ការបង្ក្រាប ឆ្លងដែន

បុគ្គលិករបស់ទស្សនាវដ្តី FORUM

សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន (PRC) បន្តប្រឈមមុខទៅនឹងការរិះគន់ជាអន្តរជាតិចំពោះការរំលោភលើអធិបតេយ្យភាពរបស់ប្រទេសនានាជុំវិញពិភពលោកជាមួយនឹង «ប៉ុស្តិ៍ប៉ូលិសបម្រើការក្រៅប្រទេស» របស់ខ្លួន ដែលជាការិយាល័យសម្ងាត់ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅក្នុងករណីជាច្រើនដោយគ្មានការយល់ព្រម ឬចំណេះដឹងពីប្រទេសដែលក្លាយជាម្ចាស់ផ្ទះដែលមិនគួរឱ្យសង្ស័យរបស់ពួកគេ។ ក្រុមអ្នកតស៊ូមតិអំពីសិទ្ធិលើកឡើងថា ប៉ុស្តិ៍ទាំងនេះគឺជាមូលដ្ឋានដែលបក្សកុម្មុយនិស្តចិន (CCP) តាមដាន និងតាមយាយីដល់អ្នកប្រឆាំងដែលរស់នៅក្រៅប្រទេស។ ការរកឃើញទាំងនោះបានជំរុញឱ្យមានការស៊ើបអង្កេតពីអឺរ៉ុប ទៅកាន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក រហូតដល់អាមេរិកខាងជើង ដែលការរកឃើញទាំងនេះគឺជាការធានាការចោទប្រកាន់ពីបទព្រហ្មទណ្ឌ។

Safeguard Defenders ដែលជា (NGO) ដែលមានទីតំាងនៅប្រទេសអេស្ប៉ាញ បានបង្ហាញប៉ុស្តិ៍ប្រចាំការចំនួន 102 ក្នុងចំណោម 53 ប្រទេស។ ការស្រាវជ្រាវរបស់ក្រុមសិទ្ធិមនុស្សបានគូសបញ្ជាក់អំពីរបាយការណ៍នៃប្រភពបើកចំហររបស់ចិន ដែលនិយាយអំពីអត្ថិភាពរបស់ប៉ុស្តិ៍នៅគ្រប់ទ្វីបទាំងអស់ លើកលែងតែទ្វីបអង់តាក់ទិក ហើយអង្គកាក្រៅររដ្ឋាភិបាលបានលើកឡើងថាទីតាំងអន្តរជាតិស្រដៀងគ្នា ដែលជារឿយៗគេហៅថាជា «មជ្ឈមណ្ឌលសេវាកម្ម» នៅក្នុងរបាយការណ៍របស់ចិន ក៏មានទំនាក់ទំនងជាមួយប៉ូលិសនៅក្នុង PRC ផងដែរ។ ខណៈពេលដែល PRC ហាក់ដូចជាមានការរៀបចំល្បាតជាមួយនឹងប្រទេសមួយចំនួនតូច របាយការណ៍ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយពីប្រទេសជាច្រើនបង្ហាញថា មានការិយាល័យដែលបានបើកដោយសម្ងាត់ ហើយថាអ្នកអនុវត្តច្បាប់ និងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលនៅក្នុងប្រទេសដែលជាម្ចាស់ផ្ទះដែលមិនបានដឹងអំពីព័ត៌មានពេញលេញ ចាត់ទុកថាពួកគេខុសច្បាប់។

CCP បានអះអាងថាការិយាល័យទាំងនោះផ្តល់សេវារដ្ឋបាលដល់ពលរដ្ឋចិននៅក្រៅប្រទេស ដូចជាការបន្តបណ្ណបើកបរ ដែលបានរារំាងដោយិការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ 19។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ របាយការណ៍ពីអាជ្ញាធរ CCP និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរបស់រដ្ឋ និងគណបក្ស បង្ហាញថាពួកគេព្យាករណ៍ពីជំងឺរាតត្បាតដោយ «ការិយាល័យសន្តិសុខសាធារណៈ» នៅក្នុង PRC ដែលចាប់ផ្តើមធ្វើការនៅប៉ុស្តិ៍ប្រចំាការនៅដើមឆ្នាំ 2016 នេះបើយោងតាមអង្គការ Safeguard Defenders។

