จีนยังคงพยายามขโมยทรัพย์สินทางปัญญาจากทั่วโลก แม้กระทั่งจากพันธมิตร
ผู้เชี่ยวชาญต่างยืนกรานว่า สาธารณรัฐประชาชนจีนยังคงใช้กลยุทธ์การบีบบังคับต่าง ๆ อย่างต่อเนื่องเพื่อขโมยทรัพย์สินทางปัญญาจากทั่วโลก แม้กระทั่งจากผู้ที่อ้างว่าเป็นพันธมิตร จีนได้ทำการปล้นทรัพย์สินทางปัญญามูลค่านับแสนล้านดอลลาร์ไปจากเศรษฐกิจ
เช่น ทางการรัสเซียได้จับกุมนักวิทยาศาสตร์ชาวรัสเซียในปลายเดือนกันยายน พ.ศ. 2563 ในข้อหากบฏ เนื่องจากพยายามถ่ายโอนเทคโนโลยีลับแก่จีน ตามรายงานของสื่อต่าง ๆ
นายอเล็กซานเดอร์ ลูคานิน นักฟิสิกส์อายุ 64 ปีที่ทำงานร่วมกับสถาบันทางการศึกษาหลายแห่ง รวมถึงมหาวิทยาลัยทอมสค์โพลีเทคนิค ในด้านการวิจัยรังสีแม่เหล็กไฟฟ้าในฟิสิกส์นิวเคลียร์ ตามรายงานของบีบีซี
ทางการรัสเซียจับกุมนักวิทยาศาสตร์อีกคนหนึ่ง ซึ่งเป็นอดีตกัปตันกองกำลังเรือดำน้ำของกองทัพเรือโซเวียต-รัสเซียเมื่อต้น พ.ศ. 2563 เนื่องจากถูกกล่าวหาว่าส่งต่องานวิจัยที่เกี่ยวกับขั้วโลกเหนือไปยังจีนในขณะที่เป็นผู้บรรยายรับเชิญที่มหาวิทยาลัยต้าเหลียน ในมณฑลเหลียวหนิง ประเทศจีน ตามรายงานของเว็บไซต์หนังสือพิมพ์ออนไลน์ภาษารัสเซีย Lena.ru
จีนเป็น “ผู้ทำการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาหลักของโลก” ตามรายงานของคณะกรรมาธิการสหรัฐฯ ว่าด้วยการโจรกรรมทรัพย์สินทางปัญญาของอเมริกา
นอกเหนือจากการใช้สินทรัพย์มนุษย์เพื่อการจารกรรมแบบดั้งเดิมและการโจรกรรมรูปแบบอื่น ๆ อย่างการเจาะระบบ จีนยังได้รับเทคโนโลยีจากต่างประเทศผ่านวิธีการที่ถูกต้องตามกฎหมายแต่เป็นความลับ ซึ่งบังคับให้มีการถ่ายโอนเทคโนโลยีผ่านข้อตกลงความร่วมมือ การซื้อกิจการองค์กร และการร่วมทุน
กระทรวงความมั่นคงแห่งชาติของจีนดำเนินการปฏิบัติการที่เน้นบุคคลภายใน เพื่อพัฒนาความสัมพันธ์กับบุคคลในบริษัทและมหาวิทยาลัยที่สามารถเข้าถึงทรัพย์สินทางปัญญาได้ นายจอห์น เดเมอร์ส หัวหน้าแผนกความมั่นคงแห่งชาติที่กระทรวงยุติธรรมสหรัฐฯ ได้อธิบายไว้ในงานกิจกรรมเมื่อเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2563 ที่ศูนย์ยุทธศาสตร์และนานาชาติศึกษาในกรุงวอชิงตัน ดี. ซี. ตามวารสารเนชันแนลลอว์รีวิว
นายเดเมอร์สกล่าวว่า โครงการ “ผู้มีความสามารถหนึ่งพันคน” ของจีน ซึ่งเป็นแผนการสรรหาบุคลากรที่เป็นที่รู้จักกันดีที่สุดจากจำนวนมากกว่า 200 แผน โดยมีเป้าหมายที่อาจารย์และนักวิชาการชาวต่างชาติ รวมทั้งอำนวยความสะดวกในการถ่ายโอนทรัพย์สินทางปัญญาด้วย ใน พ.ศ. 2563 ทางการสหรัฐฯ ได้จับกุมนักวิทยาศาสตร์ของสหรัฐฯ หลายคนที่เกี่ยวข้องกับโครงการที่จีนให้การสนับสนุน เนื่องจากไม่ยอมเปิดเผยความสัมพันธ์กับรัฐบาลจีน นายเดเมอร์สกล่าวว่า มากกว่าร้อยละ 80 ของคดีจารกรรมทางเศรษฐกิจ รวมถึงการโจรกรรมความลับทางการค้า เกี่ยวพันกับจีนหรือเจ้าหน้าที่ของจีน
