តំបន់អាស៊ីអគ្នេយ៍ / SEAតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិកសេរី និងបើកចំហ / FOIP

ហ្វ៊ីលីពីន និងសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនប្រឈមមុខដាក់គ្នានៅឯសមុទ្រ

The Associated Press

នាវាឆ្ឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្ររបស់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន (PRC) បានធ្វើការបង្ខាំងនាវាល្បាតរបស់ប្រទេសហ្វ៊ីលីពីន ដែលចូលទៅកាន់តំបន់កោះដែលមានជម្លោះ​នៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលស្ទើរតែបណ្ដាលឲ្យមានការប៉ះទង្គិចគ្នា​នៅក្នុងទង្វើឈ្លានពានរបស់ក្រុងប៉េកាំងនាពេលថ្មីៗនេះ​នៅក្នុងច្រកដែនទឹកជាយុទ្ធសាស្ត្រនេះ។

ការប្រឈមមុខដាក់គ្នាកម្រិតខ្ពស់នៅឯសមុទ្ររវាងនាវាបក្សកុម្មុយនិស្ត​ចិន (CCP) ដែលមានទំហំធំជាង និងនាវា BRP Malapascua របស់កងឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រហ្វ៊ីលីពីននៅជិតកោះ Second Thomas Shoal កាលពីចុងខែមេសាឆ្នាំ 2023 គឺស្ថិតនៅក្នុងចំណោមពេលវេលាដ៏តឹងតែង ដែលនាវាហ្វ៊ីលីពីនបានជួបប្រទះ​ក្នុងអំឡុងពេលដំណើរល្បាតរយៈពេលមួយសប្តាហ៍ពេញ​នៅក្នុងច្រកផ្លូវទឹកដែលមានការប្រកួតប្រជែងក្តៅគគុកបំផុតរបស់ពិភពលោកមួយនេះ។ (រូបភាព៖ នាវា​បក្សកុម្មុយនិស្ត​ចិនធ្វើការបង្ខាំងនាវា BRP Malapascua របស់កងឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រ​ហ្វ៊ីលីពីននៅពេលដែលនាវានេះចូលទៅជិតកោះ Second Thomas Shoal កាលពីខែមេសាឆ្នាំ 2023។)

កង​ឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រហ្វ៊ីលីពីនបានអញ្ជើញអ្នកសារព័ត៌មាន​ឲ្យចូលរួមនៅក្នុងដំណើរល្បាតដែលមានរយៈចម្ងាយ 1 670​ គីឡូម៉ែត្រ ដែលជាផ្នែកមួយនៃយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ប្រទេសហ្វ៊ីលីពីន ដែលសំដៅទៅដល់ការបង្ហាញឲ្យឃើញ​សកម្មភាពឈ្លានពានដែលកាន់តែកើនឡើងរបស់បក្សកុម្មុយនិស្ត​ចិន (CCP) នៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលគេក៏ហៅថាជាសមុទ្រហ្វ៊ីលីពីនខាងលិចដែរនោះ ជាកន្លែងដែលការដឹកជញ្ជូនពាណិជ្ជកម្មសកលមានតម្លៃប្រមាណជា 5 ទ្រីលានដុល្លារ​ក្នុងមួយឆ្នាំ។

នាវា Malapascua និង​នាវា​របស់​ប្រទេស​ហ្វ៊ីលីពីនផ្សេងទៀតឈ្មោះ BRP Malabrigo បានធ្វើដំណើរហួសតំបន់កោះ កូនកោះ និង តំបន់ថ្មប៉ប្រះទឹកក្រោមការអះអាងនិងការគ្រប់គ្រងរបស់ប្រទេសហ្វ៊ីលីពីន ដែលនៅរាយប៉ាយឆ្ងាយដាច់ពីគ្នា ដើម្បីស្វែងរកការទន្ទ្រាន ការនេសាទខុសច្បាប់ និងការគំរាមកំហែងផ្សេងទៀត។

នៅក្នុងតំបន់ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ប្រទេសចិន នាវាល្បាតរបស់ហ្វ៊ីលីពីន​បានទទួលការព្រមានតាមវិទ្យុជាភាសាចិន និងភាសាអង់គ្លេសយ៉ាងរដាក់រដុប​​ ដែលបញ្ជាឲ្យពួកគេចាកចេញភ្លាមៗពីតំបន់ដែលឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រ និង​អ្នក​ហៅតាមវិទ្យុរបស់កងទ័ពជើងទឹកចិនបានអះអាងថាគឺជា «ដែនដីដែល​មិនអាចប្រកែកបាន» របស់ទីក្រុងប៉េកាំង ហើយបានចេញការគំរាមកំហែងយ៉ាងមិនជាក់លាក់នានា។

បន្ទាប់ពីការផ្លាស់ប្ដូរសារតាមវិទ្យុជាច្រើនលើកច្រើនសារ អ្នកហៅតាមវិទ្យុរបស់កងឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្ររបស់ចិន បញ្ចេញសំឡេង​មិនស្រណុក​ក្នុងចិត្ត ​ហើយ​បានព្រមាននូ​វ​សកម្មភាពអវិជ្ជមាន។