លើសពីនេះទៅទៀត CCP បានថ្លែងប្រាប់ថា ជនជាតិចិនចំនួន230 000 នាក់ត្រូវបាន «បញ្ចុះបញ្ចូលឱ្យត្រឡប់មកវិញ» ដើម្បីប្រឈមមុខទៅនឹងការចោទប្រកាន់ពីបទក្លែងបន្លំព្រហ្មទណ្ឌនៅក្នុង PRC ចាប់ពីខែមេសា ឆ្នាំ 2021 ដល់ខែកក្កដា ឆ្នាំ 2022 តែម្នាក់ឯង។ ដើម្បីយល់ពីយុទ្ធនាការទាំងនោះ ក្រុមសិទ្ធិមនុស្សបានវិភាគអំពីយុទ្ធសាស្ត្ររបស់បក្សកុម្មុយនិស្តចិន ដែលជារបៀបដែលអ្នកស្រាវជ្រាវបានរកឃើញភស្តុតាងដំបូងអំពីប៉ុស្តិ៍ប៉ូលិសសម្ងាត់ នេះបើយោងតាម Laura Harth ដែលជានាយកនៃយុទ្ធនាការសម្រាប់ក្រុមអ្នកការពារសុវត្ថិភាពបានថ្លែងប្រាប់ទៅកាន់គណៈកម្មាធិការសភាកាណាដានៅខែមីនា ឆ្នាំ 2023។ ក្រុមនេះបានលើកឡើងថា ភាគច្រើននៃ «ការត្រឡប់មកវិញ» ដែលកោតសរសើរដោយ PRC គឺជា «មធ្យោបាយបែបមិនប្រពៃណី ដែលជារឿយៗខុសច្បាប់ក្នុងការបង្ខំនរណាម្នាក់ឱ្យត្រឡប់ទៅប្រទេសចិនវិញ ប្រឆាំងទៅនឹងឆន្ទៈរបស់ពួកគេ ដែលភាគច្រើនត្រូវប្រឈមមុខនឹងការជាប់ពន្ធនាគារមួយចំនួន»។ អ្នកជំនាញបានលើកឡើងថា តុលាការចិនមានអត្រាផ្តន្ទាទោសលើសពី 99%។

ការល្បាតនៅក្រៅប្រទេសរបស់ CCP គឺមានបញ្ហាមួយផ្នែក ដោយសារតែបក្សកុម្មុយនិស្តចិនមិនប្រកាន់ខ្ជាប់នូវស្តង់ដារដែលប្រកាន់យកយ៉ាងទូលំទូលាយ ដូចជាយុត្តិធម៌របស់តុលាការជាដើម។ សញ្ញានៃការបញ្ចុះបញ្ចូលរបស់ប្រទេសផ្តាច់ការ រួមមានការគំរាមកំហែង ការបំភិតបំភ័យ និងការយាយីគោលដៅនៅក្រៅប្រទេស និងការចាប់សាច់ញាតិរបស់ពួកគេនៅក្នុង PRC នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការ Safeguard Defenders ដែលមានចំណងជើងថា «110 Oversea៖ ការល្បាតឆ្លងដែនចិន Gone Wild នៅលើ «ប៉ុស្តិ៍បម្រើសេវា» របស់ប៉ូលិសចិននៅក្រៅប្រទេស ជួនកាលគេហៅថា «110 Oversea» បន្ទាប់ពីលេខទូរសព្ទសង្គ្រោះបន្ទាន់របស់ប៉ូលិសជាតិ។ អង្គការក្រៅររដ្ឋាភិបាលលើកឡើងថា វិធីសាស្ត្រដូចគ្នានេះ គឺជាផ្នែកសំខាន់នៃប្រតិបត្តិការប្រមាញ់ចចក (Fox Hunt) និងសំណាញ់មេឃ (Sky Net) ដែលត្រូវបានចងក្រងយ៉ាងទូលំទូលាយរបស់ CCP ដែលជាកម្មវិធីសកលដើម្បីចាប់ខ្លួនជនជាតិចិនដែលរត់គេចខ្លួន ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាបានបំពានលើច្បាប់នៃប្រទេស​អធិបតេយ្យ និងរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស។

