ឥណ្ឌាគាំទ្រហ្វ៊ីលីពីននៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង បង្កើនការចូលរួម

Maria T. Reyes

ប្រទេសឥណ្ឌាបានអំពាវនាវឱ្យមានការប្រកាន់ខ្ជាប់នូវសេចក្តីសម្រេចឆ្នាំ 2016 របស់តុលាការអន្តរជាតិដែលគាំទ្រសិទ្ធិអធិបតេយ្យភាពរបស់ហ្វ៊ីលីពីនចំពោះតំបន់នានានៅក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចផ្តាច់មុខប្រវែង 200 ម៉ាយល៍របស់ខ្លួន ដោយបដិសេធចោលនូវការទាមទារយ៉ាងពេញលេញដោយសាធារណៈរដ្ឋប្រជាមានិតចិន (PRC) លើស្ទើរតែសមុទ្រចិនខាងត្បូងទាំងមូលទៅហើយនោះ។

ការសម្របតាមការបកស្រាយរបស់តុលាការនៃអនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីច្បាប់សមុទ្រ (UNCLOS) គឺជាឧទាហរណ៍មួយនៃការបង្កើនការចូលរួមផ្នែកសន្តិសុខរបស់ទីក្រុងញូវដេលីជាមួយហ្វ៊ីលីពីន និងប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ផ្សេងទៀត។ ជំហររបស់ឥណ្ឌាត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមជាមួយហ្វ៊ីលីពីនដែលចេញផ្សាយដោយក្រសួងការបរទេសឥណ្ឌាកាលពីចុងខែមិថុនា ឆ្នាំ 2023 បន្ទាប់ពីកិច្ចពិភាក្សាទ្វេភាគីរវាងលោក Subrahmanyam Jaishankar រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសឥណ្ឌា និងលោក Enrique Manalo រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងការបរទេសហ្វ៊ីលីពីនលើប្រធានបទរាប់ចាប់ពីសន្តិសុខ ពាណិជ្ជកម្ម រហូតដល់ប្រធានបទអវកាស។ ការចេញផ្សាយនេះបានកត់សម្គាល់ «ការពង្រីកវិសាលភាពនៃទំនាក់ទំរវាងនងឥណ្ឌា និងហ្វ៊ីលីពីន» និងពណ៌នាប្រទេសនៅឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិកទាំងពីរនេះថាជាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យដ៏រស់រវើក និងក្មេងវ័យជាមួយនឹងសេដ្ឋកិច្ចរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័ស។

សេចក្តីថ្លែងការណ៍បានឱ្យដឹងថា៖ «លោកទាំងពីរ [Jaishankar និង Manalo] បានគូសបញ្ជាក់អំពីតម្រូវការសម្រាប់ការដោះស្រាយជម្លោះដោយសន្តិវិធី និងសម្រាប់ការប្រកាន់ខ្ជាប់នូវច្បាប់អន្តរជាតិ ជាពិសេស UNCLOS និងពានរង្វាន់អាជ្ញាកណ្តាលឆ្នាំ 2016 ស្តីពីសមុទ្រចិនខាងត្បូងក្នុងន័យនេះ»។ PRC បានបដិសេធការសម្រេចចិត្តរបស់តុលាការអាជ្ញាកណ្តាលអចិន្ត្រៃយ៍នៅទីក្រុងឡាអេ ប្រទេសហូឡង់។

លោក Shambhu Kumaran ឯកអគ្គរដ្ឋទូតឥណ្ឌាប្រចាំទីក្រុងម៉ានីល បានលើកឡើងម្តងទៀតនូវជំហររបស់ទីក្រុងញូវដេលីកាលពីថ្ងៃទី 12 ខែកក្កដា ដែលជាខួបលើកទី 7 នៃសេចក្តីសម្រេចរបស់អាជ្ញាកណ្តាល។

លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ប្រទេសទាំងអស់មានកាតព្វកិច្ចគោរពច្បាប់អន្តរជាតិ ប៉ុន្តែប្រហែលជាប្រទេសធំៗមានកាតព្វកិច្ចធំជាងក្នុងការគោរពច្បាប់អន្តរជាតិ»។

អ្នកវិភាគភូមិសាស្ត្រនយោបាយដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងម៉ានីល លោក Don McLain Gill បានលើកឡើងថា ទោះបីឥណ្ឌាមានទំនាក់ទំនងកាន់តែច្រើននៅក្នុងអាស៊ីអាគ្នេយ៍ក៏ដោយ «ខ្លួន​នៅតែ​មានការ​ប្រុង​ប្រយ័ត្ន​ប្រកបដោយ​ប្រសិទ្ធភាពនៅ​ក្នុងសកម្មភាព ដែលអាច​បង្ក​ឱ្យ​ស្ថាបត្យកម្ម​សន្តិសុខ​នៃ​សមុទ្រ​ចិន​ខាងត្បូងឈាន​ដល់​កម្រិត​ធ្ងន់ធ្ងរ​នោះ»។

