Tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia Trung Quốc có dính líu đến dự án Một vành đai, Một con đường
Nhân viên của DIỄN ĐÀN
Để kỷ niệm Ngày Quốc tế Chống Tham nhũng, vào ngày 9 tháng 12 năm 2020, Bộ Ngân khố Hoa Kỳ đã áp dụng lệnh trừng phạt những cá nhân và mạng lưới của họ ở một số quốc gia tại châu Phi và khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Trong số những cá nhân bị áp dụng lệnh trừng phạt, Wan Kuok Koi, còn được gọi là Răng Mẻ (Broken Tooth), thu hút sự chú ý của các nhà quan sát trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Wan là một thủ lĩnh bộ ba 14K khét tiếng gốc Macau, hắn đã bị 14 năm tù vì các tội ác bao gồm mưu sát, buôn bán vũ khí và rửa tiền. Dưới sự thống lĩnh của Wan, 14K đã tham gia vào các cuộc tranh giành địa bàn với các băng đảng cạnh tranh vào cuối thập niên 1990 đã khiến hàng chục người bị thiệt mạng.
Trong hình là Wan vào ngày ra tù. Kể từ khi ra tù vào tháng 12 năm 2012, tên này đã tự biến đổi hình ảnh của mình thành một nhà đầu tư trong lĩnh vực kinh doanh sòng bạc, mở hàng loạt các dự án kinh doanh tại Miến Điện, Campuchia, Malaysia, Palau, Papua New Guinea, Philippines và Thái Lan. Vào năm 2018, y tuyên bố đã kiếm được hàng trăm triệu đô la trong năm phút tại một sự kiện ra mắt tiền điện tử.
Wan đã cố gắng đánh bóng hình ảnh của mình bằng cách thành lập Hiệp hội Lịch sử và Văn hóa Hồng Môn Thế giới (World Hongmen History and Culture Association), một hội kín có gốc rễ bắt nguồn từ các hội bí mật và thế giới tội phạm ngầm ở Trung Quốc từ giữa thập niên 1600. Với trụ sở chính đặt tại Campuchia, tổ chức Hồng Môn của Wan tuyên bố tôn vinh tinh thần yêu nước của người Trung Quốc và ủng hộ chương trình Một vành đai, Một con đường (One Belt, One Road, OBOR) của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (Trung Quốc) bằng cách đảm bảo an ninh ở các quốc gia mà OBOR hoạt động và bảo vệ lợi ích của các doanh nhân Trung Quốc.
Tuy nhiên, theo Bộ Ngân khố Hoa Kỳ, các hoạt động của Wan là một nỗ lực của các tổ chức xuyên quốc gia Trung Quốc nhằm đạt được tính chính danh. Tên này và các doanh nghiệp Trung Quốc khác đứng đằng sau các dự án OBOR thường có liên quan đến các mạng lưới tội phạm hoặc những cá nhân dính líu đến các hoạt động bất hợp pháp, có các tổ chức tham gia vào ngành công nghiệp sòng bạc và tiền điện tử, phô bày những mối quan hệ với các cơ quan chính phủ quan trọng của Trung Quốc và đã thành lập các hiệp hội nhằm hỗ trợ công dân Trung Quốc.
Wan là một phần trong mạng lưới phức tạp gồm có các doanh nhân Trung Quốc chuyển đến khu vực Đông Nam Á và các đảo Thái Bình Dương để xây dựng các đặc khu kinh tế (special economic zone, SEZ) như trung tâm cho các sòng bạc và hoạt động cờ bạc trực tuyến, ngay cả khi những hoạt động đó là vi phạm pháp luật. Chúng hợp tác với các nhóm vũ trang ở địa phương hoặc các quan chức quân đội tha hóa để giành quyền sử dụng đất đai đồng thời đưa hối lộ và chia sẻ lợi nhuận, như đã được chứng minh trong các biện pháp trừng phạt trước đó của Bộ Ngân khố Hoa Kỳ đối với Tập đoàn Phát triển Liên hiệp (United Development Group) của Trung Quốc và một cựu tướng của Campuchia. Ngày càng có nhiều báo cáo chỉ ra rằng những SEZ này đe dọa sẽ làm suy yếu công tác quản trị tốt và sự ổn định kinh tế, đồng thời đảo ngược những lợi ích thu được sau nhiều thập kỷ thực hiện viện trợ quốc tế nhằm hỗ trợ cho những hoạt động cải cách có tính dân chủ.
Sự im lặng của Trung Quốc về tội phạm có tổ chức liên quan tới OBOR làm dấy lên những câu hỏi về động cơ của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ). Trong khi ĐCSTQ rất sốt sắng trong việc chống lại các câu chuyện nói xấu Trung Quốc, đặc biệt là về cách nước này xử lý dịch bệnh COVID-19, nhưng họ dường như không quan tâm đến hình ảnh tiêu cực về sự dính líu với thế giới tội phạm ngầm. Miễn là các nhóm tội phạm Trung Quốc vẫn yêu nước và trung thành với ĐCSTQ, thì các nhóm này có thể được xem là hữu ích trong chiến dịch gây ảnh hưởng của Trung Quốc trên khắp khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