គោលដៅ​គឺ​មន្ត្រី​សាធារណៈ និង​ពាណិជ្ជករ​ដែល​រង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ពី​បទ​ពុករលួយ។ លោក John Demers ដែលជាអតីតប្រធានផ្នែកសន្តិសុខជាតិរបស់ក្រសួងយុត្តិធម៌អាមេរិកបានមានប្រសាសន៍ប្រាប់ទៅកាន់អង្គភាពព័ត៌មាន ProPublica ក្នុងឆ្នាំ 2021 ថា៖ «ប៉ុន្តែមនុស្សមួយចំនួនទាំងនេះមិនបានធ្វើអ្វីដែលគេចោទប្រកាន់ថាបានធ្វើនោះទេ»។ «ហើយ​យើង​ក៏​ដឹង​ដែរ​ថា រដ្ឋាភិបាល​ចិន​បាន​ប្រើ​យុទ្ធនាការ​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុករលួយ​កាន់តែ​ទូលំទូលាយ​នៅក្នុង​ប្រទេស​ក្នុង​គោល​បំណង​នយោបាយ»។ ប្រតិបត្តិការប្រមាញ់ចចក (Fox Hunt) បានប៉ះពាល់ដល់ប៉ុស្តិ៍ប៉ូលិសខុសច្បាប់ នៅក្នុង CCP នេះបើយោងទៅតាមអ្នកស្រាវជ្រាវបានសរសេរ។

អង្គការ​សិទ្ធិមនុស្ស

Safeguard Defenders ‘អប់រំ’ និង ‘បញ្ចុះបញ្ចូល’បានរកឃើញរបាយការណ៍នៃប្រតិបត្តិការ «បញ្ចុះបញ្ចូលឱ្យត្រឡប់មកវិញ» ជាច្រើនដែលភ្ជាប់ទៅនឹងប៉ុស្តិ៍ប៉ូលិសចិន៖

• ជនសង្ស័យម្នាក់បានត្រឡប់ទៅ PRC បន្ទាប់ពីត្រូវបាន «អប់រំ» ដោយបុគ្គលិកនៅប៉ុស្តិ៍មួយក្នុងទីក្រុង Madrid ប្រទេសអេស្ប៉ាញ ដែលកំពុងធ្វើការដោយផ្ទាល់ជាមួយនឹងប៉ូលិសនៅទីក្រុង Qingtian ក្នុងខេត្ត Zhejiang ប្រទេសចិន នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍របស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយចិន។

• Zhejiang Internet Radio and Television Station បានរាយការណ៍នៅឆ្នាំ 2019 ថា មន្ត្រីនៅប៉ុស្តិ៍មួយក្នុងទីក្រុង Belgrade ប្រទេសស៊ែប៊ី ដែលគ្រប់គ្រងដោយប៉ូលិស Qingtian បានទាក់ទងទៅជនជាតិចិនម្នាក់ដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទលួច ហើយបានប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម WeChat សម្រាប់ «ការបញ្ចុះបញ្ចូល»។

• មេប៉ុស្តិ៍ប៉ូលិសនៅទីក្រុងប៉ារីសដែលបង្កើតឡើងដោយអាជ្ញាធរ Zhejiang បានថ្លែងប្រាប់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយចិនក្នុងឆ្នាំ 2021 ថាគាត់ត្រូវបាន «ប្រគល់ការងារដោយស្ថាប័នសន្តិសុខសាធារណៈក្នុងតំបន់ ឱ្យជួយបញ្ចុះបញ្ចូលឧក្រិដ្ឋជនដែលបានរត់គេចខ្លួននៅប្រទេសបារាំងអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ ឱ្យវិលត្រឡប់ទៅប្រទេសចិនវិញតាមរយៈការទៅជួបជាច្រើនសារ»។

• ប៉ូលិសក្នុងខេត្ត Jiangsu របស់ប្រទេសចិនបានលើកឡើងនៅក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ 2022 ថា «ប៉ូលិស និងប៉ុស្តិ៍ដែលតភ្ជាប់នៅក្រៅប្រទេស» របស់ពួកគេបានជួយក្នុងការចាប់ខ្លួន ឬការបញ្ចុះបញ្ចូល «ជនសង្ស័យពីបទឧក្រិដ្ឋជន» ចំនួន 80 នាក់ ឱ្យត្រឡប់ទៅ PRC វិញ ទោះបីជារបាយការណ៍នេះមិនបានបញ្ជាក់កន្លែងដែលប្រតិបត្តិការទាំងនោះបានកើតឡើងក៏ដោយ។

