ប្រទេសប៉ាពូអាស៊ីនូវែលហ្គីណេ សហរដ្ឋអាមេរិកសហការគ្នាលើផ្នែកសន្តិសុខដែនសមុទ្រ

Tom Abke

ការទុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមកគឺជាមូលដ្ឋានសម្រាប់ប្រទេសប៉ាពូអាស៊ីនូវែលហ្គីណេ (PNG) និងសហរដ្ឋអាមេរិកដើម្បីបង្កើនសន្តិសុខដែនសមុទ្ររបស់ប្រទេសក្នុងតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក រួមទាំងការអនុញ្ញាតឱ្យនាវាប្រដាប់អាវុធនៃកងឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រអាមេរិកអនុវត្តច្បាប់របស់ប្រទេសប៉ាពូអាស៊ីនូវែលហ្គីណេផងដែរ។ មន្ត្រី និងអ្នកវិភាគបានលើកឡើងទៀតថា ការបង្កើនការល្បាតពីប្រទេសទាំងពីរនឹងប្រឆាំងនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន ការនេសាទខុសច្បាប់ដែលមិនបានរាយការណ៍និងមិនមានការគ្រប់គ្រង់ (IUU) ខណៈដែលរក្សាបាននូវអធិបតេយ្យភាពរបស់ប្រទេសប៉ាពូអាស៊ីនូវែលហ្គីណេ។

កងឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រអាមេរិក «នាំមកនូវបទពិសោធន៍ និងសមត្ថភាពដែលមិនអាចប្រៀបផ្ទឹមបានក្នុងការអនុវត្តច្បាប់ដែនសមុទ្រ ដែលនឹងបង្កើនធនធាន និងសមត្ថភាពល្បាតរបស់ទីក្រុង Port Moresby ដើម្បីបញ្ជាក់ពីការគ្រប់គ្រងរបស់ខ្លួនលើសកម្មភាពដែលកំពុងធ្វើឡើងនៅតាមបណ្ដោយឆ្នេរសមុទ្រ និងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចផ្តាច់មុខ [EEZ] របស់ខ្លួន» នេះបើយោងតាម លោក Blake Herzinger អ្នកស្រាវជ្រាវគោលនយោបាយការបរទេស និងការពារជាតិនៅមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សារបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្នុងទីក្រុងស៊ីដនីនៃប្រទេសអូស្ត្រាលីបានប្រាប់ថ្លែងប្រាប់ទស្សនាវដ្តី FORUM។

លោកបានបន្ថែមទៀតថា ប្រទេសប៉ាពូអាស៊ីនូវែលហ្គីណេបានផ្តល់សិទ្ធិអំណាចដល់ក្រុមនាវិកឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រអាមេរិកឱ្យធ្វើការ​ការល្បាតតំបន់ EEZ ក្នុងដែនសមុទ្ររបស់ខ្លួន ហើយប្រសិនបើចាំបាច់ គឺឡើងលើនាវាដោយគ្មានវត្តមានមន្រ្តីអនុវត្តច្បាប់របស់ប្រទេសប៉ាពូអាស៊ីនូវែលហ្គីណេ «ដែលតំណាងឱ្យមានការជឿទុកចិត្តខ្លាំងមិនគួរឱ្យជឿក្នុងការទំនាក់ទំនង»។

ការដាក់ពង្រាយនាវាប្រដាប់អាវុធរបស់កងឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រអាមេរិកទៅកាន់ប្រទេសប៉ាពូអាស៊ីនូវែលហ្គីណេ ដែលគ្រោងនឹងធ្វើឡើងនៅខែសីហា ឆ្នាំ 2023 គឺជាផ្នែកមួយនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនដើម្បីជួយឱ្យប្រទេសក្នុងតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិកធ្វើទំនើបកម្មកងកម្លាំងការពារជាតិរបស់ខ្លួន នេះ​បើតាមរដ្ឋមន្រ្តីការពារជាតិអាមេរិកលោក Lloyd Austin បានប្រសាសន៍ខណៈពេលស្ថិតនៅប្រទេសប៉ាពូអាស៊ីនូវែលហ្គីណេកាលពីចុងខែកក្កដា ឆ្នាំ 2023 ដើម្បីចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការការពារជាតិ (DCA) ជាមួយនឹងនាយករដ្ឋមន្រ្តីប្រទេសប៉ាពូអាស៊ីនូវែលហ្គីណេ លោក James Marape។ ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់អាមេរិកក៏រួមបញ្ចូលផងដែរនូវឧបករណ៍ថ្មីៗ ការបង្កើនការហ្វឹកហ្វឺន និងការពង្រឹងបរិក្ខារការពារជាតិ។

