การวิจัย: ผู้จัดหาสารตั้งต้นหลักสำหรับยาเสพติดสังเคราะห์ที่เป็นอันตรายของจีน
ฟีลิกซ์ คิม
การบังคับใช้กฎหมายที่หละหลวมโดยเจ้าหน้าที่ในสาธารณรัฐประชาชนจีน รวมถึงกิจกรรมที่ดำเนินอยู่อย่างต่อเนื่องของกลุ่มอาชญากรชาวจีนที่รู้จักกันในชื่อ กลุ่มอั้งยี่ ทำให้มีการผลิตและจำหน่ายยาเสพติดสังเคราะห์ที่เป็นอันตรายอยู่อย่างต่อเนื่อง การวิจัยเมื่อเร็ว ๆ นี้ระบุว่า ยาเสพติดต่าง ๆ รวมถึงเมทแอมเฟตามีนที่เป็นสารกระตุ้น และเฟนทานิลที่เป็นสารโอปิออยด์มีอยู่จนล้นตลาดในภูมิภาคอินโดแปซิฟิกและทวีปอเมริกา ซึ่งยาเหล่านี้ได้คร่าชีวิตและบั่นทอนความเป็นอยู่ของผู้คน
“จีนยังคงเป็นผู้จัดหาสารเคมีตั้งต้นหลักสำหรับการผลิตเฟนทานิล ไม่ใช่แค่ในสหรัฐอเมริกาแต่ทั่วทั้งอเมริกาเหนือ” นางแวนด้า เฟลบับ-บราวน์ นักวิชาการอาวุโสและผู้อำนวยการโครงการริเริ่มเกี่ยวกับผู้มีบาทที่ติดอาวุธที่ไม่ใช่ของภาครัฐที่สถาบันบรูกกิงส์ กล่าวในระหว่างการสัมมนาผ่านเว็บของบรูกกิงส์ เมื่อปลายเดือนมีนาคม พ.ศ. 2565 นางเฟลบับ-บราวน์กล่าวเสริมว่า “หน่วยงานบังคับใช้กฎหมายของจีนแทบไม่เคยดำเนินการต่อต้านผู้ค้ายาเสพติดอันดับต้น ๆ ของกลุ่มอั้งยี่ที่เป็นผู้จัดหาสารเคมีตั้งต้นหลักสำหรับเฟนทานิล และยังรวมถึงเมทแอมเฟตามีนทั่วเอเชียตะวันออกเฉียงใต้”
นางเฟลบับ-บราวน์อ้างอิงผลการวิจัยของเธอจากการสัมภาษณ์ภาคสนาม 94 ครั้งในภูมิภาคอินโดแปซิฟิกและอเมริการ่วมกับเจ้าหน้าที่ต่อต้านยาเสพติดและเจ้าหน้าที่บังคับใช้กฎหมาย ตลอดจนนักธุรกิจ นักข่าวสืบสวน และบุคลากรอื่น ๆ ในช่วงปลาย พ.ศ. 2564
นางเฟลบับ-บราวน์กล่าวว่า การใช้ยาเกินขนาดคร่าชีวิตชาวอเมริกันไปมากกว่า 100,000 คนในช่วงเดือนตุลาคม พ.ศ. 2563 ถึงกันยายน พ.ศ. 2564 โดยมีผู้เสียชีวิตจากสารโอปิออยด์เกือบ 80,000 คน สถิติทั่วทั้งภูมิภาคอินโดแปซิฟิกนั้นหาได้ยากกว่า แต่หลักฐานที่มีอยู่แสดงให้เห็นถึงวิกฤตที่เพิ่มสูงขึ้น โดยเมื่อ พ.ศ. 2562 มีผู้เสียชีวิตจากการใช้ยาเกินขนาดเกือบ 2,000 คนในออสเตรเลีย และมีรายงานผู้เสียชีวิตที่เกี่ยวข้องกับยาเสพติดประมาณ 33 รายต่อวันจากผู้ใช้ยาเสพติดผิดกฎหมาย 4 ล้านคนในอินโดนีเซีย (ภาพ: เจ้าหน้าที่ผู้บังคับใช้กฎหมายยาเสพติดของฟิลิปปินส์ติดป้ายถุงต้องสงสัยว่าเป็นเมทแอมเฟตามีนที่ยึดได้จากบ้านของชายชาวจีนในเมืองบาเลนซูเอลา ภายหลังการจับกุมชายคนดังกล่าวในข้อหาครอบครองยาเสพติดในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2565)
