thực hiện vụ tấn công cũng như bên bị tấn công đều không sẵn lòng đưa ra bình luận gì”. “Mặc dù dễ là trong năm 2021 những vụ tấn công mạng bằng hoặc vượt quá SolarWinds về phạm vi và quy mô sẽ được công bố, nhưng ít có khả năng những vụ việc này sẽ được đưa tin ở mức độ tương xứng.”
HÌNH ẢNH: ISTOCK
