กัมพูชา: ยอดหนูนักกู้ระเบิด

เจ้าหนูตาเดียวใช้เวลาเพียง 11 นาทีก็พบทุ่นระเบิดที่ฝังอยู่ใต้ดินในกัมพูชา ขณะที่มนุษย์พร้อมเครื่องตรวจโลหะอาจต้องใช้เวลาถึงห้าวันเลยทีเดียว
เจ้าหนูตัวนี้เป็นหนึ่งในทีมหนูนักล่าทุ่นระเบิดชั้นยอดที่กัมพูชานำเข้ามาจากแอฟริกาเพื่อฝึกให้ดมกลิ่นหาทุ่นระเบิดที่ยังคงตกค้างอยู่ตามชนบทหลังจากความขัดแย้งผ่านไปนานหลายทศวรรษ
“ในวันที่ท้องฟ้าแจ่มใส มันจะเจอระเบิดเร็วกว่านี้อีก” นายฮุล สุเค็ง อดีตนักเก็บกู้ทุ่นระเบิดชาวกัมพูชาซึ่งปัจจุบันรับหน้าที่ฝึกผู้ดูแล 12 คน ให้ทำงานร่วมกับหนูยักษ์ 15 ตัว เพื่อกำจัดระเบิดในพื้นที่เกษตรกรรมและหมู่บ้านชนบทของกัมพูชา
“หนูพวกนี้คือหนูช่วยชีวิต” นายสุเค็งกล่าวในวันที่ฟ้าครึ้มไปด้วยเมฆฝนรัฐบาลกัมพูชาระบุว่า งานนี้มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อกัมพูชา เนื่องจากสรรพาวุธระเบิดที่ยังไม่ระเบิด รวมทั้งทุ่นระเบิดและกระสุนที่ยังไม่ระเบิดที่ตกค้างในพื้นที่ต่าง ๆ ของประเทศได้คร่าชีวิตชาวกัมพูชาไปแล้วเกือบ 20,000 คนและบาดเจ็บอีกราว 44,000 คนนับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2522 เป็นต้นมา
หนูแกมเบียสามารถดมกลิ่นระเบิดทีเอ็นทีที่อยู่ในทุ่นระเบิด พวกมันได้รับการฝึกตั้งแต่อายุได้สี่สัปดาห์ องค์กรไม่แสวงหาผลกำไรของเบลเยียมนำหนูเหล่านี้มาจากแทนซาเนียเพื่อช่วยกวาดล้างทุ่นระเบิดในกัมพูชา
กัมพูชายังคงมีทุ่นระเบิดหลงเหลืออยู่ตามพื้นที่ต่าง ๆ หลังจากประเทศนี้ผ่านพ้นสงครามที่ยาวนานหลายทศวรรษ รวมทั้งการสังหารหมู่ที่ “ทุ่งสังหาร” ในยุคเขมรแดงเรืองอำนาจช่วงทศวรรษที่ 1970 (พ.ศ. 2513 – 2522) ส่งผลให้กัมพูชาเป็นหนึ่งในประเทศที่มีอัตราผู้พิการสูงที่สุดในโลก
หนูยักษ์ทำหน้าที่กวาดล้างทุ่นระเบิดมาแล้วในหลายประเทศ เช่น แองโกลา โมซัมบิก ไทย ลาวและเวียดนาม รอยเตอร์