ប្រទេសវៀតណាម ខ្លះទៀតប្រឆាំងនឹងការសាងសង់របស់ចិននៅកោះ Triton ក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង
បុគ្គលិករបស់ទស្សនាវដ្តី FORUM
រូបភាពផ្កាយរណបដែលទទួលបាននាពេលថ្មីៗនេះបង្ហាញពីអ្វីដែលអ្នកវិភាគជឿថាជាផ្លូវរត់របស់យន្តហោះ ឬផ្លូវដែលត្រូវបានសាងសង់ដោយបក្សកុម្មុយនិស្តចិន (CCP) នៅលើកោះ Triton ដែលជាផ្នែកមួយនៃក្រុមកោះ Paracel ក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលមានជម្លោះ។ អ្វីដែលអ្នកជំនាញយល់ឃើញថាមានសារៈសំខាន់អំពីការរកឃើញនោះគឺទីតាំងកោះដែលគ្រប់គ្រងដោយចិននៅជិតបំផុតជាមួយប្រទេសវៀតណាមក្នុងទឹកដីជម្លោះ។
មន្ត្រីវៀតណាម តៃវ៉ាន់ និងសហរដ្ឋអាមេរិកកាលពីចុងខែសីហា ឆ្នាំ 2023 បានជំទាស់ជាសាធារណៈចំពោះការស្ថាបនានេះ ដែលពួកគេអះអាងថាជាផ្នែកមួយនៃការពង្រីកយោធារបស់បក្សកុម្មុយនិស្តចិនដើម្បីជំរុញការទាមទារដែនសមុទ្រនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
«ការទាមទារឡើងវិញរបស់ទីក្រុងប៉េកាំង និងការធ្វើយោធាលើទីតាំងជម្លោះនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលខ្លួនមានចេតនាក្នុងការប្រើប្រាស់ការបង្ខិតបង្ខំ និងការបំភិតបំភ័យ រួមជាមួយនឹងសកម្មភាពបង្កជម្លោះផ្សេងទៀតដែលធ្វើឡើង ដើម្បីអនុវត្តការទាមទារដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលលាតសន្ធឹង និងខុសច្បាប់ ដែលបំផ្លាញសន្តិភាព និងសន្តិសុខក្នុងតំបន់» អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកបានប្រាប់វិទ្យុសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក (VOA) ប្រចាំនៅកូរ៉េ ដោយបន្ថែមថា សហរដ្ឋអាមេរិក «ច្រានចោលជាដាច់ខាត» ការទាមទារដែនសមុទ្រខុសច្បាប់របស់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន «និងការជ្រៀតជ្រែកបែបនេះ»។
គេហទំព័រព័ត៌មានការពារជាតិ The War Zone បានហៅល្បឿននៃការសាងសង់ថា «គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើល» ដោយលើកឡើងថាវាបានប្រៀបធៀបរូបភាពផ្កាយរណបពី Planet Labs PBC ដែលបានថតនៅពាក់កណ្តាលខែកក្កដា ឆ្នាំ 2023 ដល់ដើមខែសីហា ឆ្នាំ 2023 ហើយរូបភាពពីមុនមិនបានបង្ហាញពីសកម្មភាពបែបនេះទេ។
«ក៏ដូចជាទីលានចុះចតយន្តហោះដែរ រូបភាពពីផ្កាយរណបបង្ហាញពីកន្លែងធ្វើការថ្មីដ៏ធំមួយ រួមទាំងរោងចក្រស៊ីម៉ងត៍ផងដែរ។ វាគឺបានលេចរូបរាងឡើងក្នុងរយៈពេលមួយខែចុងក្រោយនេះ» នេះបើតាមសេចក្ដីរាយការរបស់ The War Zone កាលពីខែសីហាកន្លងទៅ។ «កាលពីមុន ប៉ុស្តិ៍ប្រចាំការរបស់ចិននេះគឺជាកន្លែងសម្រាប់ស្ថានីយសង្កេតការណ៍មួយដែលមានគម្របការពាររ៉ាដាចំនួនពីរ និងទង់ជាតិចិនធំៗមួយចំនួន ប៉ុន្តែមិនមានច្រើនជាននេះទៀតទេ»។
