កិច្ចប្រជុំកំពូលរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និង PRC បង្ហាញសញ្ញានៃវឌ្ឍនភាពលើទំនាក់ទំនងយោធា និងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងគ្រឿងញៀន
បុគ្គលិករបស់ទស្សនាវដ្ដី FORUM
ការបន្តទំនាក់ទំនងរវាងយោធា និងយោធាក្រោយពេលត្រូវផ្អាកមួយរយៈ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាការវាយលុករបស់ថ្នាំ fentanyl និងថ្នាំខុសច្បាប់ផ្សេងទៀត និងការពិភាក្សារួមគ្នាស្តីពីហានិភ័យនៃបញ្ញាសិប្បនិម្មិត (AI) នេះ បានគូសបញ្ជាក់ពីកិច្ចប្រជុំកំពូលដែលរំពឹងទុករបស់ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក Joe Biden ជាមួយអគ្គលេខាធិការបក្សកុម្មុយនិស្តចិន (CCP) លោក Xi Jinping នៅរដ្ឋ California កាលពីពាក់កណ្តាលខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ 2023។
លោកប្រធានាធិបតី Biden បានថ្លែងនៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយថា កិច្ចពិភាក្សារបស់មេដឹកនាំនេះ «គឺជាការពិភាក្សាប្រកបដោយភាពស្ថាបនា និងប្រកបដោយផលិតភាពខ្ពស់បំផុតដែលយើងធ្លាប់មាន»។ «ការប្រជុំរបស់យើងតែងតែឥតមានការលាក់លៀម និងត្រង់ចំៗ។ យើងមិនតែងតែយល់ព្រមទេ ប៉ុន្តែការប្រជុំទាំងនោះគឺមានលក្ខណៈត្រង់ៗ។ ហើយថ្ងៃនេះ ខ្ញុំជឿជាក់ថា ដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋានដែលយើងបានរៀបចំឡើងក្នុងរយៈពេលជាច្រើនខែកន្លងមកនៃទំនាក់ទំនងការទូតកម្រិតខ្ពស់រវាងក្រុមរបស់យើង យើងបានធ្វើឱ្យមានវឌ្ឍនភាពសំខាន់ៗមួយចំនួន»។
បន្ថែមពីលើទំនាក់ទំនងយោធាកម្រិតខ្ពស់ ប្រជាជាតិទាំងពីរក៏នឹងបន្តកិច្ចពិភាក្សាសម្របសម្រួលគោលនយោបាយការពារជាតិទ្វេភាគី និងកិច្ចប្រជុំស្ដីពីកិច្ចព្រមព្រៀងពិគ្រោះយោបល់ដែនសមុទ្រយោធាផងដែរ។ សេតវិមានបានឱ្យដឹងថា៖ «ភាគីទាំងពីរក៏កំពុងបន្តការសន្ទនាតាមរយៈទូរសព្ទរវាងមេបញ្ជាការកម្រិតតំបន់ផងដែរ»។
សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន (PRC) បានចាកចេញពីបណ្តាញទំនាក់ទំនងយោធាទ្វេភាគី បន្ទាប់ពីគណៈប្រតិភូអាមេរិកបានធ្វើទស្សនកិច្ចទៅកាន់កោះតៃវ៉ាន់ ដែលជាកោះគ្រប់គ្រងដោយខ្លួនឯង កាលពីខែសីហា ឆ្នាំ 2022 ដែលទីក្រុងប៉េកាំងអះអាងថា ទីនោះជាទឹកដីរបស់ខ្លួន និងគំរាមកំហែងដណ្តើមកាន់កាប់ដោយកម្លាំង។ មន្ត្រីការពារជាតិអាមេរិកបានអំពាវនាវឱ្យមានការសន្ទនាសំខាន់ៗ ដោយលើកឡើងពីក្ដីបារម្ភកាន់តែខ្លាំងឡើងអំពីកំហុសធ្ងន់ធ្ងរដែលអាចកើតមាន ដោយពិចារណាអំពីសកម្មភាពឈ្លានពានរបស់បក្សកុម្មុយនិស្តចិន (CCP) នៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលមានជម្លោះ។ ទាំងនោះរួមមានស៊េរីនៃការហោះស្កាត់ដែលមិនមានសុវត្ថិភាពដោយកងទ័ពរំដោះប្រជាជន (PLA) នៃយន្តហោះ និងនាវាដែលប្រតិបត្តិការដោយស្របច្បាប់នៅក្នុងដែនអាកាស និងដែនទឹកអន្តរជាតិ។
លោកប្រធានាធិបតី Biden បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «នោះជារបៀបដែលឧប្បទ្ទវហេតុកើតឡើង៖ ការយល់ច្រឡំ»។
មេដឹកនាំទាំងពីរក៏បានប្រកាសពីការសម្របសម្រួលការអនុវត្តច្បាប់ស្ដីពីការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងគ្រឿងញៀន រួមទាំងដើម្បីទប់ស្កាត់លំហូរខុសច្បាប់នៃសារធាតុគីមីបំប្លែងពី PRC ដែលជាប្រភពចម្បងសម្រាប់សារធាតុ fentanyl និងសារធាតុដែលទាក់ទងនឹង fentanyl ដែលត្រូវបានជួញដូរទៅសហរដ្ឋអាមេរិក។ អាភៀនសំយោគគឺជាមូលហេតុចម្បងនៃការស្លាប់ក្នុងចំណោមជនជាតិអាមេរិកដែលមានអាយុពី 18 ទៅ 45 ឆ្នាំ នេះបើយោងតាមទីភ្នាក់ងារអនុវត្តគ្រឿងញៀនរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។
ក្រសួងការបរទេសរបស់ PRC បានលើកឡើងថា កិច្ចប្រជុំកំពូល ដែលបានធ្វើឡើងនៅខាងក្រៅកិច្ចប្រជុំកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក (APEC) នៅ San Francisco — គឺ «មានភាពវិជ្ជមាន ទូលំទូលាយ និងមានលក្ខណៈស្ថាបនា។ កិច្ចប្រជុំនេះបានកំណត់ទិសដៅលើការកែលម្អ និងអភិវឌ្ឍរវាងទំនាក់ទំនងចិន និងអាមេរិក»។