មិនមែនរាល់ការយាយីឆ្លងដែនរបស់ CCP ត្រូវបានភ្ជាប់ទៅប៉ុស្តិ៍ប៉ូលិសខុសច្បាប់របស់ខ្លួននោះទេ។ ភ្នាក់ងារអនុវត្តច្បាប់ និងអ្នកតស៊ូមតិការពារសិទ្ធិមនុស្សបានចងក្រងជាឯកសារឧទាហរណ៍ផ្សេងទៀតស្ដីពីការបង្ខិតបង្ខំលើដីបរទេស។ របាយការណ៍ស្ដីពី «ការត្រឡប់មកវិញដោយស្ម័គ្រចិត្ត» ឆ្នាំ 2022 របស់អង្គការ​សិទ្ធិមនុស្ស Safeguard Defenders អំពីករណីលម្អិតនៅក្នុងប្រទេសអូស្ត្រាលី កាណាដា អាស៊ីអាគ្នេយ៍ អាមេរិក និងកន្លែងផ្សេងទៀត។ ក្រុមនេះបានប្រាប់ក្រុមហ៊ុន Canadian Broadcasting Corp. ថា ខ្លួនបានរកឃើញករណីនៃមនុស្សចំនួនប្រាំពីរនាក់ដែលរស់នៅក្នុងប្រទេសកាណាដា ដែលត្រូវបានកំណត់គោលដៅដោយទីភ្នាក់ងាររបស់ CCP ពួកគេរួមបញ្ចូលអតីតចៅក្រមចិនម្នាក់ដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទពុករលួយ បន្ទាប់ពីបានរិះគន់ប្រព័ន្ធឧក្រិដ្ឋកម្មរបស់ PRC។ របាយការណ៍​របស់​អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​លើកឡើងថា ប៉ូលិស​នៅ PRC បាន​ព្យាយាម​បង្ខំ​ឲ្យ​គាត់ត្រឡប់​មក​វិញ​ដោយ​ចាប់​ខ្លួន​បងប្អូន​ស្រី និង​កូន​ប្រុស​របស់​គាត់។

ចាប់តាំងពីឆ្នាំ 2020 មក ក្រសួងយុត្តិធម៌អាមេរិកបានចោទប្រកាន់ករណីឧក្រិដ្ឋកម្មលើជនជាតិចិនយ៉ាងតិច 51 នាក់ និងជនសង្ស័យជាច្រើននាក់ដែលមានទំនាក់ទំនងនឹង PRC បន្ទាប់ពីអ្នកស៊ើបអង្កេតបានរកឃើញភស្តុតាងនៃគម្រោងធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍ដោយបង្ខំ ការឃ្លាំមើល ការយាយី និងការប៉ុនប៉ងបង្ខិតបង្ខំជនជាតិចិនដែលរស់នៅអាមេរិក។ ជនជាប់ចោទរួមមានមន្ត្រីចំនួន 40 នាក់ជាមួយនឹងប៉ូលិសជាតិក្នុង PRC យ៉ាងតិចណាស់មន្ត្រីប៉ូលិសម្នាក់ផ្សេងទៀត និងមន្ត្រីតុលាការម្នាក់នៅក្នុង PRC។ ក្នុងចំណោមជនរងគ្រោះមានជនជាតិអាមេរិកដែលមានសញ្ជាតិអាមេរិកដែលបានជួយដឹកនាំបាតុកម្មគាំទ្រលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឆ្នាំ 1989 នៅទីក្រុងប៉េកាំង សិល្បករ និងជនជាតិចិនដែលបានរិះគន់បក្សកុម្មុយនិស្ត​ចិន និងជនជាតិអាមេរិកដើមកំណើតចិនម្នាក់ដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុនៅក្នុង PRC។

នៅកន្លែងផ្សេងទៀត CCP បានចាប់ជំរិតជនដែលជាគោលដៅ។ ច្បាប់ដែលទាក់ទងនឹងប្រតិបត្តិការដែលត្រូវបានសន្មតថាជាប្រតិបត្តិ​ប្រឆាំងអំពើពុករលួយរបស់ PRC អនុញ្ញាតយ៉ាងច្បាស់នូវ «វិធានការមិនធម្មតា» ដូចជាការចាប់ជំរិត និងការល្បួងបោកប្រាស់។ លោកស្រី Harth បានមានប្រសាសន៍ប្រាប់ទៅទូរទស្សន៍ CNN ថា៖ «ពួកគេអាចនឹងប្រើការទាក់ទាញចិត្ត ឬការល្បួងបោកប្រាស់»។ «ដូច្នេះហើយ ពួកគេអាចនឹងព្យាយាមនាំមនុស្សម្នាក់ទៅប្រទេសមួយដែលវាងាយស្រួលជាងក្នុងការ … នាំពួកគេត្រឡប់ទៅប្រទេសចិនវិញ ដោយសារតែការការពាររបស់តុលាការគឺមិនសូវមាននៅកន្លែងជាក់លាក់នោះ។ ប៉ុន្តែពួកគេថែមទាំងអាចប្រើការចាប់ជំរិតថែមទៀតផងដែរ។ … អាជ្ញាធរចិនលើកឡើងយ៉ាងច្បាស់ថា ការចាប់ជំរិតគឺជាមធ្យោបាយស្របច្បាប់ក្នុងការទទួលបានមនុស្ស។»

