จับตาดูน่านน้ำ

ม“เลเซ’ยใช้ฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รท“งทะเลในก“รป้องกันภัยคุกค“มจ“กก“รก่อก“รร้าย 

เจ้าหน้าท’่ ฟอรัม

กองก”ลังหัวรุนแรงท’่ประกอบไปด้วยนักรบประม“ณ 235 คน ซึ่งบ“งส่วนต‘ดอ“วุธ ได้เคลื่อนก”ลังเข้าม“โดยเรือยนต์จ“กหมู่เก“ะซูลูซึ่งอยู่ท“งตอนใต้ของฟ‘ล‘ปป‘นส์ โดยม’เป้าหม“ยในก“รเข้ายึดครองพื้นท’่บ“งส่วนของรัฐซ“บะฮ์ในม“เลเซ’ย ซึ่งแต่เด‘มพื้นท’่น’้เร’ยกว่าบอร์เน’ยวเหนือ

เหตุก“รณ์ดังกล่าวท’่ปัจจุบันเร’ยกว่าเหตุปะทะในล“ฮัดด“ตู พ.ศ. 2556 ก่อให้เก‘ดคว“มสูญเส’ยอย่างหนักทั้งกับกลุ่มหัวรุนแรงและกองก”ลังคว“มมั่นคงม“เลเซ’ย นอกจ“กน’้ยังผลักดันให้เก‘ดแนวค‘ดใหม่เก’่ยวกับว‘ธ’ก“รท’่ม“เลเซ’ยควรใช้ในก“รป้องกันตนเองจ“กภัยคุกค“มจ“กก“รก่อก“รร้ายท“งทะเล

คว“มพย“ย“มในก“รเข้ายึดพื้นท’่ของกองก”ลังคว“มมั่นคงแห่งรัฐสุลต่านซูลูและบอร์เน’ยวเหนือเมื่อวันท’่ 11 กุมภ“พันธ์ พ.ศ. 2556 เป็นส‘่งท’่ม“เลเซ’ยและฟ‘ล‘ปป‘นส์ค“ดไม่ถึง ต“มบทว‘เคร“ะห์โดยศูนย์ยุทธศ“สตร์และน“น“ช“ต‘ศึกษ“ ซึ่งเป็นองค์กรว‘จัยในกรุงวอช‘งตัน ด’.ซ’. เหตุก“รณ์น’้ยังท”ให้กองทัพม“เลเซ’ยค‘ดห“ว‘ธ’แก้ปัญห“ใหม่ นั่นก็คือก“รสร้างฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รท“งทะเลทั้งแบบต‘ดตั้งอยู่กับท’่และแบบเคลื่อนท’่ เพื่อหยุดยั้งภัยคุกค“มก่อนท’่จะม“ถึงฝั่ง

รัฐบ“ลม“เลเซ’ยได้ท”ง“นร่วมกับบร‘ษัทเอกชนต่าง ๆ เพื่อปรับเปล’่ยนแท่นขุดเจ“ะน้ำมันเก่าและเรือบรรทุกส‘นค้าท’่ปลดระว“งแล้วให้เป็นฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รท“งทะเล ซึ่งจะเป็นพื้นท’่ปฏ‘บัต‘ก“รส่วนหน้าส”หรับบุคล“กรท“งทห“ร นอกจ“กน’้ยังจะใช้เป็นพื้นท’่ปล่อยเรือสกัดกั้นคว“มเร็วสูง เรือล“ดตระเวน เฮล‘คอปเตอร์และอ“ก“ศย“นไร้คนขับ

พล.ร.อ. ค“ม“รุลซ“ม“น อ“ห์หมัด บ“ด“รุดด‘น ผู้บัญช“ก“รทห“รเรือม“เลเซ’ยกล่าวกับ ฟอรัม“กคุณม’สถ“นก“รณ์หรือคว“มท้าท“ยใด ๆ ก็ต“ม คุณต้องพ‘จ“รณ“คว“มท้าท“ยทั้งหมดเหล่าน’้และเปล’่ยนมันให้เป็นโอก“ส น’่เป็นว‘ธ’ก“รใหม่ท’่สร้างสรรค์ม“กในก“รแก้ไขช่องว่างบ“งอย่างท“งด้านข’ดคว“มส“ม“

