អតិថិជននៃសព្វាវុធរបស់រុស្ស៊ីស្វែងរកជម្រើសថ្មីផ្សេងទៀត នៅពេលទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ច បញ្ហាខ្សែសង្វាក់ផលិតកម្មកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។
បុគ្គលិករបស់ទស្សនាវដ្តី FORUM
មេដឹកនាំផ្នែកការពារជាតិនៅតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិកចាប់ពីទីក្រុងម៉ានីលដល់ទីក្រុងញូវដែលី កំពុងបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់សព្វាវុធដែលផលិតដោយរុស្ស៊ី និងប្រព័ន្ធការពារជាតិផ្សេងទៀត នៅពេលមានក្តីបារម្ភលើការផ្គត់ផ្គង់សព្វាវុធដែលកាន់តែស្ដួចស្ដើងទៅ និងការដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងតឹងរ៉ឹងដាក់លើទីក្រុងមូស្គូដោយសារការវាយលុកដោយគ្មានហេតុផលរបស់ខ្លួនលើអ៊ុយក្រែន។
សារព័ត៌មាន Associated Press (AP) បានរាយការណ៍ថា ប្រទេសហ្វីលីពីនបានបញ្ជាក់នៅចុងខែតុលាឆ្នាំ ២០២២ ថាខ្លួនកំពុងលុបចោលកិច្ចព្រមព្រៀងទិញឧទ្ធម្ភាគចក្រយោធាធុនធ្ងន់ពីរុស្ស៊ីចំនួន ១៦ គ្រឿង។ ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន Ferdinand Marcos Jr. បាននិយាយថា «យើងបានធានាការផ្គត់ផ្គង់ជំនួសពីសហរដ្ឋអាមេរិក» ។
ប៉ុន្មានថ្ងៃក្រោយមក សារព័ត៌មាន The Manila Times បានរាយការណ៍ថា មន្ត្រីហ្វីលីពីនបានប្រកាសថា ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានផ្តល់ការលម្អយ៉ាងហោចណាស់ ឧទ្ធម្ភាគចក្រ Sikorsky ចំនួន ១២ គ្រឿង ក្នុងចំណោម ៣៦ គ្រឿង ដែលទីក្រុងម៉ានីលកំពុងទិញពីសហរដ្ឋអាមេរិក ដូច្នេះពួកគេអាចប្រើប្រាស់សម្រាប់ការឆ្លើយតបទៅនឹងគ្រោះមហន្តរាយបាន។ មន្ត្រីបាននិយាយថា មូលនិធិសម្រាប់ឧទ្ធម្ភាគចក្រដែលនឹងត្រូវសាងសង់នៅក្នុងប្រទេសប៉ូឡូញ គឺបានមកពីជំនួយចំនួន ១០០ លានដុល្លារអាមេរិកពីសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់គម្រោងទំនើបកម្មវិស័យការពារជាតិរបស់ប្រទេសហ្វីលីពីន។ សម្ព័ន្ធមិត្តទាំងពីរមានកិច្ចព្រមព្រៀងការពារគ្នាទៅវិញទៅមកតាំងពីឆ្នាំ ១៩៥១ ហើយធ្វើសមយុទ្ធយោធាទ្វេភាគី និងពហុភាគី រួមទាំងស៊េរីសមយុទ្ធ Balikatan ដែលកើតឡើងអស់រយៈពេលយូរផងដែរ។
ការសម្រេចចិត្តរបស់ហ្វីលីពីនក្នុងការលុបចោលកិច្ចព្រមព្រៀងទិញសព្វាវុធជាមួយទីក្រុងមូស្គូត្រូវបានជំរុញដោយការព្រួយបារម្ភថាប្រទេសដែលទិញសព្វាវុធពីរុស្ស៊ីអាចប្រឈមមុខនឹងទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចពីប្រទេសលោកខាងលិច។
សារព័ត៌មាន The Manila Times បានរាយការណ៍ថា ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំប្រទេសហ្វីលីពីន MaryKay Carlson បាននិយាយថា «យើងមានអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅចំពោះរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសហ្វីលីពីនដែលបានធ្វើការសម្រេចចិត្តដើម្បីលុបចោលកិច្ចព្រមព្រៀងទិញឧទ្ធម្ភាគចក្រ ជាពិសេសបន្ទាប់ពីការវាយប្រហារខុសច្បាប់ និងសង្គ្រាមដែលមិនមានហេតុផលរបស់ប្រទេសរុស្សីក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែន»។
យោងតាមវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវសន្តិភាពអន្តរជាតិនៅទីក្រុង Stockholm (SIPRI) បានឱ្យដឹងថា ផលប៉ះពាល់នៃការឈ្លានពានប្រទេសអ៊ុយក្រែនដោយរុស្ស៊ីគឺមានភាពធ្ងន់ធ្ងរជាពិសេសសម្រាប់អ្នកទិញសព្វាវុធបរទេសដ៏ធំបំផុតរបស់ខ្លួនគឺប្រទេសឥណ្ឌា ដែលបាននាំចូលសព្វាវុធច្រើនជាង ៦០% ពីទីក្រុងម៉ូស្គូចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១០ មក។ សង្គ្រាមកំពុងបង្កើតភាពតានតឹងរវាងយោធា និងមូលដ្ឋានឧស្សាហកម្មរបស់រុស្ស៊ី ដែលធ្វើឱ្យអតិថិជនសព្វាវុធជាប្រចាំរបស់ខ្លួនមានការព្រួយបារម្មណ៍ជុំវិញការរំខានការផ្គត់ផ្គង់និងបញ្ហាគុណភាព និងការដាក់ទណ្ឌកម្មផងដែរ។