អ្នក​នាំពាក្យ​របស់​ចិន​បាន​ថ្លែងថា៖ «ដោយហេតុថាអ្នកមិនអើពើទៅនឹងការព្រមានរបស់យើង យើងនឹងចាត់វិធានការចាំបាច់នានាទៅលើអ្នក​ស្របទៅតាមច្បាប់ ហើយផលវិបាកណាមួយដែលកើតមានគឺជាទំនួលខុសត្រូវរបស់អ្នក»។

នាវារបស់ចិនបានបើកតាមនាវា Malapascua និង​នាវា Malabrigo ដែលមានទំហំតូចជាង។ ពេលដែលនាវា Malapascua បានធ្វើ​ដំណើរ​ទៅកាន់​ច្រកចូលកោះ Second Thomas Shoal​ នាវារបស់ប្រទេសចិនបានផ្លាស់ទីដើម្បីបង្ខាំងវា ដោយចូលមកជិតក្នុងរយៈចម្ងាយ 36 ម៉ែត្រនៃក្បាលនាវា នេះបើយោងទៅតាមសម្ដីរបស់មេបញ្ជាការ Rodel Hernandez នៃនាវា Malapascua។

ដើម្បីជៀសវាង​ការប៉ះទង្គិច​គ្នា Hernandez ប្ដូរ​ទិសដៅ ហើយ​បិទ​ម៉ាស៊ីន។ នា​វារបស់​ហ្វ៊ីលីពីនបានចាកចេញពីតំបន់នោះ ដើម្បីសុវត្ថិភាពរបស់នាវា នាវិក និងអ្នកដំណើរ។ Hernandez បានលើកឡើងថា «ការធ្វើចលនា​ភ្លាមៗ និង​ប្រក​បដោយ​គ្រោះថ្នាក់ជាខ្លាំង​» ដោយនាវាឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រចិនបានបំពានលើច្បាប់អន្តរជាតិស្តីពីការជៀសវាងពីការប៉ះទង្គិចគ្នា។

មុននេះបន្តិច នាវាកងទ័ពជើងទឹកចិនដ៏ធំសម្បើមមួយ​បានតាមដាន​នាវា​ល្បាតហ្វ៊ីលីពីនទាំងពីរគ្រឿង ខណៈពេលដែលពួកគេធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់សមុទ្រក្បែរ Subi ដែលជាតំបន់ថ្មប៉ប្រះទឹកមួយក្នុងចំណោមតំបន់ថ្មប៉ប្រះទឹកទាំងប្រាំពីរដែលឥតជីវជាតិដែលបក្សកុម្មុយនិស្ត​ចិន (CCP) បានផ្លាស់ប្តូរទៅជាមូលដ្ឋានយោធាការពារដោយមីស៊ីល។ នាវាកងទ័ពជើងទឹករំដោះប្រជាជនចិនបានផ្សាយវិទ្យុទាក់ទងទៅនាវាហ្វ៊ីលីពីន «ឱ្យចាកចេញជាបន្ទាន់ ហើយហាមមិនឱ្យចូល»។

ឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រហ្វ៊ីលីពីនបានផ្សាយវិទ្យុត្រឡប់មកវិញដើម្បីអះអាងនូវសិទ្ធិអធិបតេយ្យភាពនៅក្នុងតំបន់នេះ មុនពេលដែលចាកចេញទៅ។

ហ្វ៊ីលីពីននៅដើមឆ្នាំ 2023 បានចាប់ផ្តើមយុទ្ធនាការរបស់ខ្លួនដើម្បីបង្ហាញនូវការឈ្លានពានបែបនេះ ដោយសង្ឃឹមថាការយល់ដឹងជាសាធារណៈ និងការរិះគន់នឹងបង្ខំទីក្រុងប៉េកាំងឱ្យគោរពតាមច្បាប់អន្តរជាតិ។

ជម្លោះដែនសមុទ្រដែលពាក់ព័ន្ធទៅនឹងប្រទេសប្រ៊ុយណេ ម៉ាឡេស៊ី ហ្វ៊ីលីពីន សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន តៃវ៉ាន់ និងវៀតណាម គឺជាចំណុចសំខាន់នៅក្នុងតំបន់ជាយូរមកហើយ។

ប្រភពរូបភាព៖ THE ASSOCIATED PRESS


ទស្សនាវដ្តី FORUM បានផ្អាកការបកប្រែអត្ថបទប្រចាំថ្ងៃសម្រាប់គេហទំព័រជាភាសាខ្មែរ។ សូមមើលភាសាដទៃទៀតសម្រាប់ខ្លឹមសារប្រចាំថ្ងៃ។

អត្ថបទ​ដែល​ទាក់ទង

ឆ្លើយ​តប

អាសយដ្ឋាន​អ៊ីមែល​របស់​អ្នក​នឹង​មិន​ត្រូវ​ផ្សាយ​ទេ។ វាល​ដែល​ត្រូវ​ការ​ត្រូវ​បាន​គូស *

Back to top button