ក្រសួងការបរទេសបានកត់សម្គាល់ពី «ផលប្រយោជន៍រួមរបស់ប្រជាជាតិទាំងពីរក្នុងវិស័យជាច្រើន» ដូចជាពាណិជ្ជកម្ម កសិកម្ម AI និងបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ។ ក៏មានវឌ្ឍនភាពមុនកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះផងដែរ ខណៈដែលប្រទេសទាំងពីរបានព្រមព្រៀងគ្នាក្នុងការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ដើម្បីពន្លឿនការដាក់ពង្រាយថាមពលកកើតឡើងវិញ កាត់បន្ថយការបំភាយឧស្ម័នមេតាន និងការស្ដារតំបន់ដែលព្រៃឈើត្រូវបានកាប់បំផ្លាញឡើងវិញ។
លោកប្រធានាធិបតី Biden បានឱ្យដឹងថា លោកបានលើកឡើងពីក្ដីបារម្ភមួយចំនួនជាមួយលោក Xi រួមទាំងការឃុំខ្លួនរបស់ទីក្រុងប៉េកាំងលើពលរដ្ឋអាមេរិកាំង ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងការបង្ខិតបង្ខំនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ លោកបានបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំក៏បានសង្កត់ធ្ងន់លើសារៈសំខាន់នៃសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ផងដែរ»។
PLA បានរៀបចំសមយុទ្ធបាញ់គ្រាប់ពិតធ្វើឱ្យមានអស្ថិរភាពជុំវិញកោះដែលមានមនុស្ស 24 លាននាក់ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ ហើយយន្តហោះ និងនាវារបស់ខ្លួនតែងតែឆ្លងកាត់ខ្សែបន្ទាត់ចំណុចកណ្ដាលនៃច្រកសមុទ្រដែលមានទទឹង 180 គីឡូម៉ែត្រ ដែលបម្រើជាការកំណត់ព្រំដែនមិនផ្លូវការរវាងតៃវ៉ាន់ និង PRC។ ប៉ុន្មានថ្ងៃបន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិ ខាងមន្ត្រីតៃវ៉ាន់បានលើកឡើងថា ជាថ្មីម្តងទៀត ពួកគេបានដាក់ពង្រាយធនធានដើម្បីត្រួតពិនិត្យយន្តហោះចម្បាំងរបស់ PLA និងយន្តហោះផ្សេងទៀតដែលឆ្លងកាត់ចំណុចកណ្តាលនៃផ្លូវទឹក។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសតៃវ៉ាន់ បានលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលជាប់ឆ្នោតតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យ «សម្តែងការដឹងគុណ និងអរគុណយ៉ាងស្មោះស្ម័គ្រចំពោះប្រធានាធិបតី Biden ដែលបានប្រកាសជាសាធារណៈម្តងទៀតនូវការគាំទ្រដ៏មុតមាំរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក សម្រាប់ការថែរក្សាសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនៅទូទាំងច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់»។
កិច្ចប្រជុំកំពូល ដែលជាកិច្ចប្រជុំលើកដំបូងរវាងលោកប្រធានាធិបតី Biden និងលោក Xi ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ បានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីមានភាពតានតឹងកាន់តែកើនឡើងជាច្រើនខែមកនេះ ដែលបណ្ដាលមកពីការបដិសេធរបស់ទីក្រុងប៉េកាំង ក្នុងការថ្កោលទោសចំពោះការឈ្លានពានរបស់រុស្ស៊ីទៅលើអ៊ុយក្រែន និងការបាញ់ទម្លាក់បាឡុងឃ្លាំមើលដ៏ធំរបស់ចិនដោយយន្តហោះរបស់កងទ័ពអាកាសអាមេរិកដែលឆ្លងកាត់ទីតាំងយោធានៅទូទាំងទ្វីបអាមេរិក។
លោកប្រធានាធិបតី Biden បានលើកឡើងថា សហរដ្ឋអាមេរិក «នឹងបន្តប្រកួតប្រជែងយ៉ាងខ្លាំងក្លាជាមួយ PRC។ ប៉ុន្តែយើងនឹងគ្រប់គ្រងការប្រកួតប្រជែងនោះដោយការទទួលខុសត្រូវ ដូច្នេះវានឹងមិនមានជម្លោះ ឬជម្លោះដោយចៃដន្យឡើយ»។
លោកបានថ្លែងបន្តថា៖ «ខ្ញុំស្វាគមន៍ចំពោះជំហានវិជ្ជមាន ដែលយើងបានធ្វើនៅពេលនេះ ហើយវាជារឿងសំខាន់សម្រាប់ពិភពលោកក្នុងការមើលឃើញថា យើងកំពុងអនុវត្តវិធីសាស្រ្តការទូតបែបប្រពៃណីដ៏ល្អបំផុតរបស់អាមេរិក»។ «យើងកំពុងនិយាយជាមួយគូប្រជែងរបស់យើង»។
ទស្សនាវដ្តី FORUM បានផ្អាកការបកប្រែអត្ថបទប្រចាំថ្ងៃសម្រាប់គេហទំព័រជាភាសាខ្មែរ។ សូមមើលភាសាដទៃទៀតសម្រាប់ខ្លឹមសារប្រចាំថ្ងៃ។