សារព័ត៌មាន Reuters បានរាយការណ៍នៅក្នុងខែឧសភាឆ្នាំ ២០២២ ថា «សណ្តាប់ធ្នាប់ពិភពលោកបច្ចុប្បន្ននិងសេណារីយ៉ូនយោបាយដែលមានភាពច្របូកច្របល់យ៉ាងខ្លាំងក៏បានបង្រៀនយើងនូវមេរៀនមួយផងដែរ»។
ដូចប្រទេសនៅតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិកដទៃទៀតដែរ ប្រទេសឥណ្ឌាកំពុងធ្វើពិពិធកម្មលើការទិញសព្វាវុធរបស់ខ្លួន ដោយបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយដៃគូដែលអាចទុកចិត្តបាន ដូចជាចក្រភពអង់គ្លេស និងសហរដ្ឋអាមេរិក ស្របពេលដែលការជំរុញឧស្សាហកម្មការពារជាតិក្នុងស្រុករបស់ខ្លួន។ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលម្នាក់បានប្រាប់ Reuters ថា «ក្នុងករណីដែលខ្សែសង្វាក់ផលិតកម្ម [របស់រុស្ស៊ី] មានបញ្ហា យើងមានជម្រើសជំនួស»។
SIPRI បានរាយការណ៍ថា ការចំណាយលើផ្នែកយោធារបស់ទីក្រុងញូវដែលីបានលើសពី ៧៦ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ ២០២១ ដែលធ្វើឱ្យវាក្លាយជាអ្នកចំណាយធំបំផុតទីបីលើពិភពលោកបន្ទាប់ពីសហរដ្ឋអាមេរិក និងសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន។ ជិតពីរភាគបីនៃថវិកាគឺសម្រាប់ទិញសព្វាវុធផលិតក្នុងស្រុកក្រោមយុទ្ធនាការ «ប្រទេសឥណ្ឌាដែលពឹងផ្អែកលើខ្លួនឯង» ឬហៅថា Atmanirbhar Bharat របស់រដ្ឋាភិបាល។
ក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុកកំពុងផលិតរថក្រោះ កាំជ្រួចរយៈចម្ងាយខ្លីនិងរយៈចម្ងាយឆ្ងាយ ប្រព័ន្ធការពារដែនអាកាស និងប្រព័ន្ធសព្វាវុធអេឡិចត្រូនិក និងយន្តហោះប្រយុទ្ធធុនស្រាល ដូចជាយន្តហោះចម្បាំង Tejas ដែលនៅក្នុងរូបភាព សម្រាប់កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធឥណ្ឌា និងទីផ្សារបរទេស។ នាវាផ្ទុកយន្តហោះដែលផលិតក្នុងស្រុកដំបូងគេបង្អស់របស់ប្រទេសគឺនាវា INS Vikrant ត្រូវបានដាក់ឱ្យដំណើរការនៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២២។
សង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែនកំពុងបង្កើននិន្នាការឆ្ពោះទៅរកការផលិតកម្មសព្វាវុធការពារជាតិក្នុងស្រុកកាន់តែខ្លាំងឡើងនៅទូទាំងតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក។ ឧទាហរណ៍ វិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យាការពារជាតិរបស់ប្រទេសថៃ កំពុងចាប់ដៃគូជាមួយបណ្ឌិត្យសភា និងវិស័យឯកជន ដើម្បីអភិវឌ្ឍរថពាសដែក យន្តហោះគ្មានមនុស្សបើក គ្រាប់រ៉ុក្កែត និងនាវាល្បាតដែនសមុទ្រ និងសម្ភារយោធាផ្សេងទៀត។
ភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Yonhap ដែលពាក់ព័ន្ធជាមួយរដ្ឋាភិបាលបានរាយការណ៍នៅចុងខែតុលា ឆ្នាំ ២០២២ ក្រុមហ៊ុនរបស់កូរ៉េខាងត្បូង Korea Aerospace Industries បានប្រកាសនូវកិច្ចព្រមព្រៀងតម្លៃ ៣០៨ លានដុល្លារអាមេរិក ជាមួយរដ្ឋបាលទទួលបន្ទុកកម្មវិធីការទិញសម្ភារការពារជាតិ ដើម្បីអភិវឌ្ឍឧទ្ធម្ភាគចក្រវាយប្រហារសម្រាប់កងទ័ពម៉ារីននៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ។
ក្នុងសប្តាហ៍ដដែលនោះ ភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Yonhap រាយការណ៍ថា រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង Lee Jong-sup បានរាយការណ៍ថា ការនាំចេញសព្វាវុធរបស់ទីក្រុងសេអ៊ូលបានកើនឡើងដល់ ១៣ ពាន់លានដុល្លារក្នុងរយៈពេលប្រាំបួនខែដំបូងនៃឆ្នាំ ២០២២ ខណៈដែលរដ្ឋាភិបាលព្យាយាមធានាឱ្យវិស័យការពារជាតិក្លាយជាឧស្សាហកម្ម «យុទ្ធសាស្ត្រជាតិ» ។
រូបភាព៖ សារព័ត៌មាន REUTERS
ទស្សនាវដ្តី FORUM បានផ្អាកការបកប្រែអត្ថបទប្រចាំថ្ងៃសម្រាប់គេហទំព័រជាភាសាខ្មែរ។ សូមមើលភាសាដទៃទៀតសម្រាប់ខ្លឹមសារប្រចាំថ្ងៃ។