ប្រទេសឥណ្ឌា និងឥណ្ឌូណេស៊ី ពង្រឹងទំនាក់ទំនងយោធាចំពេលមានក្ដីបារម្ភផ្នែកសន្តិសុខរួមគ្នា

Gusty Da Costa

មន្ត្រីការពារជាតិឥណ្ឌា និងនាវាយោធាបានធ្វើទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីកាលពីពេលថ្មីៗនេះ ដើម្បីបង្ហាញពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ប្រទេសនានាក្នុងការពង្រឹងទំនាក់ទំនងការពារជាតិ ខណៈពេលមានក្ដីបារម្ភផ្នែកសន្តិសុខរួមគ្នាអំពីសាធារណៈរដ្ឋប្រជាមានិតចិន (PRC)។

កប៉ាលរបស់កងទ័ពជើងទឹកឥណ្ឌាចំនួនពីរគ្រឿង និងនាវាឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រឥណ្ឌាចំនួនពីរគ្រឿងបានមកដល់ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីក្នុងខែតុលា ឆ្នាំ 2023 ដើម្បីធ្វើការហ្វឹកហ្វឺន អន្តរកម្មប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈ សមយុទ្ធភាពជាដៃគូ និងការបង្ហាញអំពីការឆ្លើយតបចំពោះការបំពុល។ ការចូលរួមដែលចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃទី 10 ដល់ថ្ងៃទី 14 ខែតុលា ក៏មានការចូលរួមពីបុគ្គលិកមកពីកងទ័ពជើងទឹក និងឆ្មាំសមុទ្ររបស់ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីផងដែរ។ ការចូលចតនៅកំពង់ផែនេះស្របនឹងជំនួបមួយក្នុងទីក្រុងហ្សាការតារវាងបញ្ជាការកងទ័ពជើងទឹកភាគខាងត្បូងប្រទេសឥណ្ឌា លោកអនុឧត្តមនាវីឯក MA Hampiholi និងអគ្គលេខាធិការក្រសួងការពារប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី លោកនាយសេនាធិការដែនអាកាស Donny Ermawan Taufanto។

ប៉ុន្មានសប្តាហ៍មុននេះ អនុរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិឥណ្ឌូណេស៊ី លោក Muhammad Herinndra បានជួបជាមួយគណៈប្រតិភូអ្នកជំនាញចិនមកពីប្រទេសឥណ្ឌា ដឹកនាំដោយលោកឧត្តមសេនីយ៍ឯក YK Joshi ដែលជាកងទ័ពឥណ្ឌាចូលនិវត្តន៍។ ក្រសួងការពារជាតិឥណ្ឌូណេស៊ីបានរាយការណ៍ថា ពួកលោកបានពិភាក្សាអំពីការផលិត និងសេវាកម្មសន្តិសុខ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការឧស្សាហកម្មការពារជាតិ និងការអប់រំសម្រាប់មន្ត្រី ក្នុងចំណោមប្រធានបទផ្សេងទៀត។

លោកឧត្តមសេនីយ៍ទោ Jan Pieter Ate បានថ្លែងប្រាប់ទស្សនាវដ្ដី FORUM ថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យការពារជាតិរវាងប្រទេសទាំងពីរមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់។

លោកបានបន្តថា៖ «ប្រសិនបើយើងក្រឡេកមើលស្ថានភាពតំបន់ក្នុងទំហំសន្តិសុខ ឥណ្ឌាមានជម្លោះព្រំដែនជាមួយចិន។ ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ីក៏មានដូចគ្នាដែរ នៅក្នុងសមុទ្រ Natuna ខាងជើង»។ «ទោះជាយ៉ាងណាក្តី កង្វល់រួមរបស់ពួកគេគឺសន្តិសុខ និងស្ថិរភាពនៃមហាសមុទ្រឥណ្ឌា ព្រោះតែឥណ្ឌូណេស៊ី និងឥណ្ឌាជាប្រទេសដែលប៉ះពាល់ដោយផ្ទាល់ដល់ផ្នែកសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនៃមហាសមុទ្រឥណ្ឌា»។

ព្រំដែនសមុទ្ររបស់ប្រទេសនេះលាតសន្ធឹងប្រហែល 500 គីឡូម៉ែត្ររវាងកោះ Nicobar របស់ប្រទេសឥណ្ឌា និងកោះស៊ូម៉ាត្រានៅភាគខាងលិចប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី។