កោះនេះពីមុនមានតែកំពង់ផែតូចមួយ និងចំណតឧទ្ធម្កាគចក្រប៉ុណ្ណោះ នេះបើយោងតាម The War Zone។
សកម្មភាពរបស់បក្សកុម្មុយនិស្តចិនទំនងជា «ប្រឆាំង» វៀតណាម នេះបើយោងតាមលោក Ray Powell នាយកនៃកម្មវិធី SeaLight ដែលជាកម្មវិធីដែលវិភាគយុទ្ធសាស្រ្តតំបន់ប្រទាញប្រទង់ក្នុងដែនសមុទ្ររបស់ចិននៅមជ្ឈមណ្ឌល Gordian Knot សម្រាប់នវានុវត្តន៍សន្តិសុខជាតិនៃសាកលវិទ្យាល័យ Stanford បានប្រាប់ VOA។ យោងតាម VOA បានឱ្យដឹងថា កោះ Triton ស្ថិតនៅកៀកប្រទេសវៀតណាមជាងប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ផ្សេងទៀត ដែលនេះអនុញ្ញាតឱ្យចិនតាមដានសកម្មភាពយោធារបស់វៀតណាមជាប្រចាំ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសវៀតណាមលោកស្រី Pham Thu Hang បានថ្លែងនៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយកាលពីចុងខែសីហា ឆ្នាំ 2023 ថា៖ «សកម្មភាពបែបនេះនឹងធ្វើឱ្យស្ថានការណ៍កាន់តែស្មុគស្មាញ និងបង្ហាញឱ្យឃើញពីការខូចប្រយោជន៍ដល់សន្តិភាព ស្ថិរភាព និងសន្តិសុខ សុវត្ថិភាព និងសេរីភាពនៃការធ្វើនាវាចរណ៍ និងជើងហោះហើរឆ្លងកាត់» ក្នុងតំបន់ នេះបើយោងតាម VOA។ «រាល់សកម្មភាពនៅប្រជុំកោះ Paracel ដែលធ្វើឡើងដោយគ្មានការអនុញ្ញាតពីវៀតណាម គឺជាការរំលោភលើអធិបតេយ្យភាពរបស់វៀតណាម»។
បក្សកុម្មុយនិស្តចិនបានបង្កើតទីតាំងយោធាជាបីទម្រង់រួចហើយនៅក្នុងប្រជុំកោះ Spratly ដែលមានជម្លោះ ហើយកងទ័ពរំដោះប្រជាជនមានយន្តហោះចម្បាំង មីស៊ីលគ្រូស និងប្រព័ន្ធរ៉ាដានៅលើកោះ Woody ដែលបម្រើជាមូលដ្ឋានគោលរបស់ខ្លួននៅប្រជុំកោះ Paracels។
ទីលានចុះចតយន្តហោះដែលគេបានសង្ស័យនៅលើកោះ Triton ហាក់ដូចជាតូចជាងនៅលើកោះ Wood នេះបើយោងតាម The War Zone។
«ជាការពិតណាស់ នៅតែអាចទៅរួចដែលថា វាគ្រាន់តែជាផ្លូវមួយប្រភេទប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែវាហាក់ដូចជាមិនទំនងទេ នៅក្នុងពេលនេះ» នេះបើយោងទៅតាម The War Zone។ «សូមចងចាំទុកក្នុងចិត្តថា មិនថាផែនការរយៈពេលវែងណាមួយសម្រាប់ការបន្ថែមថ្មីនេះបែបណាក៏ដោយ ទីតាំងនៃកោះ Triton អាចជាការអភិវឌ្ឍដ៏សំខាន់នៃហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនេះដែលមានសារៈសំខាន់ក្នុងការគ្រប់គ្រងយុទ្ធសាស្រ្ត»។
ទស្សនាវដ្តី FORUM បានផ្អាកការបកប្រែអត្ថបទប្រចាំថ្ងៃសម្រាប់គេហទំព័រជាភាសាខ្មែរ។ សូមមើលភាសាដទៃទៀតសម្រាប់ខ្លឹមសារប្រចាំថ្ងៃ។
