ប្រទេសវ៉ានូទូ អូស្ត្រាលីចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិសុខ

ប្រទេសវ៉ានូទូបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិសុខទូលំទូលាយជាមួយប្រទេសអូស្ត្រាលីក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ 2022 ហើយបានលើកឡើងថា ខ្លួនមិនបានពិភាក្សាអំពីការរៀបចំស្រដៀងគ្នា ឬបញ្ហាសន្តិសុខណាមួយជាមួយសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន (PRC) នោះទេ។

កតិកាសញ្ញាដែលបានចុះហត្ថលេខានៅរដ្ឋធានី Port Vila របស់បណ្ដាប្រទេសនៅកោះប៉ាស៊ីហ្វិក (PIC) ពាក់ព័ន្ធទៅលើវិស័យជាច្រើនសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ចាប់ពីការផ្តល់ជំនួយសង្គ្រោះគ្រោះមហន្តរាយដល់ប៉ូលិស ការការពារ និងសន្តិសុខអ៊ីនធឺណិត។

រដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលីបានលើកឡើងនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយថា៖ «ក្នុងនាមជាប្រទេសដែលប្តេជ្ញាចិត្តចំពោះលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ការទទួលខុសត្រូវ និងតម្លាភាព កិច្ចព្រមព្រៀងនេះនឹងមានជាសាធារណៈ»។

អត្ថបទនៃកតិកាសញ្ញាសន្តិសុខរបស់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន និងកោះសូឡូម៉ុង ដែលធ្វើឱ្យប្រទេសអូស្ត្រាលី និងសហរដ្ឋអាមេរិកព្រួយបារម្ភ បន្ទាប់ពីវាត្រូវបានចុះហត្ថលេខាក្នុងខែមេសា ឆ្នាំ 2022 មិនត្រូវបានបញ្ចេញដោយរដ្ឋាភិបាលទាំងពីរនោះទេ។

សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនគឺជាអ្នកវិនិយោគផ្នែកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដ៏សំខាន់នៅវ៉ានូទូ ការសាងសង់ផ្លូវ សង្វៀនកីឡា និងអគាររដ្ឋាភិបាលដែលជាផ្នែកមួយនៃការជំរុញឱ្យមានឥទ្ធិពលនៅក្នុងតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក។ ការវិនិយោគឯកជនរបស់ចិននៅវ៉ានូទូក៏បានកើនឡើងផងដែរ។

ក្រុមអ្នកវិភាគលើកឡើងថា វ៉ានូទូ គឺជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមបណ្ដាប្រទេសកោះប៉ាស៊ីហ្វិកជាច្រើនទៀតដែលទីក្រុងប៉េកាំងអាចពិចារណាថាជាបេក្ខភាពសម្រាប់ការអនុញ្ញាតឱ្យមានវត្តមាន​យោធា​របស់​ចិន​នៅ​ពេល​ដែលសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនស្វែងរក​ការ​ទប់ទល់​នឹង​សម្ព័ន្ធភាព​អូស្ត្រាលី និងអាមេរិក​ក្នុង​តំបន់។

រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអូស្ត្រាលី លោកស្រី Penny Wong និងរដ្ឋមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ផ្សេងទៀតបានធ្វើទស្សនកិច្ចនៅសហព័ន្ធមីក្រូណេស៊ី ប៉ាឡៅ និងវ៉ានូទូ នៅពាក់កណ្តាលខែធ្នូ ឆ្នាំ 2022។

អូស្ត្រាលី​ជា​ប្រទេស​ដែលផ្តល់​ជំនួយ​ធំ​ជាង​គេ​ដល់​ប្រទេស​វ៉ានូទូ។

នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានរួមគ្នាមួយនៅទីក្រុង Port Vila រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសវ៉ានូទូ លោក Jotham Napat បានឱ្យដឹងថាគឺមិនមានការពិភាក្សាផ្នែកសន្តិសុខជាមួយសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិននោះឡើយ។