លោក Nikolaus Loy អ្នកជំនាញទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៅ UPN សាកលវិទ្យាល័យ «អតីតយុទ្ធជន» នៅ Yogyakarta ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី បានប្រាប់ទស្សនាវដ្តី FORUM ថា ទីក្រុងហ្សាការតា និងញូវដែលីមានការព្រួយបារម្ភអំពីខ្សែសង្វាក់នៃកំពង់ផែចំនួនប្រាំបីដែលកំពុងត្រូវបានអភិវឌ្ឍដោយទីក្រុងប៉េកាំងនៅក្នុងប្រទេសបង់ក្លាដែស កម្ពុជា អាហ្វ្រិកខាងកើត ភូម៉ា ប៉ាគីស្ថាន និងស្រីលង្កា ក៏ដូចជានៅក្នុងខេត្តកោះហៃណានរបស់ប្រទេសចិន។ កំពង់ផែកំពុងត្រូវបានបំពាក់បរិក្ខារសម្រាប់ការប្រើប្រាស់លក្ខណៈពាណិជ្ជកម្ម និងយោធា ហើយអាចធ្វើឱ្យទីក្រុងប៉េកាំងបង្អាក់សេរីភាពនៃការធ្វើនាវាចរណ៍នៅក្នុងតំបន់មហាសមុទ្រឥណ្ឌា។

លោក Loy បាននិយាយថា ដោយមើលឃើញពីការព្រួយបារម្ភបែបនេះ ប្រទេសឥណ្ឌា និងឥណ្ឌូណេស៊ី «កំពុងបង្កើតយុទ្ធសាស្ត្រពហុទិសដៅ ដើម្បីមើលឃើញពីលទ្ធភាពដែលសមត្ថភាពការពារណាមួយអាចត្រូវបានកែលម្អ»។

នេះរួមបញ្ចូលទាំងការចូលរួមជាប្រចាំ ដូចជាកិច្ចសន្ទនាសន្តិសុខឥណ្ឌា-ឥណ្ឌូណេស៊ី កិច្ចសន្ទនាថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិរយៈពេលពីរឆ្នាំ ការពិភាក្សាកម្រិតបុគ្គលិករវាងកងកម្លាំងទ័ពអាកាស និងកងទ័ពជើងទឹករបស់ប្រទេស និងសមយុទ្ធ Garuda Shakti រួមប្រចាំឆ្នាំរបស់កងទ័ពទាំងពីរ នេះបើយោងតាមស្ថានទូតឥណ្ឌានៅទីក្រុងហ្សាការតា។

ស្ថានទូតបានលើកឡើងថា «មាននិន្នាការកើនឡើងយ៉ាងច្បាស់នៅក្នុងការប៉ុនប៉ងបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មការពារជាតិផងដែរ» ដោយយោងទៅលើកិច្ចព្រមព្រៀងទាក់ទងនឹងយានយន្តលើដី និងអេឡិចត្រូនិចកម្រិតខ្ពស់រួមទាំងរ៉ាដាផងដែរ។

លោកបណ្ឌិត Teuku Rezasyah សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៅសាកលវិទ្យាល័យ Padjadjaran របស់ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី បានលើកឡើងថា សកម្មភាពអប់រំរួមគ្នាមានសារៈសំខាន់ជាពិសេសសម្រាប់ការពង្រឹងចំណងការពារជាតិ។ លោកបានយកការសំអាងពីការចូលរួមរបស់បុគ្គលិកយោធាឥណ្ឌានៅស្ថាប័នអប់រំរបស់កងទ័ពអាកាស កងទ័ព និងកងទ័ពជើងទឹករបស់ឥណ្ឌូណេស៊ី ដែលជាកន្លែងដែលលោកបង្រៀនផងដែរ។

លោកបានប្រាប់ទស្សនាវដ្តី FORUM ថា៖ «ពួកគេគឺជាអ្នកចូលរួមសកម្ម»។ «ជាការល្អដែលយើងអញ្ជើញពួកគេ ហើយពួកគេក៏អញ្ជើញយើងវិញដែរនោះ។ ដូច្នេះ រឿងនេះអាចត្រូវបានមើលឃើញថាអាកប្បកិរិយារបស់យើងចំពោះប្រទេសឥណ្ឌាគឺជាអាកប្បកិរិយារាក់ទាក់»។

លោក Gusty Da Costa គឺជាសហការីនិពន្ធរបស់ទស្សនាវដ្ដី FORUM ដែលរាយការណ៍ពីទីក្រុងហ្សាការតា ប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី។

ទស្សនាវដ្តី FORUM បានផ្អាកការបកប្រែអត្ថបទប្រចាំថ្ងៃសម្រាប់គេហទំព័រជាភាសាខ្មែរ។ សូមមើលភាសាដទៃទៀតសម្រាប់ខ្លឹមសារប្រចាំថ្ងៃ។