ก“รบุกรุกท’่ท”ให้เก‘ดโครงก“รสร้างฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รท“งทะเลเร‘่มต้นเมื่อน“ยจ“ม“ล‘ล ก’ร“ม ท’่ 3 ซึ่งเป็นหนึ่งในผู้อ้างส‘ทธ‘ในร“ชบัลลังก์ของสุลต่านซูลู ได้พย“ย“มยืนยันก“รอ้างส‘ทธ‘เหนือด‘นแดนในฟ‘ล‘ปป‘นส์ไปจนถึงซ“บะฮ์ตะวันออกในม“เลเซ’ยซึ่งเป็นพื้นท’่พ‘พ“ทท’่ยังห“ข้อยุต‘ไม่ได้

เมื่อได้รับก“รแจ้งเหตุภัยคุกค“ม กองก”ลังคว“มมั่นคงม“เลเซ’ยได้เข้าป‘ดล้อมหมู่บ้านตันดูวอในเมืองล“ฮัดด“ตู และหลังจ“กท’่ม’ก“รเจรจ“อันล้มเหลวอยู่หล“ยสัปด“ห์ กองก”ลังหัวรุนแรงก็ถูกโจมต’จนพ่ายแพ้ เมื่อก“รปะทะส‘้นสุดลง ม’ผู้เส’ยช’ว‘ตเป็นนักรบหัวรุนแรง 56 คน พลเรือนหกคน และเจ้าหน้าท’่ฝ่ายคว“มมั่นคงม“เลเซ’ย 10 น“ย

คว“มขัดแย้งดังกล่าวแสดงให้เห็นถึงคว“มจร‘งท’่ว่า อ“ณ“เขตท“งทะเลของซ“บะฮ์ตะวันออก ซึ่งเป็นพื้นท’่ช“ยฝั่งท“งตะวันออกของม“เลเซ’ยท’่ม’ภูม‘ประเทศขรุขระ ม’คว“มย“ว 1,733 ก‘โลเมตรและม’พื้นท’่ท“งน้ำกว่า 53,000 ต“ร“งก‘โลเมตร จ”เป็นต้องม’ก“รรักษ“คว“มปลอดภัยตลอด 24 ชั่วโมง 365 วันต่อป’ พล.ร.อ. ค“ม“รุลซ“ม“นกล่าว

ภัยคุกค“มด้านคว“มมั่นคงในปัจจุบันม’แง่มุมท’่หล“กหล“ยกว่าท’่เคยม’ในช่วงท’่เก‘ดเหตุปะทะในล“ฮัดด“ตู

พล.ร.อ. ค“ม“รุลซ“ม“นอธ‘บ“ยว่าอ‘ทธ‘พลของรัฐอ‘สล“มอ‘รักและซ’เร’ยได้แผ่ขย“ยไปทั่วพื้นท’่ตอนใต้ของฟ‘ล‘ปป‘นส์ ซึ่งสร้างแรงบันด“ลใจให้กับองค์กรต่าง ๆ รวมถึงกลุ่มอ“บู ซ“ย“ฟ กลุ่มนักรบเสร’ภ“พอ‘สล“มบังซ“โมโร และขบวนก“รร“ช“ โซไลม“น ในก“รสร้างภัยคุกค“มต่อคว“มมั่นคงของภูม‘ภ“คและเพื่อลงมือก่อเหตุจ“กนอกช“ยของฝั่งม“เลเซ’ย

นักรบของกลุ่มอ“บู ซ“ย“ฟ ซึ่งเคยก่อเหตุลักพ“ตัวเพื่อเร’ยกค่าไถ่หล“ยต่อหล“ยครั้งในน่านน้ำท“งตะวันออกของม“เลเซ’ย ได้ให้ค”มั่นว่าจะจงรักภักด’ต่อรัฐอ‘สล“มอ‘รักและซ’เร’ย พล.ร.อ. ค“ม“รุลซ“ม“นกล่าวและเพ‘่มเต‘”ให้เก‘ดปัจจัยกระตุ้นก“รก่อก“รร้ายในพื้นท’่ และเป็นส‘่งท’่เร“ต้องกังวลอย่างย‘