อย่างไรก็ตาม ยุทธศาสตร์ของจีนมีมากกว่าการโจรกรรมเพียงอย่างเดียว จีนขโมยทรัพย์สินทางปัญญาของประเทศอื่น ทำเลียนแบบเทคโนโลยี จดสิทธิบัตรในจีน แทนที่บริษัทในตลาดในประเทศของจีน และบีบบังคับให้บริษัทดังกล่าวออกจากตลาดโลก นายเดเมอร์สอธิบาย
หัวเว่ย บริษัทยักษ์ใหญ่ด้านโทรคมนาคมของจีน “เป็นหนึ่งในตัวอย่างที่ดีที่สุดของปัญหานี้” นายวิลเลียม ชไนเดอร์ จูเนียร์ อดีตปลัดกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ฝ่ายความช่วยเหลือด้านความมั่นคง วิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยีและอดีตประธานของคณะกรรมการวิทยาศาสตร์กลาโหม กล่าวในการประชุมในโตเกียวเมื่อเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2562 ตามรายงานของเนชันแนลดีเฟนซ์
นายชไนเดอร์กล่าวว่า บริษัทจีนได้รับสิทธิบัตรจีนที่เกี่ยวข้องกับปัญญาประดิษฐ์จำนวน 56,000 รายการ โดยมีการลงทุนน้อยที่สุดในการวิจัยและการพัฒนา “เป็นเรื่องสำคัญที่เราต้องเผชิญหน้าและรับมือกับปัญหานี้” นายชไนเดอร์กล่าว
ตลาดอาวุธของรัสเซียอาจเป็นหนึ่งในอุตสาหกรรมที่ต้องยอมจำนนต่อยุทธศาสตร์การครอบงำอุตสาหกรรมของจีนในที่สุด
เช่น เมื่อเดือนธันวาคม พ.ศ. 2562 รอสเทค ซึ่งเป็นบริษัทด้านกลาโหมแห่งชาติของรัสเซีย กล่าวหาจีนว่าทำการลอกเลียนแบบอาวุธของรัสเซียและอุปกรณ์ทางทหารอื่น ๆ อย่างผิดกฎหมายผ่านการวิศวกรรมย้อนกลับ ตามรายงานของนิตยสารนิคเคอิเอเชีย
“การลอกเลียนแบบอุปกรณ์ของเราไปยังต่างประเทศโดยไม่ได้รับอนุญาตเป็นปัญหาใหญ่ มีกรณีดังกล่าว 500 ครั้งในช่วง 17 ปีที่ผ่านมา” นายเยฟเจนนี ลิวัดนี หัวหน้าโครงการทรัพย์สินทางปัญญาของรอสเทค กล่าว “ประเทศจีนเพียงประเทศเดียวได้ลอกเลียนแบบเครื่องยนต์ เครื่องบินซุคฮอย เครื่องบินไอพ่นโดยสาร ระบบป้องกันภัยทางอากาศ ขีปนาวุธป้องกันภัยทางอากาศแบบพกพา และอนาล็อกของแพนท์เซอร์ ซึ่งเป็นระบบป้องกันภัยภาคพื้นดินสู่อากาศระยะปานกลาง”
การปรากฏตัวของจีนในฐานะผู้ส่งออกอาวุธรายใหญ่หลังจากที่ขโมยทรัพย์สินทางปัญญาและทำการวิศวกรรมย้อนกลับเทคโนโลยีต่างประเทศมานานหลายทศวรรษแสดงให้เห็นถึง “วิกฤตและโอกาส” สำหรับรัสเซีย นายอันเดรีย โฟรโลฟ บรรณาธิการวารสารอาร์มส์เอ็กซ์พอร์ท กล่าวกับนิคเคอิเอเชีย
“ในอีกด้านหนึ่ง รัสเซียเป็นกังวลว่าจีนจะค่อย ๆ บีบรัสเซียออกจากตลาดอาวุธดั้งเดิมของตน” นายโฟลโลฟกล่าว “แต่ในอีกด้านหนึ่ง จีนก็มีเงินและความปรารถนาที่จะให้ความร่วมมือ ดังนั้นนี่อาจเป็นโอกาสที่รัสเซียจะก้าวหน้าด้วยความช่วยเหลือจากเงินและเทคโนโลยีของจีน”
จากการที่สิ่งก่อสร้างทางทหารและอุตสาหกรรมของจีนได้แซงหน้ารัสเซียในหลายด้านที่สำคัญแล้ว จีนอาจไม่ถือว่ารัสเซียเป็นหุ้นส่วนที่เหมาะสมอีกต่อไป
“ผมไม่ทราบว่ารูปแบบใหม่นี้จะทำให้จีนสนใจมากน้อยเพียงใด เนื่องจากจีนชอบที่จะสร้างทุกอย่างขึ้นด้วยตนเองมากกว่า และนำเข้าเทคโนโลยีจากต่างชาติเท่านั้น” นายวาดิม โคซิวลิน ผู้อำนวยการโครงการความมั่นคงเอเชียที่ศูนย์รัสเซียเพื่อการวิจัยนโยบายโดยภาคเอกชน กล่าวกับนิคเคอิเอเชีย
