សហរដ្ឋអាមេរិកព្រមានសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន អំពី ‘ការគំរាមកំហែង’ ដល់ហ្វ៊ីលីពីននៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង
សារព័ត៌មាន Benar News
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់សហរដ្ឋអាមេរិកបានថ្លែងនៅដើមខែឧសភា ឆ្នាំ 2023 ថា សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន (PRC) គួរតែបញ្ឈប់ការយាយី «ដែលមិនអាចទទួលយកបាន» របស់ខ្លួនមកលើនាវាហ្វ៊ីលីពីននៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង ខណៈពេលដែលកំពុងសន្យាថាទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោននឹងឈរជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តដ៏រឹងមាំរបស់ខ្លួនប្រឆាំងនឹងរាល់ការគំរាមកំហែងពីទីក្រុងប៉េកាំងនៅក្នុងផ្លូវទឹកដែលមានជម្លោះ។
ការអត្ថាធិប្បាយពីលោក Daniel Kritenbrink ឧបការីរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក ទទួលបន្ទុកកិច្ចការអាស៊ីបូព៌ា និងប៉ាស៊ីហ្វិក បានធ្វើឡើងភ្លាមៗបន្ទាប់ពីហេតុការស្ទើរតែប៉ះទង្គិចគ្នារវាងនាវាហ្វ៊ីលីពីន និងនាវាចិន និងខណៈដែលប្រធានាធិបតីហ្វ៊ីលីពីន លោក Ferdinand Marcos Jr. បានធ្វើទស្សនកិច្ចនៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនសម្រាប់ជំនួបកំពូលជាមួយប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក ចូ បៃឌិន។ (រូបភាព៖ ប្រធានាធិបតីហ្វ៊ីលីពីន លោក Ferdinand Marcos Jr. ខាងឆ្វេង និងប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក ចូ បៃឌិន ជួបគ្នានៅសេតវិមានក្នុងខែឧសភា ឆ្នាំ 2023។)
លោក Kritenbrink បានថ្លែងក្នុងអំឡុងសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយថា៖ «នេះពិតជាបញ្ហាសំខាន់ណាស់ ហើយយើងនៅតែមានក្ដីបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងចំពោះការបន្តការគំរាមកំហែង និងការយាយីមកលើនាវាហ្វ៊ីលីពីនពីសំណាក់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន នៅពេលដែលនាវាទាំងនោះធ្វើការល្បាតជាប្រចាំនៅក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចផ្តាច់មុខរបស់ប្រទេសហ្វ៊ីលីពីន»។
«អ្នកមានសកម្មភាពបែបនេះ ដែលពិតជាមិនអាចទទួលយកបាននោះទេ។ យើងឈរជាមួយហ្វ៊ីលីពីននៅពេលប្រឈមនឹងការរំលោភបំពាននិងការយាយីពីឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្ររបស់ចិន»។
កាលពីថ្ងៃទី 23 ខែមេសា ឆ្នាំ 2023 មាននាវាឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រចិនចំនួនពីរគ្រឿងបានស្ទាក់ចាប់ទូកល្បាតរបស់ហ្វ៊ីលីពីន ហើយ «បានបង្ហាញយុទ្ធសាស្ត្រឈ្លានពាន» នៅក្បែរ Second Thomas Shoal ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ក្នុងតំបន់ថាជា Ayungin Shoal នេះបើយោងតាមឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រហ្វ៊ីលីពីន។
ទីក្រុងប៉េកាំងបានអះអាងថា នាវាហ្វ៊ីលីពីនបានបំពាននៅក្នុងដែនទឹករបស់ចិន នៅក្បែរតំបន់ទឹករាក់ ហើយបានចូលទៅជិតនាវារបស់ចិន។
សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន មានការប្រកួតប្រជែងការទាមទារនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងជាមួយប្រទេសនានា រួមមានព្រុយណេ ម៉ាឡេស៊ី ហ្វ៊ីលីពីន និងវៀតណាម។ ក្នុងឆ្នាំ 2016 សាលាក្តីអន្តរជាតិមួយបានកាត់ក្តីគាំទ្រទីក្រុងម៉ានីល និងប្រឆាំងនឹងការទាមទារដែនសមុទ្រតាមអំពើចិត្ត និងអូសបន្លាយរបស់ទីក្រុងប៉េកាំងនៅក្នុងផ្លូវទឹកយុទ្ធសាស្ត្រ ប៉ុន្តែសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនបានបដិសេធមិនគោរពតាមសេចក្តីសម្រេចនេះ។
លោក Kritenbrink បានឱ្យដឹងថា សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងបន្តតាមដានការប្រព្រឹត្ត «បែបបង្កហេតុ» របស់ទីក្រុងប៉េកាំងនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ លោកបានថ្លែងថា៖ «ប៉ុន្តែសំខាន់បំផុត យើងនឹងបន្តឈរជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តហ្វ៊ីលីពីនរបស់យើង ហើយយើងនឹងបន្តប្រតិបត្តិការជាមួយគ្នា»។
ស្ថិតក្រោមសន្ធិសញ្ញាការពារគ្នាទៅវិញទៅមកឆ្នាំ 1951 សហរដ្ឋអាមេរិកបានប្តេជ្ញាការពារប្រទេសហ្វ៊ីលីពីន ក្នុងករណីមានការវាយប្រហារដោយប្រដាប់អាវុធណាមួយមកលើយោធា នាវាសាធារណៈ ឬយន្តហោះរបស់ខ្លួន។
លោក Kritenbrink ក៏បានបដិសេធការត្អូញត្អែររបស់មន្ត្រីចិនអំពីការសម្រេចចិត្តថ្មីៗនេះរបស់ទីក្រុងម៉ានីលចំពោះការផ្តល់ជូនលទ្ធភាពចូលប្រើប្រាស់កាន់តែច្រើនឡើងដល់អាមេរិកមកក្នុងទីតាំងក្នុងតំបន់ នៅក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀងបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការការពារជាតិនាឆ្នាំ 2014 ដោយរួមបញ្ចូលទាំងទីតាំងដែលនៅជិតតៃវ៉ាន់ដែលជាតំបន់ស្វ័យគ្រប់គ្រង ដែលទីក្រុងប៉េកាំងអះអាងថាជាទឹកដីរបស់ខ្លួន។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំមានជំនឿចិត្តថា សហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសហ្វ៊ីលីពីនមានទស្សនវិស័យរួមគ្នាមួយដើម្បីតំបន់ដែលមានស្ថិរភាព និងសន្តិភាព»។ «យើងគាំទ្រដល់ការរក្សាឱ្យបាននូវសន្តិភាព និងស្ថិរភាពទូទាំងចក្រសមុទ្រតៃវ៉ាន់។ យើងជំទាស់នឹងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងបែបឯកតោភាគីដើម្បីផ្លាស់ប្តូរស្ថានភាពបច្ចុប្បន្នដោយភាគីណាមួយ ហើយយើងទទូចថា ភាពចម្រូងចម្រាស់តាមច្រកសមុទ្រត្រូវបានដោះស្រាយដោយសន្តិវិធី។ សន្តិភាព និងស្ថិរភាពនៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់គឺជាបញ្ហាដែលអន្តរជាតិព្រួយបារម្ភ»។
ក្នុងជំនួបកំពូលរបស់ពួកគេ លោក Marcos និងលោកប្រធានាធិបតី បៃឌិន បានពិភាក្សាគ្នាអំពីបញ្ហានានា រួមទាំងសន្តិសុខស្បៀង បម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ ពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យការពារជាតិ។
ដូចគ្នានេះដែរ កាលពីដើមខែឧសភា ឆ្នាំ 2023 ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានប្រកាសថា ខ្លួនមានបំណងផ្ទេរនាវាល្បាតចំនួនបួនគ្រឿង និងយន្តហោះដឹកជញ្ជូនប្រភេទ C-130H ចំនួនបីគ្រឿង ដើម្បីគាំទ្រដល់ទំនើបកម្មរបស់ប្រទេសហ្វ៊ីលីពីនលើសមត្ថភាពលើកដែនសមុទ្រ និងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ខ្លួន។
ប្រភពរូបភាព៖ THE ASSOCIATED PRESS