เมื่อต้องเผชิญกับแรงกดดันจากรัฐบาลภายในประเทศ ผู้จัดหายาเสพติดสังเคราะห์ที่ผิดกฎหมายได้เปลี่ยนจากการขายผลิตภัณฑ์สำเร็จรูปไปยังตลาดต่างประเทศไปเป็นการจำหน่ายสารประกอบตั้งต้นที่ใช้ในการผลิตเฟนทานิล เมทแอมเฟตามีน และยาเสพติดอื่น ๆ ในสถานที่ต่าง ๆ เช่น เม็กซิโก และเมียนมาร์ นางเฟลบับ-บราวน์อธิบาย
ผลการวิจัยของนางเฟลบับ-บราวน์เปิดเผยว่า ในปัจจุบันจีนเป็นแหล่งผลิตสารเคมีตั้งต้นสำหรับการผลิตเมทแอมเฟตามีนในเอเชียตะวันออกและเม็กซิโก “ผู้ผลิตสารตั้งต้นจากประเทศจีนยังคงมุ่งหน้าที่จะเป็นผู้ผลิตยาเสพติดผิดกฎหมายในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เช่น เมียนมาร์” นางเฟลบับ-บราวน์กล่าว “เครือข่ายการลักลอบลำเลียงยาเสพติดของจีน เช่น กลุ่มอั้งยี่ได้จำหน่ายเมทแอมเฟตามีนไปทั่วทั้งเอเชีย รวมถึงไปยังออสเตรเลียและนิวซีแลนด์อีกด้วย” นอกจากนี้ กลุ่มผู้ค้ายาเสพติดชาวเม็กซิโกยังจัดหาสารตั้งต้นจากประเทศจีนและขายเมทแอมเฟตามีนสำเร็จรูปให้กับสหรัฐฯ และประเทศอื่น ๆ”
นางเฟลบับ-บราวน์ตั้งข้อสังเกตว่าเมทแอมเฟตามีนที่ขายในออสเตรเลียยังคงอยู่ภายใต้การควบคุมขององค์กรค้ายาเสพติดของจีน แต่ปัจจุบันมีต้นกำเนิดมาจากผลิตภัณฑ์สำเร็จรูปในเมียนมาร์
ในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2562 รัฐบาลจีนได้กำหนดให้เภสัชภัณฑ์ประเภทเฟนทานิลทั้งกลุ่ม รวมถึงสารตั้งต้นเฟนทานิลที่สำคัญสองชนิดอยู่ภายใต้ระบบการกำกับดูแลที่เข้มงวด อย่างไรก็ตาม นางเฟลบับ-บราวน์พบว่าการจัดส่งสารเคมีแบบใช้สองทางที่ไม่มีการกำกับดูแลไปยังห้องปฏิบัติการในเม็กซิโกซึ่งใช้เป็นสารตั้งต้นในการผลิตเฟนทานิลนั้น ทำให้เจ้าหน้าที่ของจีนสามารถหลุดรอดจากการดำเนินคดีได้
รัฐบาลจีนไม่ค่อยเข้ามาแทรกแซงการปฏิบัติการของหน่วยงานด้านอาชญากรรมระดับสูงของจีน “เว้นแต่ว่าจะก้าวล่วงกลุ่มผลประโยชน์ที่จำกัดของรัฐบาลจีนโดยเฉพาะ” นางเฟลบับ-บราวน์เขียนในรายงานเมื่อเดือนมีนาคม พ.ศ. 2565 ซึ่งสอดคล้องกับการสัมมนาผ่านเว็บไซต์ “กลุ่มอาชญากรจีนบ่มเพาะทุนทางการเมืองกับทางการจีนและเจ้าหน้าที่ของรัฐในต่างประเทศโดยการส่งเสริมผลประโยชน์ทางการเมือง ยุทธศาสตร์ และเศรษฐกิจของจีนด้วย”
โดยรัฐบาลจีนได้ปฏิเสธความรับผิดชอบใด ๆ ต่อการค้ายาเสพติดที่ผิดกฎหมายในเม็กซิโก และยืนยันว่ากฎระเบียบและการบังคับใช้ถือเป็นหน้าที่ของเจ้าหน้าที่ศุลกากรและหน่วยงานบังคับใช้กฎหมายของประเทศนั้น ๆ นางเฟลบับ-บราวน์กล่าวเสริม การปฏิเสธนี้ยังคงดำเนินต่อไป แม้ว่าจะมีหลักฐานว่าผู้กระทำความผิดทางอาญาของจีนมีส่วนร่วมในการฟอกเงินและ “การค้าขายผลิตภัณฑ์จากสัตว์ป่า” เพื่ออำนวยความสะดวกในการดำเนินธุรกิจยาเสพติดที่ผิดกฎหมาย
ฟีลิกซ์ คิม เป็นผู้สื่อข่าวสมทบของ ฟอรัม รายงานจากกรุงโซล ประเทศเกาหลีใต้
ภาพจาก: ดิแอสโซซิเอทเต็ด เพรส