ការពង្រីកវត្តមានទៅដល់

CCP ទទួលស្គាល់ថាខ្លួនចង់បានអំណាចបន្ថែមទៀតលើបទដ្ឋានសន្តិសុខសកល ហើយជឿថាក្រសួងសន្តិសុខសាធារណៈរបស់ខ្លួនមានផ្នែកមួយ ដើម្បីដើរតួក្នុងការទទួលបានឥទ្ធិពល មជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់វឌ្ឍនភាពអាមេរិកំាង (Center for American Progress) ដែលជាវិទ្យាស្ថានគោលនយោបាយដែលមានមូលដ្ឋាននៅអាមេរិក បានលើកឡើងនៅក្នុងរបាយការណ៍ឆ្នាំ 2022 ស្តីពី «ការពង្រីកវត្តមានទៅដល់អន្តរជាតិនៃប៉ូលិសរបស់ប្រទេសចិន»។ របាយការណ៍នេះលើកឡើងពីសន្និសីទរបស់ CCP ដែលប៉ូលិស និងមន្ត្រីច្បាប់ត្រូវបានលើកទឹកចិត្តឱ្យ «ចាប់យកលក្ខណៈថ្មីនៃអន្តរភាវូបនីយកម្មនៃការងារសន្តិសុខសាធារណៈ» និងអតីតមន្ត្រីប៉ូលិសដែលបានអំពាវនាវឱ្យមាន «ប្រព័ន្ធថ្មីនៃការងារកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិសន្តិសុខសាធារណៈ» ដើម្បីសម្រេចបាននូវគោលដៅនៅបរទេសរបស់ CCP។

ទីក្រុងប៉េកាំងមានកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីការល្បាតជាផ្លូវការជាមួយប្រទេសផ្សេងៗ និងចូលរួមក្នុងប្រតិបត្តិការប៉ូលិសនៅខាងក្រៅ PRC។ ទោះបីជាយ៉ាងនេះក្តី ប្រតិបត្តិការសម្ងាត់របស់ខ្លួន ហាក់បីដូចជាមានគោលបំណងមិនគោរពតាមច្បាប់ និងបទដ្ឋានប្រជាធិបតេយ្យ ដោយសារប្រតិបត្តិការនេះព្យាយាមនាំយកនូវរបប «គ្រប់គ្រងសង្គម» របស់ PRC នៅប្រទេសដទៃ។ យុទ្ធសាស្ត្រនេះផ្ទុយទៅនឹងការបដិសេធរបស់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនអំពីអធិបតេយ្យភាពរបស់ខ្លួន។ លោកស្រី Harth បានថ្លែងប្រាប់ CNN ថា៖ « PRC អះអាងយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ចំពោះអធិបតេយ្យភាពទឹកដី និងរិះគន់អ្នកដែលលើកឡើងពីកំណត់ត្រាសិទ្ធិមនុស្សរបស់ពួកគេ»។