นอกเหนือจ“กก“รสร้างฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รท“งทะเล ม“เลเซ’ยก”ลังท”ง“นร่วมกับอ‘นโดน’เซ’ยและฟ‘ล‘ปป‘นส์ในก“รล“ดตระเวนท““บู ซ“ย“ฟก”ลังใช้ทุก ๆ โอก“สในก“รลักพ“ตัวเพื่อเร’“ม“รุลซ“ม““ม’คว“มเชื่อมั่นและคว“มไว้ว“งใจในระดับสูงระหว่างประเทศต่าง ๆ เร“จะม’ก“รปรึกษ“ห“รือกันในระดับสูงเพื่อห“แนวท“งในก“รปฏ‘บัต‘ต“มแนวค‘ดน’

พล.ร.อ. ค“ม“รุลซ“ม“นกล่าวว่า ในก“รจัดส่งก”ลังพลของกองทัพไปประจ”ก“รในน่านน้ำเพื่อเป็นแนวป้องกันชั้นแรกนั้น ได้ม’ก“รจัดตั้งคว“มร่วมมือระหว่างภ“ครัฐและเอกชนกับบร‘ษัทเปโตรน“ส ซึ่งเป็นบร‘ษัทน้ำมันยักษ์ใหญ่ของม“เลเซ’ยซึ่งเป็นผู้ให้เง‘นทุนสนับสนุนโครงก“รน’้

กองทัพม“เลเซ’ยได้ท”ง“นร่วมกับเปโตรน“สในก“รปรับเปล’่ยนแท่นขุดเจ“ะน้ำมันเก่าหนึ่งแท่นและเรือขนส่งตู้ส‘นค้าสองล”ท’่ปลดระว“งแล้ว เพื่อให้เป็นฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รท“งทะเลท’่ชื่อว่าช“ร’ฟ“ห์ โรซ‘อ“ห์, ตุน อ“ซ‘ซ“น และบุงก“ ม“ส 5

ฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รท“งทะเลม’ข’ดคว“มส“ม“รถท’่น่าทึ่ง ตัวอย่างเช่น หนึ่งในฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รเคลื่อนท’่ท“งทะเลคือฐ“นตุน อ“ซ‘ซ“น ท’่ดัดแปลงม“จ“กเรือขนส่งตู้ส‘นค้า ส“ม“รถรองรับลูกเรือได้ 99 คน และม’ห้องนอน ห้องซักผ้า ห้องเก็บอ“ห“ร ห้องสื่อส“ร ส่วนผล‘ตกระแสไฟฟ้า ส่วนจัดห“น้ำดื่มและห้องเก็บยุทโธปกรณ์ท“งทห“ร

ฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รตุน อ“ซ‘ซ“น ได้รับก“รตั้งชื่อต“มน“ยตุน อ“ซ‘ซ“น ไซนัล อ“บ‘ด’น อด’ตประธ“นกรรมก“รบร‘ห“รและประธ“นของเปโตรน“สท’่เส’ยช’ว‘ตไปแล้ว ฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รท“งทะเลท’่ต‘ดตั้งอยู่กับท’่ซึ่งดัดแปลงม“จ“กแท่นขุดเจ“ะน้ำมัน ได้รับก“รตั้งชื่อต“มน“งตุล ช“ร’ฟ“ห์ โรดซ‘อ“ห์ ภรรย“คนท’่ส“มของน“ยตุนกู อับดุล ร“ห์มัน ปุตร“ อัลฮัจ น“ยกรัฐมนตร’คนแรกของม“เลเซ’ย

ฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รท“งทะเลท’่ม’ก“รต‘ดตั้งเรด“ร์ส“ม“รถท”ง“นได้หล“ยหน้าท’่ ต“มท’่ระบุในเอกส“รท’่จัดท”โดยกองทัพเรือม“เลเซ’ย