«យើង​មិន​បាន​បង្កើត​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​សន្តិសុខ​ណា​មួយ [ជាមួយ​ចិន] នោះឡើយ។ យើងមិនបានសូម្បីតែពិភាក្សាអំពីបញ្ហាអ្វីមួយដែលទាក់ទងនឹងសន្តិសុខ»។ នេះបើតាមប្រតិចារិកដែលចេញផ្សាយដោយរដ្ឋាភិបាលអូស្ត្រាលី។

តំបន់ផ្សេងទៀតដែលគ្របដណ្តប់ដោយកិច្ចព្រមព្រៀងអូស្ត្រាលី-វ៉ានូទូ រួមមាន សន្តិសុខព្រំដែន ដែនសមុទ្រ អាកាសចរណ៍ និងធនធាន។ (រូបភាព៖ កងទ័ពអូស្ត្រាលី និងកងកម្លាំងចល័តរបស់វ៉ានូទូ រៀបចំផែនការជំនួយមនុស្សធម៌ និងសកម្មភាពជួយសង្គ្រោះពេលមានគ្រោះមហន្តរាយ អំឡុងពេលធ្វើសមយុទ្ធសម្ព័ន្ធវ៉ានូទូ នៅ Port Vila ក្នុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ 2022។)

ប៉ូលិសចិនបានក្លាយជាវត្តមានមួយដែលលេចរូបរាង​នៅក្នុងរដ្ឋធានី Honiara នៃកោះសូឡូម៉ុងចាប់តាំងពីកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិសុខត្រូវបានចុះហត្ថលេខា ហើយសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនបានផ្តល់ការបណ្តុះបណ្តាល និងឧបករណ៍ដូចជាកាណុងបាញ់ទឹក និងរថយន្តដល់កងកម្លាំងប៉ូលិសរបស់ប្រទេសប៉ាស៊ីហ្វិក។

ទាហាន និងប៉ូលិសអូស្ត្រាលីក៏តាំងមូលដ្ឋាននៅ Honiara តាមសំណើរបស់រដ្ឋាភិបាលកោះសូឡូម៉ុងផងដែរបន្ទាប់ពីការប្រឆាំងសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន និងកុបកម្មប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលក្នុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ 2021។ ប្រទេសអូស្ត្រាលីបានផ្តល់អំណោយជាកាំភ្លើងវែងដែលមានថាមពលខ្លាំងជូនដល់ប៉ូលិសកោះសូឡូម៉ុងក្នុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ 2022 ហើយលោកស្រី Wong បានចូលរួមក្នុងការប្រគល់អំណោយនៅវ៉ានូទូសម្រាប់កំពង់ផែប៉ូលិសថ្មី និងទូកប៉ូលិស RVS Mataweli ដែលផ្តល់ដោយអូស្ត្រាលីផងដែរ។

លោកស្រីបានចាត់ទុកជំនួយនេះថាជា «ផ្នែកនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយូរអង្វែងរបស់ប្រទេសអូស្ត្រាលីលើផលប្រយោជន៍សន្តិសុខក្នុងតំបន់រួមគ្នា»។

លោក Napat បានលើកឡើង​ថា​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នេះ​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ទំនាក់ទំនង​ទ្វេភាគី​ឡើង​ដល់ «​កម្រិត​មួយ​ទៀត»។

លោកបានលើកឡើងថា បញ្ហាប្រឈមផ្នែកសន្តិសុខកំពូលសម្រាប់វ៉ានូទូ ដែលមានប្រជាជន 300 000 ដែលលាតសន្ធឹងនៅទូទាំងរាប់សិបកោះនេះ គឺការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងផលវិបាករបស់វា ដូចជាការកើនឡើងនីវ៉ូទឹកសមុទ្រ និងការកើនឡើងនៃប្រេកង់ និងអាំងតង់ស៊ីតេនៃព្យុះស៊ីក្លូនត្រូពិច។

ទស្សនាវដ្តី FORUM បានផ្អាកការបកប្រែអត្ថបទប្រចាំថ្ងៃសម្រាប់គេហទំព័រជាភាសាខ្មែរ។ សូមមើលភាសាដទៃទៀតសម្រាប់ខ្លឹមសារប្រចាំថ្ងៃ។