ការបដិសេធលើ CCP ទន្ទឹមនឹងនេះ PRC ត្រូវបានច្រានចោលដោយប្រទេសនានា ដែលខ្លួនបានស្នើដោយបើកចំហឱ្យពង្រីកតួនាទីអនុវត្តច្បាប់របស់ខ្លួន ដោយបណ្ដាប្រទេសនៅកោះប៉ាស៊ីហ្វិក (PIC) ពិចារណាឡើងវិញនូវកតិកាសញ្ញានៃការល្បាត។ នៅខែមិថុនា ឆ្នាំ 2023 នាយករដ្ឋមន្ត្រីហ្វ៊ីជី លោក Sitiveni Rabuka ត្រូវបានចោទសួរជាសាធារណៈអំពីភាពសមហេតុផលនៃការធ្វើការជាមួយបុគ្គលិកសន្តិសុខរបស់ PRC។ កងកម្លាំងប៉ូលិសហ្វ៊ីជី និងក្រសួងសន្តិសុខសាធារណៈរបស់ CCP បានព្រមព្រៀងគ្នាក្នុងឆ្នាំ 2011 ថា មន្រ្តីហ្វ៊ីជីនឹងធ្វើការហ្វឹកហ្វឺននៅក្នុងប្រទេសចិន ដែលនឹងបញ្ជូនមន្រ្តីប៉ូលិសរបស់ខ្លួនទៅកាន់ប្រទេសហ្វ៊ីជីសម្រាប់រយៈពេលពី 3 ទៅ 6 ខែ។ CCP ក៏​បាន​តែងតាំង​មន្ត្រី​ប៉ូលិសផ្នែកទំនាក់ទំនងម្នាក់​ឱ្យ​មាន​មូលដ្ឋាន​នៅ​ប្រទេស​ហ្វ៊ីជីផងដែរ។ លោក Rabuka បានប្រាប់ទៅកាសែត The Fiji Times នៅដើមឆ្នាំ 2023 ថា៖ «វាមិនចាំបាច់សម្រាប់ពួកយើងដើម្បីបន្តទៀតនោះទេ»។ «ប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យ និងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌របស់យើងគឺខុសគ្នា ដូច្នេះយើងនឹងត្រឡប់ទៅរកប្រព័ន្ធដែលមានភាពស្រដៀងគ្នានឹងប្រព័ន្ធរបស់យើងវិញ។» លោក​បាន​បន្ត​ថា មន្ត្រី​មក​ពី​ប្រទេស​រួម​ទាំង​អូស្ត្រាលី និង​នូវែលសេឡង់ នឹង​ស្នាក់​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ហ្វ៊ីជី។ កងកម្លាំងប៉ូលិសហ្វ៊ីជីបានលើកឡើងកាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ 2023 ថា អាមេរិកក៏បានប្តេជ្ញាពង្រីកកម្មវិធីនៃការហ្វឹកហ្វឺន និងពង្រឹងសមត្ថភាពនៅក្នុង PIC ផងដែរ។

មិនយូរប៉ុន្មាន ក្រោយពីការចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិសុខដ៏ចម្រូងចម្រាស និងសម្ងាត់ជាមួយកោះសូឡូម៉ុង ក្នុងឆ្នាំ 2022 ទីក្រុងប៉េកាំងបានបរាជ័យក្នុងការបញ្ចុះបញ្ចូលភាគីធំនៃបណ្ដាប្រទេស PIC ឱ្យចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងក្នុងតំបន់ដែលនឹងគ្របដណ្តប់លើតម្រួត សន្តិសុខ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្សេងទៀត។ បណ្ដាប្រទេស PIC ចំនួនពីរដែលបានច្រានចោលសំណើរបស់ទីក្រុងប៉េកាំង ហើយបានសម្លឹងមើលទៅលើការពង្រីកកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិសុខជាមួយអូស្ត្រាលីវិញ។ ប្រទេសវ៉ានូទូនឹងសហការជាមួយទីក្រុងកង់បេរ៉ាក្នុងការក្សាច្បាប់ទម្លាប់ដោយតម្រួត ជំនួយសង្គ្រោះគ្រោះមហន្តរាយ ការការពារ និងសន្តិសុខតាមអ៊ីនធឺណិត ដែលប្រទេសនានាបានប្រកាសកាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ 2022។ យោងតាមក្រុមមន្ត្រីបានឱ្យដឹងថា កតិកាសញ្ញាអូស្ត្រាលី-ប៉ាពូអាស៊ីនូវែលហ្គីណេ (PNG) ដែលបានស្នើឡើងនឹងជួយកសាងសមត្ថភាពរបស់ PNG លើផ្នែកដូចជាការក្សាច្បាប់ទម្លាប់ដោយតម្រួត សុវត្ថិភាព​សុខភាព និងសុវត្ថិភាព​ជីវសាស្ត្រ។ ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន Reuters បានរាយការណ៍ថា កាលពីពាក់កណ្តាលឆ្នាំ 2023 ប៉ាពូអាស៊ីនូវែលហ្គីណេ (PNG) និងសហរដ្ឋអាមេរិកក៏បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិសុខ និងវិស័យការពារជាតិ ដើម្បីការពារសេដ្ឋកិច្ចរបស់ PNG ពីការនេសាទខុសច្បាប់ ផ្តល់ឧបករណ៍ការពារ និងដោះស្រាយលើបញ្ហាឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែនផងដែរ។