• ก“รบังคับบัญช“และควบคุม: ฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รน’้ท”หน้าท’่เป็นศูนย์บังคับบัญช“และควบคุมเพื่อประส“นง“นก“รปฏ‘บัต‘ก“รท“งทห“ร ด้วยก“รสนับสนุนของเฮล‘คอปเตอร์ อ“ก“ศย“นไร้คนขับและเรือสกัดกั้น เจ้าหน้าท’่ส“ม“รถป‘ดกั้นไม่ให้ผู้ก่อก“รร้ายหรือโจรสลัดแทรกซึมเข้าไปในน่านน้ำอ“ณ“เขตของม“เลเซ’ย
• ก“รสนับสนุนด้านก“รส่งก”ลังบ”รุง: นอกจ“กกองทัพม“เลเซ’ยแล้ว หน่วยง“นต”รวจและหน่วยง“นภ“ครัฐอื่น ๆ ก็ส“ม“รถใช้ฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รน’้ได้ ฐ“นน’้จะใช้ในก“รเต‘มน้ำมันเรือและเฮล‘คอปเตอร์ ก“รบร‘ก“รท“งก“รแพทย์และก“รเคลื่อนย้ายท“งก“รแพทย์ และแม้กระทั่งเป็นสถ“นท’่ผ่อนคล“ยเพื่อให้ทห“รเรือรับประท“นอ“ห“รและพักผ่อน
• ก“รป้องปร“ม: ก“รจัดตั้งฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รท“งทะเลเป็นแนวป้องกันท“งก“ยภ“พท’่มองเห็นได้ชัดเจนเพื่อป้องปร“มภัยคุกค“มจ“กก“รก่อก“รร้าย

เปโตรน“สและม“เลเซ’ย อ‘นเตอร์เนชันนัล ช‘ปป‘ง คอร์เปอเรชัน ซึ่งเป็นหนึ่งในบร‘ษัทย่อยของเปโตรน“ส ได้ให้เง‘นทุนสนับสนุนก“รปรับเปล’่ยนเรือบรรทุกตู้ส‘นค้าและแท่นขุดเจ“ะน้ำมันและก“รจัดห“บุคล“กรเพื่อท”หน้าท’่บนฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รท“งทะเล ลูกเรือท’่ท”ง“นบนเรือขนส่งตู้ส‘นค้าท’่ถูกดัดแปลงนั้นม“จ“กบร‘ษัทขนส่ง คนเหล่าน’้ได้รับก“รฝึกอบรมจ“กกองทัพและเป็นลูกเรือสนับสนุนของกองทัพเรือม“เลเซ’ย พล.ร.อ. ค“ม“รุลซ“ม“นกล่าว

พล.ร.อ. ค“ม“รุลซ“ม“นระบุว่า ก“รลงทุนดังกล่าวให้ผลประโยชน์กับทั้งสองบร‘ษัท ประก“รแรก เปโตรน“สและม“เลเซ’ย อ‘นเตอร์เนชันนัล ช‘ปป‘ง คอร์เปอเรชัน ได้ผลประโยชน์ในเรื่องก“รปกป้องก“รลงทุนของตน ซึ่งก็คือเรือและแท่นขุดเจ“ะน้ำมันต่าง ๆ และฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รท“งทะเลก็ช่วยปกป้องทรัพย“กรเหล่านั้น ก“รลงทุนน’้ยังเป็นประโยชน์ส่วนบุคคลด้วย พล.ร.อ. ค“ม“รุลซ“ม“นกล่าว

‘ษัทเหล่าน’้ตระหนักว่าเมื่อเวล“ผ่านไปลูกเรือของตนจะกล“ยเป็นคนท’่ม’ระเบ’ยบว‘นัยม““รฝึกท“งทห“ร พล.ร.อ. ค“ม“รุลซ“ม“’คว“มรักช“ต‘ม“กขึ้นเพร“ะรู้สึกว่าตนม’ส่วนร่วมในก“รรักษ“คว“มมั่นคงของช“ต‘

บร‘ษัททั้งสองได้ส่งเสร‘มสวัสด‘ภ“พของธุรก‘จตน พล.ร.อ. ค“ม“รุลซ“ม“นกล่าวเพ‘่มเต‘ม และม“เลเซ’ยได้บุคล“กรม“ท”ง“’