លោកបានប្រាប់ទស្សនាវដ្តី FORUM ថា ឥណ្ឌាមិនចង់ចេញមុខចេញមាត់ថាខ្លួនកំពុងជ្រៀតជ្រែកក្នុងកិច្ចការអន្តរជាតិក្នុងតំបន់នោះទេ។

លោក Gill បានលើកឡើងថា ក៏មានការព្រួយបារម្ភផងដែរ «ប្រសិនបើឥណ្ឌាសម្រេចចិត្តចូលរួមផ្នែកយោធាបន្ថែមទៀតនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង ស្ថានភាពស្រដៀងគ្នានេះក៏អាចកើតឡើងចំពោះវត្តមានយោធារបស់ចិននៅក្នុងមហាសមុទ្រឥណ្ឌាផងដែរ»។

លោកបានលើកឡើងថា៖ «ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ នេះមិនមានន័យថាឥណ្ឌានឹងមិនបន្តពង្រីកវិសាលភាពនៃការគាំទ្រ និងការចូលរួមជាយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ខ្លួនជាមួយរដ្ឋអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដូចជាហ្វ៊ីលីពីននោះទេ»។

ទីក្រុងញូវដេលីនាពេលថ្មីៗនេះបានពង្រឹងភាពជាដៃគូសន្តិសុខជាមួយបណ្តាប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ រួមទាំងហ្វ៊ីលីពីន និងវៀតណាមផងដែរ។ លោក Gill បានកត់សម្គាល់ថា ទំនាក់ទំនងរបស់ឥណ្ឌាជាមួយសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (អាស៊ាន) ត្រូវបានលើកឡើងទៅជាភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយនៅឆ្នាំ 2022 ហើយសមយុទ្ធដែនសមុទ្រឥណ្ឌា និងអាស៊ានបានធ្វើឡើងនៅឆ្នាំ 2023។

លោកបានថ្លែងថា៖ «រដ្ឋាភិបាលរបស់នាយករដ្ឋមន្រ្តីឥណ្ឌា Narendra Modi បន្តបង្ហាញពីចេតនាមិនងាករេរបស់ឥណ្ឌាក្នុងការដើរតួនាទីកាន់តែធំ និងសកម្មជាងមុនក្នុងនាមជាដៃគូសន្តិសុខ និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ជាពិសេសក្នុងវិស័យកិច្ចសហប្រតិបត្តិការការពារជាតិ»។

ហ្វ៊ីលីពីនបាន​ទិញ​មីស៊ីលដែលមានល្បឿន​លឿនជាសំឡេង BrahMos របស់​ឥណ្ឌា ដែល​បំពេញ​បន្ថែម​លើ​ការ​ការពារ​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង​របស់​ក្រុង​ម៉ានីល។ ទីក្រុងញូវដេលីក៏បានផ្តល់ឥណទានជាក់លាក់មួយ ដើម្បីគាំទ្រដល់តម្រូវការការពារជាតិរបស់ហ្វ៊ីលីពីន ហើយនឹងបញ្ជូនអនុព័ន្ធការពារជាតិទៅកាន់ទីក្រុងម៉ានីល ដើម្បីជួយពង្រឹងភាពជាដៃគូសន្តិសុខ។

ទីក្រុងប៉េកាំងបានសំដៅទៅលើការគាំទ្ររបស់ទីក្រុងញូវដែលីចំពោះការសម្រេចចិត្តរបស់តុលាការអន្តរជាតិឆ្នាំ 2016 និងការគាំទ្រនាពេលថ្មីៗនេះសម្រាប់ទីក្រុងម៉ានីលថាជា «ការប៉ុនប៉ងដើម្បីសាកល្បងធ្វើតេស្តថាខ្សែបន្ទាត់ក្រហមសម្រាប់ប្រទេសចិនស្ថិតនៅទីណា»។

លោក Qian Feng អ្នកប្រាជ្ញនៅវិទ្យាស្ថានយុទ្ធសាស្ត្រជាតិនៃសកលវិទ្យាល័យ Tsinghua នៃប្រទេសចិនបានស្នើនៅក្នុងវិចារណកថាយោធាតាមប្រព័ន្ធអនឡាញរបស់ចិនថាទីតាំងសមុទ្រចិនខាងត្បូងរបស់ឥណ្ឌាគឺមានគ្រោះថ្នាក់។

ប្រភពរូបភាព៖ ក្រសួងកិច្ចការបរទេសរបស់ប្រទេសឥណ្ឌា

Maria T. Reyes គឺជាការីនិពន្ធរបស់ទស្សនាវដ្តី FORUM រាយការណ៍ពីទីក្រុងម៉ានីល ប្រទេសហ្វ៊ីលីពីន។

ទស្សនាវដ្តី FORUM បានផ្អាកការបកប្រែអត្ថបទប្រចាំថ្ងៃសម្រាប់គេហទំព័រជាភាសាខ្មែរ។ សូមមើលភាសាដទៃទៀតសម្រាប់ខ្លឹមសារប្រចាំថ្ងៃ។