កិច្ចព្រមព្រៀង ដែលកំពុងរង់ចាំការអនុម័តពីសភានៃប្រទេសប៉ាពូអាស៊ីនូវែលហ្គីណេបានពង្រឹងទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរ និងជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងអន្តរប្រតិបត្តិរវាងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធរបស់ពួកគេ។ ក្រសួងការពារជាតិអាមេរិកបានលើកឡើងថា បញ្ហាអាទិភាពទាំងនោះរួមមានជំនួយមនុស្សធម៌ និងជំនួយសង្គ្រោះគ្រោះមហន្តរាយ។

បទប្បញ្ញត្តិស្ដីពីការអនុវត្តច្បាប់ទៅវិញទៅមករបស់ DCA មានសារៈសំខាន់ណាស់។ លោក Herzinger បានថ្លែងថា៖ «កងនាវានេសាទរបស់ចិន ដែលធំបំផុតរបស់ពិភពលោក ត្រូវបានចាប់ដោយសារតែការធ្វើនេសាទខុសច្បាប់នៅក្នុងដែនទឹករបស់ប្រទេសប៉ាពូអាស៊ីនូវែលហ្គីណេ» ខណៈមានការកេងប្រវ័ញ្ចធនធាន និងការជួញដូរមនុស្ស អាវុធ ថ្នាំញៀនណាកូទីនដោយខុសច្បាប់កើតឡើងក្នុងតំបន់ EEZ របស់ប្រទេសប៉ាពូអាស៊ីនូវែលហ្គីណេ។

លោកបានបន្ថែមដោយសំដៅទៅលើនាវាប្រដាប់អាវុធរបស់កងឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រអាមេរិកថា៖ «ការមានធនធានល្បាតដែលមានសមត្ថភាពខ្ពស់ជាមួយនឹងធនធានទំនើបដែលចាប់ដឹងអំពីស្ថានភាពដូចជារ៉ាដា និងយន្តហោះគ្មានមនុស្សបើក [យន្តហោះមិនមានអ្នកបើក] ជាដើម ជួយបំភ្លឺពន្លឺដល់ជ្រុងដែលងងឹត ដែលជាកន្លែងដែលសកម្មភាពនេះកើតឡើង និងជាការហាមឃាត់សកម្មភាពនេះ ដើម្បីចាប់ខ្លួនអ្នកដែលទទួលខុសត្រូវ»។

ក្រុមអ្នកជំនាញផ្នែកសន្តិសុខកំពង់ផែរបស់ប្រទេសប៉ាពូអាស៊ីនូវែលហ្គីណេជាង 40 នាក់ បានចួលរួមសិក្ខាសាលាស្តីពីកងឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រអាមេរិកនៅក្នុងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ 2023 ដើម្បីបង្កើនសមត្ថភាព នេះបើយោងតាមស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំនៅរដ្ឋធានី Port Moresby ដែលបានជួយដល់ការរៀបចំការហ្វឹកហ្វឺន។

កម្មវិធីនេះបានដោះស្រាយបញ្ហាបីយ៉ាង៖ ការគ្រប់គ្រងការចូលទៅកាន់កំពង់ផែ និងការការពារពួកគេពីការគំរាមកំហែងផ្នែករាងកាយ សមយុទ្ធនិងសមយុទ្ធដើម្បីសាកល្បងនិងកែលម្អផែនការសន្តិសុខ និងការវាយតម្លៃហានិភ័យកំពង់ផែនិងភាពងាយរងគ្រោះ រួមជាមួយនឹងវិធានការសុវត្ថិភាពដែលមានស្រាប់។

នៅ​ជិត 2,5 លាន​គីឡូម៉ែត្រ​ការ៉េ តំបន់ EEZ របស់ប្រទេសប៉ាពូអាស៊ីនូវែលហ្គីណេគឺ​ស្ថិត​ក្នុង​ចំណោម​តំបន់​ធំ​បំផុត​ក្នុងតំបន់។

លោក Marape បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «យើងបានអញ្ជើញពួកគេ [សហរដ្ឋអាមេរិក] នៅក្នុងអវកាសការពារជាតិដើម្បីជួយកសាងវិស័យការពារជាតិរបស់យើងដើម្បីការពារព្រំដែនរបស់យើង រួមទាំងការបញ្ឈប់ការបាត់បង់ត្រីដោយសកម្មភាពនេសាទ និងការបំផ្លាញព្រៃឈើ [ការកាប់ឈើ] របស់យើងដោយខុសច្បាប់»។

Tom Abke គឺជាអ្នកឆ្លើយឆ្លងព័ត៌មាននៅទស្សនាវដ្តី FORUM រាយការណ៍ពីប្រទេសសិង្ហបុរី។

ទស្សនាវដ្តី FORUM បានផ្អាកការបកប្រែអត្ថបទប្រចាំថ្ងៃសម្រាប់គេហទំព័រជាភាសាខ្មែរ។ សូមមើលភាសាដទៃទៀតសម្រាប់ខ្លឹមសារប្រចាំថ្ងៃ។