ការថ្កោលទោសពីអន្តរជាតិ

កាលពីខែមីនា ឆ្នាំ 2023 លោកស្រី Harth នៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Safeguard Defenders បានប្រាប់សភាកាណាដាថា ប្រទេសនានាគួរតែបរិហារជាសាធារណៈប្រឆាំងនឹងការបង្ក្រាបឆ្លងដែនរបស់ CCP នៅពេលដែលពួកគេដឹងអំពីបញ្ហានោះ។ អង្គការរបស់លោកស្រីអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលចាត់វិធានការស៊ើបអង្កេតលើសកម្មភាពប៉ូលិសបរទេសដែលទាក់ទងនឹង CCP បង្កើតយន្តការរាយការណ៍ និងការការពារសម្រាប់សហគមន៍ដែលមានហានិភ័យ និងសម្របសម្រួលការចែករំលែកព័ត៌មានក្នុងចំណោមប្រទេសដែលមានគំនិតដូចគ្នា។ អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Safeguard Defenders ក៏បានអំពាវនាវដល់រដ្ឋាភិបាលឱ្យ «ពិនិត្យឡើងវិញជាបន្ទាន់ និងប្រហែលជាអាចផ្អាក» កិច្ចព្រមព្រៀងសហប្រតិបត្តិការប៉ូលិសជាមួយ PRC ផងដែរ។ អាជ្ញាធរទូទាំងពិភពលោកបានចាត់វិធានការ៖

• កម្លាំងប៉ូលិសចល័តទ័ពសេះកាណាដាបានបញ្ជាក់នៅក្នុងខែមីនា ឆ្នាំ 2023 ថា ខ្លួនកំពុងស៊ើបអង្កេតលើប៉ុស្តិ៍ប៉ូលិសចំនួន 5 ដែលគ្រប់គ្រងដោយប្រទេសចិននៅទូទាំងប្រទេសកាណាដា នេះបើយោងតាមកាសែត Le Journal de Montreal ហើយជនជាតិចិនដែលរស់នៅក្នុងប្រទេសកាណាដាគឺជាជនរងគ្រោះនៃសកម្មភាពអាចមាន ជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងមជ្ឈមណ្ឌលទាំងនោះ។

• ប្រធានខុទ្ទកាល័យជប៉ុនលោក Hirokazu Matsuno បានលើកឡើងនៅក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ 2022 ថាប្រទេសជប៉ុន «នឹងចាត់វិធានការចាំបាច់ទាំងអស់ដើម្បីបំភ្លឺស្ថានភាពមួយនេះ» បន្ទាប់ពីការចោទប្រកាន់បានកើតឡើងលើប៉ុស្តិ៍ប៉ូលិសចិននៅទីក្រុងតូក្យូ។ លោក Matsuno បានលើកឡើងថា ប្រទេសជប៉ុនបានជូនដំណឹងដល់អាជ្ញាធរចិនថា សកម្មភាពណាមួយដែលរំលោភលើអធិបតេយ្យភាពរបស់ខ្លួននឹង «មិនអាចទទួលយកបានឡើយ» នេះបើយោងតាមទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Reuters។

• អាជ្ញាធរនូវែលសេឡង់បានស៊ើបអង្កេតការចោទប្រកាន់អំពីប៉ុស្តិ៍ប៉ូលិសចិនខុសច្បាប់។ អ្នកនាំពាក្យគណបក្ស Green Party បានប្រាប់កាសែត New Zealand Herald កាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ 2022 ថាជនជាតិនូវែលសេឡង់ដើមកំណើតចិនបានព្រមានថាទីក្រុងប៉េកាំងកំពុងធ្វើការឃ្លាំមើលនៅតាមប៉ុស្តិ៍ប៉ូលិសសម្ងាត់។

• ប៉ូលិស និងបុគ្គលិកយោធានៅក្នុងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង ក៏ដូចជាមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសបានធ្វើការស៊ើបអង្កេតលើរបាយការណ៍អំពីការចោទប្រកាន់ថាមានការបង្កប់ខ្លួននៃប៉ុស្តិ៍ប៉ូលិសចិននៅក្នុងទីក្រុងសេអ៊ូល នេះបើតាមទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Yonhap News បានរាយការណ៍។

• រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសន្តិសុខរបស់ចក្រភពអង់គ្លេស លោក Tom Tugendhat បានថ្លែងនៅក្នុង សេចក្តីថ្លែងការណ៍ខែមិថុនា ឆ្នាំ 2023 ថា ចក្រភពអង់គ្លេស «បានប្រាប់ស្ថានទូតចិនថា មុខ​នាទីទាំងឡាយណាដែលទាក់ទងនឹង ‘ប៉ុស្តិ៍បម្រើសេវាប៉ូលិស’ នៅក្នុងចក្រភពអង់គ្លេស គឺមិនអាចទទួលយកបានទេ ហើយថាពួកគេត្រូវតែមិនមានប្រតិបត្តិការក្នុងទម្រង់ណាមួយឡើយ»។ ស្ថានទូតចិនបានជូនដំណឹងដល់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលថាប៉ុស្តិ៍នានាលែងដំណើរការទៀតហើយ នេះបើយោងតាម Tugendhat។

• នៅសហរដ្ឋអាមេរិក ភ្នាក់ងារ FBI បានរឹបអូសឯកសារពីប៉ុស្តិ៍ប៉ូលិសចិនដែលត្រូវបានសង្ស័យនៅទីក្រុងញូវយ៉ក ហើយក្នុងខែមេសា ឆ្នាំ 2023 បានចោទប្រកាន់បុរសពីរនាក់ពីបទសមគំនិតដើរតួជាភ្នាក់ងាររបស់ទីក្រុងប៉េកាំង ពាក់ព័ន្ធនឹងការបើក និងប្រតិបត្តិការប៉ុស្តិ៍ខុសច្បាប់នោះ។ ការិយាល័យនោះបានបិទនៅចុងឆ្នាំ 2022 បន្ទាប់ពីប្រតិបត្តិកររបស់ខ្លួនបានដឹងពីការស៊ើបអង្កេត នេះបើយោងតាមក្រសួងយុត្តិធម៌សហរដ្ឋអាមេរិក។

លើសពីនេះទៀត អាជ្ញាធរក្នុងប្រទេសអូទ្រីស ស៊ីលី សាធារណរដ្ឋឆែក អាល្លឺម៉ង់ អៀរឡង់ ហូឡង់ ព័រទុយហ្កាល់ អេស្ប៉ាញ និងស៊ុយអែត បានស៊ើបអង្កេតប៉ុស្តិ៍ប៉ូលិសចិនដែលត្រូវបានសង្ស័យនៅក្នុងប្រទេសរបស់ពួកគេ។ លោកស្រី Harth នៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស Safeguard Defenders លើកឡើងថាវិធានការទាំងនោះគឺជាជំហានវិជ្ជមានដំបូង។ លោកស្រីបានប្រាប់ CNN ថា៖ «រឿងដំបូងគឺជាការអំពាវនាវដល់អាជ្ញាធរចិនអំពីអ្វីដែលពួកគេកំពុងតែធ្វើនេះ។ … បញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថាយើងចាត់ទុកសកម្មភាពទាំងនេះជាសកម្មភាពសម្ងាត់ និងជារឿងខុសច្បាប់ ហើយនេះគឺជាការរំលោភអធិបតេយ្យភាពជាតិ និងច្បាប់អន្តរជាតិដោយឥតអៀនខ្មាស»។ «រឿងទីពីរគឺការកសាងសម្ព័ន្ធភាព ការចែករំលែកការអនុវត្តល្អបំផុត ការចែករំលែកព័ត៌មាន និងការចែករំលែកការយ​ក​ការណ៍ផ្សេងៗ។ ដូច្នេះ យើង​ត្រូវ​ការ​ឱ្យ​ប្រទេស​ប្រជាធិបតេយ្យ​ធ្វើការ​រួម​គ្នា​អនុវត្ត​ច្បាប់​ជាធ្លុងមួយលើ​បញ្ហា​នេះ»។

ទស្សនាវដ្តី FORUM បានផ្អាកការបកប្រែអត្ថបទប្រចាំថ្ងៃសម្រាប់គេហទំព័រជាភាសាខ្មែរ។ សូមមើលភាសាដទៃទៀតសម្រាប់ខ្លឹមសារប្រចាំថ្ងៃ។