อย่างไรก็ต“ม ฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รดังกล่าวไม่ได้ม’ไว้เพื่อให้กองทัพใช้เท่านั้น หน่วยง“นอื่น ๆ ก็ส“ม“รถเข้าถึงฐ“นเหล่าน’้ได้ อ“ท‘ ต”รวจน้ำ เจ้าหน้าท’่ศุลก“กรและหน่วยง“นบังคับใช้กฎหม“ยท“งทะเลของม“เลเซ’‘ดในก“รสร้างฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รท“งทะเลน’้ท”ให้หล“ยฝ่ายได้ม“ท”ง““ม“รุลซ“ม““ยก”แพงและอุปสรรคต่าง ๆ เป็นเรื่องท’่น่าตื่นเต้นม“ก และเร“พอใจกับผลลัพธ์ท’

บ“งท’แล้วผลประโยชน์ท’่ย‘่งใหญ่ท’่สุดคือก“รเพ‘่มคว“มเร็วในก““จ”เป็นต้องตอบสนองต่อภัยคุกค““ม“รุลซ“ม“นกล่าว

ว‘ธ’ก“รใหม่ แนวค‘ดเด‘ม

แม้ว่าฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รท“งทะเลของม“เลเซ’ยท’่ได้รับเง‘นทุนสนับสนุนจ“กภ“คเอกชนจะจุดประก“ยคว“มค‘ดในเรื่องแนวป้องกันใหม่ในก“รว“งแผนท“งทห“รในยุคใหม่ แต่แนวค‘ดในก“รสร้างฐ“นในทะเลนั้นม’ม“น“นกว่าหนึ่งศตวรรษ

ในร“ยง“นท’่เผยแพร่โดยว‘ทย“ลัยก“รทัพเรือสหรัฐฯ ในป’ พ.ศ 2554 น.อ. เกษ’ยณอ“ยุร“ชก“ร แซม เจ. แทงเกรด’ ได้เข’ยนไว้ว่า กองทัพสหรัฐฯ ใช้ฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รท“งทะเลม“ตั้งแต่สมัยท’่กองทัพเรือกล“ยเป็นกองก”ลังท’่ปฏ‘บัต‘หน้าท’่ทั่วโลกในช่วงรอยต่อของศตวรรษท’่ผ่านม“”ลังท’่คอยส่งก”ลังบ”รุงให้กับเรือรบต่าง ๆ ในทะเลในสมัยสงคร“มโลกครั้งท’่สอง ท’่ท”ให้กองเรือยุทธก“รสหรัฐฯ ส“ม“รถปฏ‘บัต‘ก“รได้อย่างอ‘สระในระยะท“งท’่ไม่เคยท”ม““จถือได้ว่าเป็นฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รท“งทะเล เนื่องจ“กเรือเหล่าน’้ได้ส่งก”ลังเพ‘่มเต‘มให้กับกองเรือยุทธก“รในทะเลหรือในพื้นท’่ทอดสมอท’่อยู่ห่างไกล น.อ. แทงเกรด’ซึ่งขณะนั้นเป็นผู้อ”นวยก“รภูม‘ภ“คของบร‘ษัทท’่ปรึกษ“ สแตรตต‘จ‘ก อ‘นไซต์ จ”กัด เข’ยนไว้ในร“ยง“น

กองทัพสหรัฐฯ ได้ใช้เรือผ‘วน้ำในก“รส่งก”ลังเพ‘่มเต‘มและเพื่อสนับสนุนอ“ก“ศย“นและระบบโจมต’ม“น“นแล้ว เช่น ระบบข’ปน“วุธร่อนโทม“ฮอว์ก

ส‘่งท’่เก‘ดขึ้นใหม่ในม“เลเซ’ยคือก“รขอก“รสนับสนุนจ“กบร‘ษัทเอกชนท“งด้านเง‘นทุน และก“รจัดส่งบุคล“กรไปท”ง“นท’่ฐ“นต่าง ๆ และฐ“นเหล่าน’้แต่เด‘มก็ไม่ได้สร้างขึ้นเพื่อวัตถุประสงค์ดังกล่าว ด“โต๊ะ สร’ ฮ‘ช“มุดด‘น ตุน ฮุสเซน รัฐมนตร’ว่าก“รกระทรงกล“โหมระบุในร“ยง“นท’่ต’พ‘มพ์โดยหนังสือพ‘มพ์ เดล’ เอกซ์เพรส ในม“เลเซ’ย และประเทศอื่น ๆ ก็อ“จท”ต“มรูปแบบน’้ได้

“ใช้ทรัพย“กรท’่ปลดประจ”ก“รแล้ว เช่น แท่นขุดเจ“ะน้ำมันของเปโตรน“สท’่ไม่ใช้แล้ว โดยเปโตรน“’ว่าก“รกระทรงกล“โหมกล่าวกับ เดล’ เอกซ์เพรส“รสร้างและซ่อมแซมเป็นเป็นคว“มรับผ‘ดชอบบร‘ษัท ก“รด”เน‘นก“รสร้างฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รเป็นว‘ธ’ค‘ดนอกกรอบ ซึ่งเก‘ดจ“กคว“มค‘ดร‘เร‘่มของผมเองและเป็นว‘ธ’ก“รแรกในโลก ซึ่งขณะน’้เป็นแบบอย่างในก“รป้องกันส”

พล.ร.อ. ค“ม“รุลซ“ม“นกล่าวว่าประเทศอื่น ๆ ได้สอบถ“มเก’่ยวกับว‘ธ’ก“รจัดตั้งฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รทะเลของม“เลเซ’ย ก“รม’หุ้นส่วนท’่สนับสนุนท“งด้านก“รเง‘นเป็นอย่างด’นั้นมันช่วยได้จร‘ง ๆ พล.ร.อ. ค“ม“รุลซ“ม“นกล่าว อย่างเช่นก“รสนับของเปโตรน“สท’่ก่อตั้งขึ้นในป’ พ. ศ. 2517 และได้รับก“รจัดอันดับให้เป็นหนึ่งในบร‘ษัทท’่ใหญ่ท’่สุดในโลกโดยน‘ตยส“ร ฟอร์จูน

“ก”ลังผลักดันให้คนท”ง““ม“รุลซ“ม“‘ธ’ก“รท’่เร“ท”อยู่ได้รับคว“มสนใจเป็นอย่างม“

ฐ“นปฏ‘บัต‘ก“รท“งทะเลเป็นส่วนหนึ่งของกลไกด้านคว“มมั่นคงท’่กว้างขึ้น นั่นก็คือหน่วยบัญช“ก“รคว“มมั่นคงซ“บะฮ์ตะวันออกซึ่งก่อตั้งขึ้นในเดือนม’น“คม พ.ศ. 2556 หลังจ“กท’่เก‘ดเหตุปะทะในล“ฮัดด“ตู

ก“รเสร‘มสร้างคว“มแข็งแกร่งให้กับกองก”ลังคว“มมั่นคงทั้งในและนอกช“ยฝั่งตะวันออกของม“เลเซ’ยได้ให้ผลลัพธ์ต“มเป้าหม“ยของภ“รก‘จแล้ว เมื่อวันท’่ 5 ธันว“มคม พ.ศ. 2559 กองก”ลังคว“มมั่นคงได้สังห“รผู้ต้องห“ลักพ“ตัวส“มร“ยและจับกุมอ’กสองร“ยในพื้นท’่ใกล้กับป“เล“ ก“ย“ ในเมืองเซมปอร์น“

น“ยกรัฐมนตร’ม“เลเซ’ยระบุว่าก“รสังห“รและก“รจับกุมดังกล่าวเป็นผลม“จ“กก“รเปล’่ยนแปลงยุทธว‘ธ’และคว“มมุ่งมั่นของม“เลเซ’ยท’่เพ‘่มม“กขึ้นในก“รปกป้องประช“ชนในซ““หวังว่าเหตุก“รณ์น’้จะเป็นก“รเตือนว่าเร“ท”ง“นอย่างจร‘งจังม“ก และจะใช้ทุกว‘ถ’ท“งท’่เป็นไปได้เพื่อปกป้องประช“ชนในซ“บะฮ์ โดยเฉพ“ะอย่างย‘่งในพื้นท’่ช““ยน“จ‘บ ร“ซะก์ น“ยกรัฐมนตร’กล่าว ต“มร“ยง“นของเว็บไซต์ freemalaysiatoday.com